el:magazines:traino:no_10:dialect

Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

Link to this comparison view

Next revision
Previous revision
Next revision Both sides next revision
el:magazines:traino:no_10:dialect [2020/08/28 12:45]
no_name12 created
el:magazines:traino:no_10:dialect [2020/08/28 13:30]
no_name12
Line 35: Line 35:
 πατρίδας.** πατρίδας.**
  
-//**Frantz Fanon,**//+//**Frantz Fanon, Black skins, white masks**//
  
-//**Black skinswhite masks**//+--- 
 + 
 +«Οι Κύπριοι αμύνονται ως Αίαντες της  
 +Διαλέκτου τους» είπε με φανερή  
 +απογοήτευση από την Κυπριακή κρατική τηλεόραση (και μιλούσε σε Κυπρίους βεβαίως) ένας  
 +συμπαθής ελληνοκεντρικός  
 +γλωσσολόγος που  
 +σπατάλησε χρόνια στην  
 +προσπάθεια του να  
 +εξελληνίσει τα Κυπριακά τοπονύμια. Για λόγους ανεξιχνίαστους (εκτός κι αν έφτασαν  
 +και στην Αναφωτία και τα Λατσιά οι  
 +νεοκύπριοι), οι Κύπριοι χαλούσαν τις  
 +πινακίδες που αντί Αναφωτία έγγραφαν  
 +Αναφωτίδα και αντί Λατσιά, Λακκιά (στο  
 +ελληνικό δηλαδή). Αυτή η υπόγεια  
 +αντίσταση των Κυπρίων στη  
 +«νεοελληνική κοινή» αξίζει να  
 +ερμηνευτεί, ιδιαίτερα σε μια εποχή που  
 +το γλωσσικό ζήτημα επανέρχεται. 
 + 
 +Το γλωσσικό ζήτημα επανέρχεται κατά  
 +τακτικά χρονικά διαστήματα στην Κύπρο.  
 +Μέχρι τη δεκαετία του '50 η κύρια  
 +διάσταση αυτής της διαμάχης είχε τη  
 +μορφή του υποβιβασμού της Κυπριακής  
 +διαλέκτου στο επίπεδο της «ζούγκλας» -  
 +του πρωτογενούς υλικού. Από τη μια η  
 +Κυπριακή διάλεκτος παρουσιαζόταν σαν  
 +γνήσια αρχαιοελληνική λόγω της  
 +επιβίωσης λέξεων και εκφράσεων από  
 +την εποχή του Ομήρου. Από την άλλη  
 +όμως το εκπαιδευτικό σύστημα και η  
 +πλειοψηφία των διανούμενων τόνιζαν ότι  
 +οι Κύπριοι έπρεπε να μάθουν να μιλούν  
 +την Αθηναϊκή εκδοχή της Ελληνικής  
 +γλώσσας. Η Κυπριακή διάλεκτος ήταν η  
 +απόδειξη ότι οι Κύπριοι ήταν Έλληνες -  
 +τώρα μπορούσαν να την ξεχάσουν και να  
 +μάθουν να μιλούν την «σωστή»  
 +νεοελληνική κοινή. Η Κυπριακή  
 +διάλεκτος ήταν δηλαδή η γλώσσα των  
 +αμόρφωτων ιθαγενών τους οποίους  
 +έπρεπε να εκπολιτίσει, να κάνει ανθρώπους, το νεοελληνικό  
 +έθνος. 
 + 
 +Δημιουργήθηκε έτσι μια σχέση  
 +εξουσίας ανάμεσα στην επίσημη  
 +Αθηναϊκή διάλεκτο/γλώσσα και  
 +την Κυπριακή διάλεκτο. Οι  
 +Κύπριοι όπως μαρτυρά η λαϊκή  
 +παράδοση των ποιητάρηδων και  
 +των τσιαττιστών δεν είχαν  
 +πρόβλημα στην έκφραση. Όχι  
 +μόνο μπορούσαν να εκφράζονται  
 +αλλά, όπως παρατηρήθηκε, η ίδια  
 +η δομή της διαλέκτου είχε μια  
 +μουσικότητα που έκανε τους  
 +Κύπριους να αναπτύξουν μια  
 +πλούσια παράδοση λαϊκού  
 +ποιητικού λόγου (τόσο γραπτή  
 +όσο και προφορική). Η Κυπριακή  
 +διάλεκτος μ’ αυτή την έννοια  
 +είναι η ζωντανή μνήμη της  
 +ιστορίας της Κύπρου. Ο πλούτος  
 +των ξένων λέξεων (αραβικών,  
 +λατινικών, ελληνικών, τουρκικών,  
 +αγγλικών) που διαθέτει είναι η ιστορική  
 +μνήμη των πολιτισμών που πέρασαν απ'  
 +την Κύπρο. Σ’ αυτή τη γλώσσα που την  
 +ανέπτυξαν μόνοι τους οι Κύπριοι  
 +μπορούσαν και να εκφράζονται και να  
 +δημιουργούν. 
 + 
 +Η νεοελληνική κοινή αντίθετα δημιουργήθηκε από τους  
 +διανοούμενους των Αθηνών σαν ένας  
 +μηχανισμός ομοιογενοποίησης του πληθυσμού του Ελληνικού κράτους που  
 +δημιουργήθηκε μετά το 1821. Ο στόχος  
 +αυτής της γλώσσας ήταν ιδεολογικός  
 +και πολιτικός. Ήθελε συνειδητά να  
 +εξαφανίσει τις Αρβανίτικες, βλάχικες  
 +διαλέκτους που μιλούσαν οι Έλληνες  
 +της Ηπειρωτικής Ελλάδας και να  
 +καταδικάσει στην παρακμή τις  
 +Ελληνογενείς διαλέκτους των νησιών  
 +της Ανατολικής Μεσογείου (Κέρκυρα,  
 +Κρήτη, Ρόδος, Κύπρος κ.λ.π.) και άλλων  
 +μερών της περιοχής. 
 + 
 +<WRAP center round box 40%> 
 +**«Για να καθιερωθεί η νεοελληνική σαν η  
 +ανώτερη γλώσσα έπρεπε όλες οι άλλες διάλεκτοι  
 +και τοπικοί πολιτισμοί να μετατραπούν σε ακατέργαστο  
 +υλικό... να εξαφανιστεί η ιστορική μνήμη».**  
 +</WRAP> 
 + 
 +Η επίσημη γλώσσα των Αθηνών (παρά  
 +τις διαμάχες καθαρεύουσας και  
 +δημοτικής) είχε πίσω της τον κρατικό  
 +μηχανισμό των Αθηνών αλλά και το  
 +γόητρο της «φαντασιακής κοινότητας»  
 +του Ελληνικού έθνους. Το να μιλάς  
 +λοιπόν τη νεοελληνική κοινή σήμαινε  
 +νομιμοφροσύνη στις επιταγές του  
 +εθνικού κέντρου αλλά και την υπόσχεση  
 +ότι θα ήσουν «Έλληνας». Ανώτερος  
 +άνθρωπος δηλαδή. 
 + 
 +Για να καθιερωθεί η νεοελληνική σαν η  
 +ανώτερη γλώσσα έπρεπε όλες οι  
 +διαλέκτοι και οι τοπικοί πολιτισμοί να  
 +μετατραπούν σε «πρώτες ύλες», σε  
 +ακατέργαστο υλικό, που θα  
 +χρησιμοποιούσαν οι διανοούμενοι των  
 + 
 +Αθηνών για να φτιάξουν τη μυθολογία  
 +του Ελληνικού έθνους. Έπρεπε  
 +δηλαδή να εξαφανιστεί η μνήμη των  
 +τοπικών πληθυσμών. Έπρεπε πλέον να  
 +βλέπουν τους εαυτούς τους σαν  
 +φτωχούς συγγενείς / σαν την  
 +περιφέρεια του εθνικού κέντρου. Το  
 +ότι λ.χ. ο Κολοκοτρώνης  
 +μιλούσε βλάχικα, το ότι ο  
 +Μπότσαρης δεν ήξερε καμιά  
 +Ελληνογενή διάλεκτο, το ότι  
 +οι Σουλιώτες, οι Υδραίοι και  
 +Σπετσιώτες μιλούσαν  
 +Αρβανίτικα, το ότι πολλοί Έλληνες Μακεδονομάχοι μιλούσαν τη σλάβικη  
 +διάλεκτο της Μακεδονίας σβήστηκε  
 +τελείως απ' την ιστορική μνήμη. Το ότι  
 +στην Κύπρο άνθισαν και άλλοι  
 +πολιτισμοί εκτός από τον υποτιθέμενο  
 +Ελληνικό έπρεπε να ξεχαστεί. 
 + 
 +Οι τοπικοί πληθυσμοί μετατράπηκαν  
 +έτσι πολιτιστικά σε  
 +«αποικιοκρατούμενους» ιθαγενείς.  
 +Όπως οι Ευρωπαίοι Αποικιοκράτες  
 +αναγνώρισαν ότι ο Αφρικανοί και οι  
 +Ασιάτες ήταν άνθρωποι, αλλά όχι  
 +ολοκληρωμένοι, και άρα έπρεπε να  
 +τους εκπολιτίσουν - έτσι και το εθνικό  
 +κέντρο αναγνώρισε Έλληνες από την  
 +Μολδαβία μέχρι την Καππαδοκία.  
 +Έπρεπε όμως αυτοί οι «εν δυνάμει  
 +Έλληνες» να μορφωθούν, να ξεχάσουν  
 +αυτά που ήξεραν, να μάθουν τη νέα  
 +γλώσσα, τη νέα παιδεία. Μόνο έτσι θα  
 +γίνονταν ολοκληρωμένοι άνθρωποι,  
 +Έλληνες δηλαδή. 
 + 
 +//**Εθνική Αποικιοκρατία και η εξουσία της γλώσσας**// 
 + 
 +Η διαδικασία αλλοτρίωσης των  
 +ανθρώπων από το άμεσο βίωμα τουςη  
 +καταστροφή της τοπικής δημιουργίας  
 +ήταν ανάλογη με αυτή της  
 +Αποικιοκρατίας όπως την περιγράφει ο  
 +Φανόν, ο Malcolm X και άλλοι  
 +αντι-αποικιακοί Επαναστάτες. Με μια ουσιαστική διαφορά. Εδώ πρόκειται για ένα  
 +σχετικά παραγνωρισμένο φαινόμενο - την  
 +**Εθνική Αποικιοκρατία**. Την επιβολή της  
 +κουλτούρας του κράτους (της πρωτεύουσας)  
 +στην επαρχία. Από τη δεκαετία του 60 η  
 +συνειδητοποίηση αυτού του φαινομένου  
 +οδήγησε σε διάφορα κινήματα  
 +αποκέντρωσης-devolution που μερικές φορές  
 +κατέληξε στην καταγραφή των τοπικών  
 +διαλέκτων (Οξυτανία-Γαλλία) και στην  
 +αναγνώριση της διγλωσσίας στις σχέσεις  
 +διαλέκτου-επίσημης γλώσσας (ΗΠΑ). 
 + 
 +Τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αυτής της  
 +σχέσης εξουσίας ανάμεσα στην επίσημη  
 +γλώσσα του κράτους και την διάλεκτο ήταν η  
 +εμπέδωση των σχέσεων εξουσίας στην ίδια  
 +την κοινωνία. Ο δάσκαλος, ο ιερέας, ο  
 +δημόσιος υπάλληλος, ο πολιτικός, ο  
 +δημοσιογράφος, ο διανοούμενος  
 +διαχωρίζεται από τη μάζα των αμόρφωτων  
 +«χώρκατων» με τη χρήση της γλώσσας του  
 +εθνικού κέντρου. Ανέβαινες στην κοινωνική  
 +ιεραρχία στο βαθμό που μιλούσες «καλά  
 +Ελληνικά».  
 + 
 +Η εξίσωση μέχρι το 74 ήταν: Η χρήση της  
 +«νεοελληνικής κοινής» σήμαινε ότι ήσουν  
 +μορφωμένος, ανώτερης τάξης, άνθρωπος  
 +της εξουσίας. Η χρήση της κυπριακής  
 +διαλέκτου αντίθετα σήμαινε χυδαιότητα,  
 +υποανάπτυξη, καθυστέρηση.  
 + 
 +Χιλιάδες χρόνια ιστορίας ισοπεδώνονταν και  
 +ισοπεδώνονται μέσα στις σχολικές αίθουσες  
 +με την απαγόρευση της Κυπριακής  
 +διαλέκτου. Και φυσικά η πλειοψηφία  
 +καταδικαζόταν στη σιωπή. Τη δεκαετία του 50  
 +ο Νίκος Κρανιδιώτης σ’ ένα σχόλιο του στα  
 +Κυπριακά Γράμματα παρατηρούσε αυτή την  
 +αδέξια σιωπή των μαθητών, το γεγονός  
 +δηλαδή ότι παρέμεναν ακόμα ιθαγενείς. 
 + 
 +<WRAP center round box 40%> 
 +**Η κυπριακή διάλεκτος έχει την τάση  
 +που τόσο αντιπαθούν οι Ελληνοκεντρικοί -  
 +την τάση για μιγαδοποίηση.** 
 +</WRAP> 
 + 
 + 
 +«Μια από τις σοβαρότερες πνευματικές  
 +αδυναμίες των νέων μας είναι η **γλωσσική  
 +ανεπάρκεια**. Όχι μόνο η αμόρφωτη μα και η  
 +μορφωμένη νεολαία μας συναντά  
 +ανυπέρβλητες δυσκολίες, ιδιαίτερα στον προφορικό λόγο, του οποίου ο φυσικός ταχύς  
 +ρυθμός απαιτεί πλούσιο γλωσσικό θησαυρό  
 +και πλατειά γλωσσική κατάρτιση. **Περίοδοι γλωσσικά ανομοιογενείς** και άνισες, φράσεις  
 +ασύνδετες, προτάσεις χωρίς συνοχή,  
 +**εκφράσεις ανελλήνιστες**, λέξεις που δεν  
 +κυριολεκτούνται, επίθετα ξεθωριασμένα,  
 +**λεξιλόγιο φτωχό, σύνταξη χαλαρά**, όλα μαζί  
 +δημιούργησαν **ένα πενιχρό λόγο χωρίς  
 +στρογγυλότητα, χωρίς ακρίβεια,** χωρίς  
 +χάρη, μέσα στον οποίον καταφαίνεται ο  
 +τραχύς αγώνας κι η αδέξια - τις πιο πολλές  
 +φορές - προσπάθεια για την υπερνίκηση  
 +αλλεπάλληλων εκφραστικών δυσχερειών». 
 + 
 +Και αυτά γράφονταν την εποχή του αγώνα  
 +της ΕΟΚΑ, για την υποτιθέμενη σήμερα  
 +«χρυσή νεολαία». Αντίθετα, 200 χρόνια πριν,  
 +όταν οι Κύπριοι δεν είχαν ακόμα  
 +«ιθαγενοποιηθεί» και η γλώσσα τους δεν είχε  
 +περάσει σε δεύτερη μοίρα, ο μοναχός  
 +Βαρσκυ τους βρήκε εντελώς διαφορετικούς:  
 +**«Σχεδόν όλοι στην Κύπρο είναι ταχείς στην  
 +αντίληψη και εύγλωττοι στην ομιλία».**  
 + 
 +<WRAP center round box 90%> 
 +**Γλώσσα, παιδεία και εξουσία:** 
 + 
 +//**Η καταπίεση των διαλέκτων**//  
 + 
 +Όλοι οι μαθητές που είναι ομιλητές άλλης  
 +παραλλαγής της εθνικής γλώσσας από τη  
 +σχολική υφίστανται σαν πρώτο γλωσσικό  
 +μάθημα μόλις βρεθούν μέσα στην τάξη τη  
 +βιαιότατη καταδίκη της μητρικής τους  
 +γλώσσας. Ολόκληρο το σημασιολογικό  
 +δυναμικό, που διαθέτουν και χάρη στο οποίο  
 +επικοινωνούν θαυμάσια μέχρι εκείνη τη  
 +στιγμή με το περιβάλλον, υποβιβάζεται από  
 +το δάσκαλο στην κατηγορία του λάθους  
 +(«δεν είναι σωστό αυτό»), της κακής  
 +ποιότητας («πες το καλύτερα») και της μη  
 +γλώσσας («αυτό δε λέγεται»). Η καταδίκη  
 +αυτή της μητρικής του γλώσσας είναι για το  
 +μαθητή ξαφνική και άδικη αμφισβήτηση της  
 +ικανότητας που διαθέτει να χειρίζεται το  
 +λόγο και όλες τις περιπλοκές του με άνεση  
 +και δημιουργικότητα, είναι άρνηση της  
 +αναμφισβήτητης ικανότητάς του να εννοεί  
 +και να επικοινωνεί σε όλα τα επίπεδα, από  
 +την έκφραση αναγκών και επιθυμιών μέχρι  
 +την παράδοση μέχρι τη μετάδοση  
 +πληροφορίας και την έκφραση στο  
 +αφαιρετικό επίπεδο της φαντασίας.  
 + 
 +Μόλις βρεθεί στο καινούργιο περιβάλλον του  
 +σχολείου ο μαθητής ομιλητής (τοπικής ή  
 +κοινωνικής) διαλέκτου μαθαίνει από το δάσκαλο ότι δεν ξέρει να μιλάει, αντί να  
 +πληροφορηθεί ότι εκτός από τη γλώσσα του  
 +υπάρχει και η άλλη παραλλαγή του σχολείου,  
 +την οποία πρέπει να μάθει, γιατί είναι  
 +καταλληλότερη για τις σχολικές και τις  
 +επίσημες συνθήκες επικοινωνίας, άρα  
 +απαραίτητη για την εκπαιδευτική επιτυχία,  
 +αλλά και για την κοινωνική άνοδο. Αντί για  
 +αυτή την πληροφορία, που ανοίγει το δρόμο  
 +στην εκμάθηση της σχολικής γλώσσας από  
 +όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές, κάνει ο  
 +δάσκαλος άθελά του και εξαιτίας των  
 +γλωσσικών μύθων κάτι εξαιρετικά βίαιο και  
 +παράλογο, αμφισβητεί στους μαθητές την  
 +ικανότητα του λόγου που κατέχουν. Λογική  
 +συνέπεια είναι αυτό που καθημερινά και  
 +συστηματικά συμβαίνει σε όλα τα σχολεία, οι  
 +μαθητές αυτολογοκρίνονται, παύουν να  
 +μιλούν μέσα στην τάξη και αντί να  
 +εκφράζονται αυθόρμητα, ψάχνουν κάθε φορά  
 +ποια θα ήταν η διατύπωση που αποδέχεται ο  
 +δάσκαλος. Έτσι, ψελλίζουν συνήθως σαν  
 +άλαλα όντα, διστάζουν και ξαναρχίζουν, και  
 +περιορίζονται μιμητικά στις έτοιμες  
 +διατυπώσεις του βιβλίου. Μέσα στην τάξη οι  
 +μαθητές βουβαίνονται, ενώ ξαναβρίσκουν όλη  
 +τη φυσική άνεση στο δημιουργικό λόγο, μόλις  
 +βρεθούν έξω από τις σχολικές συνθήκες και  
 +τη βαριά γλωσσική λογοκρισία του σχολείου.  
 + 
 +//**Άννα Φραγκονδάκη, «Γλώσσα και ιδεολογία»**// 
 +</WRAP> 
 + 
 +//**Μορφές Αντίστασης: Πολιτική και πολιτιστική αυτονομία**// 
 + 
 +Την δεκαετία του 50, ωστόσο, είχε αρχίσει και  
 +μια αναβίωση του ενδιαφέροντος για τον  
 +γραπτό και προφορικό λόγο της Κυπριακής  
 +διαλέκτου. Πέρα απ' τη λαογραφία, μια σειρά  
 +από άρθρα του Τεύκρου Ανθία στη Χαραυγή  
 +στα τέλη της δεκαετίας του 50 άρχισαν μια  
 +μικρή στροφή στην επανεκτίμηση της  
 +Κυπριακής διαλέκτου. Κατά τη διάρκεια της  
 +Ανεξαρτησίας η προοδευτική  
 +συνειδητοποίηση των Κυπρίων ότι θα  
 +μπορούσαν να ζήσουν χωρίς να είναι επαρχία  
 +του εθνικού κέντρου έδωσε σίγουρα μια ώθηση  
 +στη διατήρηση της Κυπριακής διαλέκτου σε  
 +ορισμένα γκέττο. Από το 1960 ως το 74,  
 +ωστόσο, το Υπουργείο Παιδείας και ο στρατός  
 +(αυτοί οι μηχανισμοί με τους οποίους το  
 +Ελληνικό κράτος εμπέδωσε την Ελληνική  
 +Εθνική Ταυτότητα και τη γλώσσα του)  
 +παρέμειναν στα χέρια της Ελληνικής  
 +πρεσβείας. Έτσι η γελοιοποίηση της  
 +Κυπριακής διαλέκτου και το σύμπλεγμα  
 +κατωτερότητας των Κυπρίων συνεχίστηκε. Η  
 +γλώσσα ήταν ο μηχανισμός μέσα απ' τον οποίο  
 +η Αθήνα επέμεινε να υποβάλει στους Κυπρίους  
 +ότι ήταν φτωχοί ιθαγενείς χωρίς πολιτισμό  
 +μπροστά στα υποτιθέμενα μεγαλεία του  
 +Νεοελληνικού Έθνους. Η δυσφορία ωστόσο  
 +των Κυπρίων για τις συνεχείς παρεμβάσεις του  
 +κράτους των Αθηνών, για την μεραρχία που  
 +υπήρχε στην Κύπρο από το 64 ως το 67,  
 +οδήγησαν στην ανάπτυξη αυτού που ο  
 +Ατταλίδης ονομάζει «Κυπριακή συνείδηση».  
 +Ένα φαινόμενο που αρθρώθηκε με τη φράση  
 +«Η Κύπρος για τους Κυπρίους». Η φράση  
 +εμφανίστηκε σαν σύνθημα στους τοίχους και η  
 +ανάπτυξη της κυπριακής συνείδησης ανάμεσα  
 +στους Κυπρίους αποτέλεσε ένα απ' τα  
 +κατηγορητήρια εναντίον του Μακαρίου την  
 +περίοδο 72-74. Μετά το 74 οι υπόγειες  
 +κυπροκεντρικές τάσεις εμφανίστηκαν πιο  
 +δυναμικά και ανοικτά. Η σχέση ωστόσο της  
 +Κυπριακής συνείδησης με τη διάλεκτο δεν  
 +ήταν άμεση. Η κύρια αιχμή της Κυπριακής  
 +συνείδησης μέχρι πρόσφατα ήταν σε ένα  
 +μεγάλο βαθμό το πολιτικό αίτημα για την  
 +ολοκληρωμένη ανεξαρτησία της Κύπρου.  
 +Μόνο σ’ ένα δεύτερο επίπεδο αυτή η  
 +«συνείδηση» τόνιζε την ανάγκη πολιτιστικού  
 +διαλόγου (όχι απλά συμβίωσης) με τους  
 +Τουκροκύπριους. Ουσιαστικά οι νεοκύπριοι  
 +της δεκαετίας του 70 παρέμειναν αιχμάλωτοι της «ιθαγενοποίησης» που τους είχε επιβάλει  
 +η εθνική αποικιοκρατία του κράτους της  
 +«μητέρας πατρίδας». Μόνο προς το τέλος της  
 +δεκαετίας του 70 και αρχές της δεκαετίας του  
 +80 με τη δημοσίευση της «Κυπριακής ιστορίας»  
 +του Κ. Γραικού άρχισε και η διαδικασία της  
 +πολιτιστικής αυτονομοποίησης της Κυπριακής  
 +συνείδησης. Είναι σ’ αυτά τα πλαίσια που  
 +εμφανίστηκαν και ορισμένα άρθρα για την γκεττοποίηση και  
 +καταπίεση της Κυπριακής  
 +διαλέκτου. Σίγουρα  
 +σταθμός για μια τέτοια  
 +προβληματική είναι το  
 +άρθρο του Κ. Λεοντίου, αποσπάσματα του  
 +οποίου δημοσιεύουμε πιο κάτω. Ο κ. Λεοντίου  
 +δεν εντάσσει το κείμενο του στην προσπάθεια  
 +πολιτιστικής αυτονομοποίησης. Σε κάποιο  
 +σημείο του άρθρου του, μάλιστα, δηλώνει  
 +σαφώς ότι δεν θεωρεί την πολιτικοποίηση του  
 +γλωσσικού σαν σοφή ενέργεια. Το άρθρο είναι  
 +σταθμός, ωστόσο, γιατί χρησιμοποιεί μια  
 +σύγχρονη επιστημονική προσέγγιση για να  
 +αναλύσει την αυτογελοιοποίηση, την  
 +αυτοϋποτίμηση και τη γενικότερη  
 +σχιζοφρένεια που βιώνει ο Κύπριος όταν  
 +υποχρεώνεται να θεωρεί τη ζωντανή γλώσσα  
 +που μιλά σαν υποδεέστερη. Τονίζει στην αρχή  
 +το ασαφές του διαχωρισμού γλώσσας και  
 +διαλέκτου και καταλήγει με μια γενικότερη  
 +αναφορά στην καταπίεση της  
 +διαφορετικότητας απ’ την ομοιογενή γλώσσα  
 +των εθνών. 
 + 
 +//**Εθνικοφροσύνη, εξουσία και  
 +γλώσσα στην Κύπρο**// 
 + 
 +Προς το τέλος της δεκαετίας του 80 η  
 +επανεμφάνιση ενός νέοεθνικόφρονα λόγου  
 +που πρόβαλε το εκδοτικό συγκρότημα ΔΙΑΣ  
 +οδήγησαν σε μια νεοελληνική αντεπίθεση. Η  
 +κύρια αιχμή αυτής της επίθεσης στο  
 +γλωσσικό ήταν αρχικά η χρήση της Αγγλικής.  
 +Η διαπίστωση ήταν βέβαια σωστή. Με το  
 +διαχωρισμό των Ε/Κ και των Τ/Κ μετά το 74  
 +σταμάτησε οριστικά (για την ώρα) η  
 +αλληλεπίδραση Ελληνικής και Τουρκικής  
 +στην Κυπριακή διάλεκτο και αντικαταστήθηκε  
 +απ’ την αλληλεπίδραση Ελληνικής και  
 +Αγγλικής (στην Ελληνογενή διάλεκτο). Ή  
 +εξέλιξη ήταν αναπόφευκτη για 2 λόγους: Η  
 +ίδια η οικονομική ανάπτυξη έκανε τα αγγλικά  
 +την απαραίτητη δεύτερη γλώσσα των  
 +Κυπρίων μια και το νησί είχε μετατραπεί σε εμπορικό κέντρο. Η ίδια η διάλεκτος,  
 +ωστόσο, φαίνεται να έχει την τάση που τόσο  
 +αντιπαθούν οι Ελληνοκεντρικοί - **την τάση  
 +για μιγαδοποίηση**. Ένα επίσης απαραίτητο  
 +χαρακτηριστικό για ένα χώρο που ήταν  
 +γεωγραφικό σταυροδρόμι για τόσους αιώνες.  
 + 
 +Αυτά μπορούσαν βέβαια να τα αντιληφθούν οι  
 +Ελληνοκεντρικοί. 
 + 
 +<WRAP center round box 40%> 
 +**Είναι θέμα αξιοπρέπειας. Έχουμε και μεις γλώσσα. Μιλούμεν. Στο όνομα 10,000 χρόνων ιστορίας.**  
 +</WRAP> 
 + 
 +Η επίθεση ωστόσο πήγαζε μάλλον από δυο  
 +άλλους παράγοντες. Εν μέρει η σύγχρονη  
 +νεοεθνικοφροσύνη υποστηρίζει μεν την  
 +ανεξαρτησία, αλλά βλέπει πια (όπως και οι  
 +εθνικιστές του Ντεκτάς) ότι στην Κύπρο θα  
 +ζουν 2 λαοί, 2 έθνη. Άρα η τρίτη γλώσσα,  
 +τα αγγλικά, που είχε καθιερωθεί σαν η  
 +γλώσσα επικοινωνίας των 2 κοινοτήτων  
 +πρέπει να εξαφανιστεί. Να μιλά ο καθένας  
 +τη γλώσσα του λένε λίγο πολύ οι  
 +νεοεθνικόφρονες και δεν υπάρχει λόγος  
 +επικοινωνίας. Ένας απ' αυτούς εισηγήθηκε  
 +μάλιστα να κτίσουμε ένα τοίχο (αλά  
 +Βερολίνου) στην Κύπρο για να  
 +διαχωρίσουμε τους Έλληνες και τους  
 +Τούρκους. 
 + 
 +Ο άλλος λόγος, και ο πιο ουσιαστικός,  
 +είναι η ίδια η εξουσία της γλώσσας. Διότι  
 +το κράτος των Αθηνών προωθούσε την  
 +«ιθαγενοποίηση» των Κυπρίων για να  
 +κρατά την Κύπρο εξαρτωμένη αλλά αυτή η  
 +διαδικασία γινόταν και γίνεται μέσα από  
 +ντόπιους μηχανισμούς και φερέφωνα  
 +εξουσίας. Όπως παρατηρεί ο P. Loizos στο  
 +άρθρο του για την άνοδο του Ελληνικού  
 +εθνικισμού στην Κύπρο, η αναβίωση του  
 +ενωτισμού ανάμεσα σε ορισμένα στρώματα  
 +του πληθυσμού όπως οι δάσκαλοι τη  
 +δεκαετία του 70 είχε να κάνει με τον  
 +εκτοπισμό τους απ' τη θέση γοήτρου/status 
 +που είχαν, απ' τους απόφοιτους αγγλικών  
 +πανεπιστημίων (γιατρούς, δικηγόρους  
 +κ.λ.π.). Με τον ίδιο τρόπο η  
 +Ελληνοκεντρική διανόηση σήμερα νοιώθει  
 +να απειλείται γιατί τα αγγλικά  
 +αντικαθιστούν την Ελληνική σαν γλώσσα  
 +«εκπολιτισμού». Είναι τα αγγλικά τώρα που  
 +είναι η γλώσσα που οδηγεί στην κοινωνική άνοδο, σε ένα νησί όπου το κύριο  
 +εισόδημα έρχεται απ' τον τουρισμό και τις  
 +Υπεράκτιες επιχειρήσεις. Ιστορικά βέβαια  
 +αυτή η σύγκρουση είχε αρχίσει από πιο  
 +παλιά (απ' τις αρχές του αιώνα) και  
 +εντάθηκε τη δεκαετία του 50. Τότε η  
 +Ελληνοκεντρική διανόηση χρησιμοποίησε  
 +τον αγώνα της ΕΟΚΑ για να αποθαρρύνει την εξάπλωση των αγγλικών. Η αστική τάξη  
 +πάντα συγκατάνευε σε  
 +τέτοιους αγώνες γλωσσικής  
 +καθαρότητας και τους  
 +ενθάρρυνε. Υπήρχε και εδώ  
 +όμως το κόλπο. Οι αστοί ενθάρρυναν τους  
 +Ελληνοπαθείς να υποστηρίζουν την  
 +Ελληνική ενάντια στην Αγγλική ενώ οι ίδιοι  
 +έστελαν τα παιδιά τους σε αγγλόφωνα  
 +σχολεία. Η πρόσφατη εμπειρία  
 +γελοιοποίησης του κ. Αναστασιάδη  
 +(προέδρου της επιτροπής Παιδείας της  
 +Βουλής) ήταν χαρακτηριστική. Ο  
 +Αναστασιάδης ήταν η αιχμή της επίθεσης  
 +ενάντια στο πανεπιστήμιο Κύπρου. Εν μέρει  
 +γιατί η βιβλιογραφία του πανεπιστημίου  
 +είναι στα αγγλικά και γιατί έτσι υποτίθεται  
 +ότι το πανεπιστήμιο «αφελληνίζει» το νησί.  
 +Όταν ξέσπασε μια οργισμένη αντίδραση  
 +των πολιτών ενάντια στον βουλευτή η  
 +«ατάκα» που έπιασε τόπο ήταν η  
 +αποκάλυψη ότι τα παιδιά του  
 +Ελληνοπρεπέστατου βουλευτή σπουδάζουν  
 +στην Αγγλία. 
 + 
 +Η χρήση της γλώσσας στην Κύπρο τα  
 +τελευταία 40 χρόνια είναι ο πολιτιστικός  
 +μηχανισμός που στηρίζει την ταξική  
 +διάρθρωση, τις ομάδες γοήτρου και την  
 +πρόσβαση στην εξουσία.  
 + 
 +Η βασική υποκρισία του Ελληνικού  
 +εθνικισμού στην Κύπρο είναι αυτή: Ενώ  
 +είναι αυτός που δημιούργησε την  
 +νομιμοποίηση της εξουσίας, μέσω της  
 +γλώσσας, τολμά σήμερα να διαμαρτύρεται  
 +για την «άνιση» σύγκρουση του με την  
 +Αγγλική. Μα ποιος κατάστρεψε την τοπική  
 +κουλτούρα, ποιος μετάτρεψε τη ζωντανή  
 +μας γλώσσα σε φολκλορικό έκθεμα  
 +αγαπητοί νεοέλληνες; Τις δομές εξουσίας  
 +για τη σημερινή επικράτηση της αγγλικής  
 +τις έθεσε ο Ελληνικός εθνικισμός με την  
 +καθιέρωση «σωστής» και «λάθος»  
 +γλώσσας. 
 + 
 +//**«Μιλούμεν» - είναι τελικά θέμα  
 +αξιοπρέπειας**// 
 + 
 +Το 1992 οι Ελληνοκεντρικοί έστρεψαν τελικά  
 +τα πυρά τους και εναντίον της Κυπριακής  
 +διαλέκτου. Εν μέρει βέβαια η  
 +δικαιολογία/έναυσμα ήταν το πρόγραμμα  
 +[[https://archive.org/details/xoris_plaisia_panayiotou1992|«Χωρίς Πλαίσια» του Απρίλη του 92]] όπου  
 +διατυπώθηκε για πρώτη φορά, τηλεοπτικά, η  
 +θέση ότι νεοελληνική κοινή καταπιέζει την  
 +κυπριακή διάλεκτο και ότι θα έπρεπε να  
 +γραφτεί ένα αλφάβητο της τελευταίας. Σε ένα  
 +γενικότερο επίπεδο ωστόσο η Κυπριακή  
 +διάλεκτος φαίνεται να έχει ξεπεράσει την  
 +κρίση της γκεττοποίησης και του μαρασμού  
 +που διάγνωσε στην δεκαετία του 80 ο Κ.  
 +Λεοντίου. Πέρα απ' τον χώρο των  
 +επιθεωρήσεων (ο οποίος πάντα συντηρούσε  
 +την Κυπριακή διάλεκτο για το λαϊκό κοινό) η  
 +κυπριακή άρχισε να χρησιμοποιείται και σε  
 +σοβαρά θέατρα (όπως αυτά του Γ. Νεοφύτου). Αλλά ο καθοριστικός παράγοντας  
 +ήταν η κατάργηση του κρατικού μονοπώλιου  
 +στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Η ανάγκη  
 +τηλεφωνημάτων χαλάρωσε τους γλωσσικούς  
 +κώδικες - τώρα πια μπορεί να ακούσει  
 +κανένας την Κυπριακή διάλεκτο και σαν  
 +ημι-δημόσιο λόγο (απ' το ραδιόφωνο). Το ότι  
 +οι μεταμεσονύχτιες ώρες των ραδιοφώνων  
 +κατακλύζονται από τσιατιστά είναι  
 +χαρακτηριστικό. Η Κυπριακή διάλεκτος ήταν  
 +για ένα αιώνα τώρα, η κρυφή γλώσσα της  
 +νύχτας. Ακόμα και η οργισμένη αντίδραση  
 +διαφόρων στο άρθρο του Μπαμπινιώτη ήταν  
 +χαρακτηριστική. Αντιδρούν βέβαια σαν  
 +εξελληνισμένοι ιθαγενείς αλλά τουλάχιστον  
 +αντιδρούν στο «εθνικό κέντρο». 
 + 
 +Έχει αρχίσει να διαμορφώνεται μια νέα αστική  
 +(των πόλεων) κυπριακή διάλεκτος με έντονο  
 +επηρεασμό τόσο απ' την Ελληνική όσο και απ'  
 +την Αγγλική. 
 + 
 +Σίγουρα βέβαια η γελοιοποίηση της διαλέκτου  
 +είναι ακόμα εδώ. Όπως και η αυτοϋποτίμηση  
 +των Κυπρίων. Για αυτό τραυλίζουν μπροστά  
 +στην εξουσία. Δεν «ξέρουν» να μιλήσουν  
 +σύμφωνα με τις επίσημες γλώσσες. Στο  
 +δρόμο όμως και στην καθημερινότητα  
 +αμύνονται «ως Αίαντες» όπως είπε και ο Μ.  
 +Χριστοδούλου. Γι’ αυτό άλλωστε η  
 +Ελληνοκεντρική «συναπαρτσιά» της εξουσίας  
 +πολεμά με τόσο πάθος κάθε ίχνος της  
 +κυπριακής διαλέκτου. Το θέμα δεν είναι απλά  
 +η επανεμφάνιση ενός νεο-καθαρευουσιανισμού. Ο στόχος είναι η  
 +ίδια η υπόσταση των Κυπρίων. Είναι έκδηλο  
 +άλλωστε στο λόγο των Ελληνοκεντρικών. «Οι  
 +Κύπριοι αντιστέκονται... «οι Κύπριοι δεν  
 +καταλαβαίνουν», «δεν είναι ζήτημα μόνο των  
 +Κυπρίων» κ.λ.π. λες και οι ίδιο γεννήθηκαν  
 +στο Κολωνάκι. Είναι βέβαια και ταξικό το  
 +ζήτημα. Γ ι’ αυτό οι διανοούμενοι της  
 +Ελληνοπληξίας αγκαλιάζουν με τόσο πάθος  
 +τις ανοησίες της γλωσσικής καθαρότητας των  
 +Μπαμπινιώτηδων και άλλων καλαμαράδων  
 +αποστόλων του συντηρητισμού. Ψάχνουν  
 +εναγωνίως να βρουν βάθρο πάνω στο οποίο  
 +να στηρίξουν την εξουσία τους. Αυτοί θα  
 +μιλούν σαν «Ελληνες» και οι υπόλοιποι θα  
 +είναι οι ανορθόγραφοι που αφού δεν ξέρουν  
 +τους γραφειοκρατικούς νόμους της  
 +γραμματικής θα είναι δικαιολογημένα  
 +καταδικασμένοι στη σιωπή. Και η εξουσία της  
 +Ελληνοκεντρικής λαγνείας των καθαρών  
 +λέξεων θα θεμελιωθεί επιτέλους στο όνομα  
 +των συμφερόντων του «έθνους». 
 + 
 +Γι’ αυτό αντιστέκονται οι Κύπριοι. Γι’ αυτό τα  
 +«λαϊκά στρώματα» δεν θα μιλήσουν ποτέ την  
 +επίσημη γλώσσα. Είναι ταξική και πολιτιστική  
 +αντίσταση. Γιατί στο βάθος το ζήτημα δεν  
 +είναι εθνικό θέμα - Είναι θέμα αξιοπρέπειας.  
 +Έχουμε και εμείς γλώσσα. Μιλούμεν. Στο  
 +όνομα 10,000 χρόνων Ιστορίας.  
 +  
 + 
 +<WRAP center round box 90%> 
 +**Χρήσεις της Κυπριακής Διαλέκτου και Προεκτάσεις (Αποσπάσματα)**  
 + 
 +//**Κώστας Λεοντίου**// 
 + 
 +---- 
 + 
 +//**1. Διάλεκτος και Γλώσσα**// 
 + 
 +Η Κυπριακή διάλεκτος αποτελεί υποσύστημα  
 +ή υποσύνολο του συστήματος ή συνόλου  
 +«ελληνική γλώσσα».  
 + 
 +Όλες οι γλώσσες του κόσμου υποδιαιρούνται  
 +σε πολυάριθμες διαλέκτους.  
 + 
 +Η επιλογή ή επιβολή μιας διαλέκτου ως επίσημης γλώσσας μιας χώρας, δεν στηρίζεται  
 +σε αισθητικά ή άλλα κριτήρια, τα οποία εξάλλου είναι σχετικά και υποκειμενικά, αλλά ανταποκρίνεται σε οικονομικές, κοινωνικές  
 +ανάγκες και εξαρτάται  
 +από γεωγραφικές, πολιτικές, ιστορικές συγκυρίες. 
 + 
 +Πρέπει επίσης να τονίσουμε πως και αυτά ακόμη τα κριτήρια και όρια που καθορίζουν τις διαφορές γλώσσας -  
 +διαλέκτου δεν είναι σταθερά. Ένας Νορβηγός μπορεί να κατανοήσει ένα Δανέζο, μιλώντας ο  
 +καθένας τη γλώσσα του, ενώ αυτό είναι πολύ  
 +πιο δύσκολο αν όχι αδύνατο για ένα κάτοικο  
 +του Πεκίνου, που εκφράζεται στο Μανδαρίνο  
 +πρότυπο και τον κάτοικο της Καντώνας που  
 +μιλά τη διάλεκτο του. 
 + 
 +α) Δεν υπάρχουν καθαρόαιμες διαλέκτοι, ούτε  
 +καθαρόαιμες γλώσσες. Η τόσο θαυμαζόμενη  
 +γαλλική αποτελεί κράμα λατινικής, γερμανικής  
 +και κελτικής. 
 + 
 +Ο «κόκορας» της πανελλήνιας αποτελεί ονοματοποιία, ο πετεινός της διαλέκτου μας προέρχεται από τ’ αρχαία. Ο «χουρμάς» ξενόγλωσσο, το «φοινίκι» είναι ελληνικό.  
 + 
 +β) Όλες οι γλώσσες εξελίσσονται. Το ίδιο συμβαίνει φυσικά και στις διαλέκτους.  
 +  
 +//**2. Κυπριακή διάλεκτος και παιδεία**// 
 + 
 +Η Κυπριακή διάλεκτος αντιμετωπίζεται με  
 +πολύ εχθρικό τρόπο από πολλούς εκ-  
 +παιδευτικούς. Οι διαλεκτόφωνοι μαθητές γίνονται συχνά αντικείμενο προσβολών, έντονων επικρίσεων, τιμωριών, ειρωνικών σχολίων. 
 + 
 +Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλοί από τους εκπαιδευτικούς που υιοθετούν αρνητικές στάσεις ως προς την αντιμετώπιση του θέματος,  
 +προέρχονται από μικροαστικό ή/και αγροτικό  
 +περιβάλλον και είχαν κάποτε υποστεί ανάλογες προσβολές. Έχοντας συνδέσει το θέμα  
 +της αποδιαλεκτοποίησης με την κοινωνική  
 +ανέλιξη και επιτυχία, εξασκούν με υπερβάλλοντα ζήλο ό,τι θεωρούν ιερό, σχεδόν ιεραποστολικό καθήκον, σύμφωνα με τη λογική,  
 +αν μπορούμε να την αποκαλέσουμε έτσι, πολλών μηχανισμών καταπίεσης. 
 + 
 +«Βασανίστηκα, καταπιέστηκα, ξεπέρασα αυτά  
 +τα στάδια, τώρα που διαθέτω και γω εξουσία  
 +θα εκτονωθώ με τη σειρά μου, καταπιέζοντας,  
 +χωρίς ποτέ μου να αμφισβητώ την εγκυρότητα ή ηθικότητα ή αποτελεσματικότητα  
 +των μεθόδων αυτών». 
 + 
 +Πρέπει εδώ να γίνει μνεία του εξαιρετικού βιβλίου «le parler Croquant», στο οποίο περιγράφεται και αναλύεται ο ταπεινωτικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε η παραδοσιακή παιδεία την οξιτανική γλώσσα στη Μεσηβρινή Γαλλία (Προβηγγία).  
 + 
 +//**3. Πολιτική ορολογία και κυπριακή  
 +διάλεκτος**// 
 + 
 +Εν αρχή, τα «ζοππόβορτος» και «τζιτζιροζάμπιες». Ο μέσος Κύπριος πήρε με  
 +το πρώτο επίθετο το ημιεπίσημο χρίσμα του  
 +και το κίνημα των αδεσμεύτων το βάφτισμα  
 +από τον καλό αστό πολιτικό ηγέτη.   
 + 
 +Στα πρώτα ήδη βήματα του πολιτικού μας  
 +βίου, μάθαμε πως το να βρίσκεις λέξεις στη  
 +διάλεκτο και να διανθίζεις μ’ αυτές το κατά τ’ άλλα καθώς πρέπει κείμενο σου, εγκλωβίζοντας τις, ίσως για προληπτικούς λόγους υγιεινής - παρεμπόδιση μεταδοτικής μολυσματικής ασθένειας, στην τυραννία των εισαγωγικών, αυτό είναι chic.  
 + 
 +Υπό μορφή αναθεματισμών και αφορισμών, τα  
 +επίθετα αυτά έχουν και μια άλλη μυθολογική  
 +εξήγηση. Θεέ μου, αυτός ο καταπληκτικός αρθρογράφος, αυτό ο  
 +υπέροχος γλωσσοπλάστης, αυτός ο  
 +εξαίρετος ρήτορας,  
 +γνωρίζει, ποιος θα τόλεγε - και τη γλώσσα των κοινών θνητών,  
 +την οποία χρησιμοποιεί όπου πρέπει και όταν  
 +πρέπει σύμφωνα με δόσεις μιας σοφής συνταγής που προσφέρονται προς τον καταναλωτή - ακροατή, θεατή, αναγνώστη και  
 +που σκορπούν - συνήθως - μερικά γελάκια κατάπληξης και δέους για την απροσδόκητη και  
 +αναπάντεχη ικανότητα. 
 + 
 +Φυσικά η τοπολαλιά έχει σαν κύρια αποστολή  
 +τη δημιουργία εντυπώσεων. Τα υβριστικά επιθέτων μιας περιφρονημένης διαλέκτου, αυτό  
 +αποτελεί πια το άκρον άωτον του υποβιβασμού. 
 + 
 +//**4. Ο μύθος του κυπριώτικου σκετς**// 
 + 
 +Πρόσφατη ανακοίνωση που αναφερόταν σε  
 +άλλη ανακοίνωση ανάφερε ανάμεσα στ’ άλλα  
 +και τα εξής:  
 + 
 +«Οι συνεδρίες της Βουλής δεν είναι κυπριώτικο σκετς». Ας αναλύσουμε και ας ερμηνεύσουμε την απλή αυτή φράση. Οι συγγραφείς της θα πιστεύουν και θα υποστηρίζουν ότι η βουλή είναι ένα σοβαρό  
 +και αξιοσέβαστο σώμα. Οι συνεδρίες της βουλής πρέπει λοιπόν να τυγχάνουν του ανάλογου σεβασμού.  
 + 
 +Υπεραμυνόμενοι του γοήτρου της, τη διαχωρίζουν με την αρνητική αυτή σύγκριση, με  
 +την παρεμβολή του αναγλύφου «δεν» από  
 +οποιαδήποτε παρομοίωση ή ταύτιση με το κυπριώτικο σκετς.  
 + 
 +Υποβάλλεται λοιπόν σαφώς πως το κυπριώτικο σκετς δεν είναι σοβαρό. Φυσικά θά'  
 +λεγε κανείς: «Αφού πρόκειται πολύ συχνά για  
 +ηθογραφικές κωμωδίες».  
 + 
 +Ναι αλλά ας μη συγχίζουμε τις έννοιες γελοίο  
 +και κωμικό. Ότι είναι κωμικό δεν σημαίνει πως  
 +είναι και ευκαταφρόνητο. Απόδειξη: Δεν ανάφεραν κωμωδία του Αριστοφάνη, του Μολιέρου ή έστω του Ψαθά σαν παραδείγματα  
 +προς αποφυγή.  
 + 
 +Έτσι επανελήφθη εδώ μια πλατεία διαδεδομένη εντύπωση πως το σκέτς αποτελεί  
 +συχνά σημείο αναφοράς για μη κολακευτικές  
 +συγκρίσεις.  
 + 
 +Μα τι συμβαίνει επιτέλους με τα κυπριώτικα  
 +σκετς; Ποια είναι η μυθολογία τους;  
 + 
 +Ο κόσμος του, στατικός, απολιθωμένος, τυποποιημένος, όπως ένα τυπογραφικό κλισέ.  
 +Τα στοιχεία της υπερβολής της εκζήτησης,  
 +του κατευθυνόμενου, υπό έλεγχο αυθορμητισμού αποτελούν σχεδόν κατά κανόνα  
 +το σήμα κατεκαθέν του. Λέξεις απηρχαιωμένες, ξεχασμένες, ανασύρονται από τη  
 +ναφθαλίνη για να ξενίσουν και να ξαφνιάσουν  
 +πρώτους απ' όλους τους ίδιους τους Κυπρίους, στην καταπληκτική τουλάχιστον πλειοψηφία τους. 
 + 
 +Η θεματολογία τους επαναλαμβάνεται τροποποιημένη, αναθεωρημένη, διορθωμένη,  
 +προβάλλοντας ένα μικρόκοσμο ερμητικά  
 +κλειστό, που διαιωνίζεται σ’ ένα απρόσιτο  
 +γκέττο, καλά φυλαγμένο από τους θεματοφύλακες.  
 + 
 +Δεν φτάνει παρά σπάνια - και όπως ο απόηχος μιας άλλης πραγματικότητας λιγότερο  
 +ψευδοαυθεντικής ίσως, αλλά το ίδιο, αν όχι  
 +περισσότερο γνήσιας.  
 + 
 +Ο άλλος κόσμος που δε ζει σε γραφικά χωριουδάκια, ο κόσμος των συνοικισμών 1, 2, 3,  
 +ο κόσμος των πόλεων, των εργοστασίων, των  
 +πολυκατοικιών που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια, ο κόσμος που αναπνέει και κολυμπά  
 +σε ένα μολυσμένο περιβάλλον, ο κόσμος που  
 +δεν γυροφέρνει την ανία του στα παραδοσιακά καφενεδάκια αλλά στα cafés και  
 +στις δισκοθήκες, αυτός ο αντιεξωτικός, πεζός  
 +κόσμος που εκφράζεται σε μια διάλεκτο που  
 +δεν μπορεί νάναι παρά κυπριακή, δεν έχει  
 +θέση στο σκέτς παρά μόνο σπάνια ή περιστασιακά, όπως κάποιος παρείσαχτος μουσαφίρης. Κι αν κάποιος απ' αυτούς εισδύσει  
 +στην καλά οροθετημένη νησίδα του κυπριώτικου σκετς, νοιώθει τόσο άνετα, τόσο  
 +βολικά όσο και μια κυρία με τας καμελίας που  
 +θες από λάθος θες από παρεξήγηση, βρέθηκε  
 +μπλεγμένη σε μια ταινία καράτε. 
 + 
 +//**5. Πρωτογενή και δευτερογενή προβλήματα**// 
 + 
 +Η αντιπαράταξη διαλέκτου-γλώσσας-διαλέκτου δημιουργεί και πολλά άλλα προβλήματα.  
 + 
 +Άλλοι Κύπριοι αντιμετωπίζουν προβλήματα  
 +στην έκφραση που οδηγεί σε προβλήματα ευφράδειας και ευγλωττίας.  
 + 
 +Αυτό μπορεί να επεκταθεί και σε άλλους τομείς όπως η ικανότητα για αυτοσχεδιασμό ή  
 +και απλής και σαφούς μετάδοσης μηνυμάτων  
 +(πολλοί γιατροί διαπιστώνουν πως οι ιθαγενείς τους δυσκολεύονται να τους πουν με  
 +ακρίβεια που πονούν).  
 + 
 +Πολλά άτομα μετά τις οδυνηρές εμπειρίες  
 +που δέχτηκαν όταν εκφράστηκαν στη διάλεκτο τους, προσβολές, υποτιμήσεις, κλείνονται στον εαυτό τους.  
 + 
 +**6. Αντί επιλόγου - Ο Ρατσισμός και τα δίδυμα αδελφάκια του**  
 + 
 +Το τροπάρι το γνωρίζουμε καλά.  
 + 
 +Στο όνομα μιας υποτιθέμενης νόρμας, στο  
 +όνομα μιας καταναγκαστικής ομοιογενειοποίησης, στο όνομα της ανωτερότητας  
 +της επιστροφής στις αγνές και ανόθευτες  
 +ρίζες, η νοοτροπία της αναζήτησης του αμιγούς προτύπου, της πεντακάθαρης φυλής,  
 +της άσπιλης και αμόλυντης γλώσσας, γνωρίζουμε που οδήγησε και οδηγεί, όταν βασιλέψει και θριαμβεύσει σ’ όλο το μεγαλείο της:  
 + 
 +Στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, στα κρεματόρια στον σφαγιασμό, ή σε άλλες πιο εξευγενισμένες μεθόδους άμεσου ή αργού θανάτου.  
 + 
 +Η περίφημη ανωτερότητα, η ευαγγελιζόμενη και πολυδιαφημισμένη αναδημιουργία του έκπαγλου ξανθού προτύπου και πρωτοτύπου  
 +που πρόβαλε στο λυκαυγές της Ιστορίας της  
 +φυλής, η εκκαθάριση του πάλλευκου αυθεντικού αρχετύπου, απ' όλα τα μικρόβια, τα  
 +παράσιτα, πού το παραμόρφωσαν και το μόλυναν, απ' όλες τις σκουριές, όλα τα νοσογόνα και νοσηρά στοιχεία, όλες τις αλλογόνες ουσίες που το αλλοίωσαν, καθ’ οδόν,  
 +αυτός ο τέλειος κόσμος, δεν είναι παρά ο μακάβριος ευφημισμός της ανυπόφορης μαύρης  
 +κατάμαυρης μονοτονίας της προβατοποιημένης ομοιομορφίας.  
 + 
 +Και η ιδανική επικοινωνία στο τέλειο πρότυπο,  
 +δεν είναι παρά το παρανοϊκό παραλήρημα του  
 +Δικτάτορα και ο μονότονος ήχος από τις ιαχές  
 +μιας ομόφωνα κακόφωνης αγέλης, που πνίγει  
 +τις κραυγές πόνου όλων αυτών που δεν ταίριασαν στα μέτρα της προκρουστικής μετριότητας. 
 +</WRAP> 
 + 
 +<WRAP center round box 90%> 
 +//**Ο γραφειοκράτης λόγος της εξουσίας και η κυπριακή αντίσταση (για την τυποποίηση των κυπριακών ονομάτων στην νεοελληνική κοινή)**// 
 + 
 +---- 
 + 
 +**Μενέλαος Χριστοδούλου:** 
 + 
 +«Έγινε η ανάλογη διαφώτιση, όμως  
 +καθυστερούν οι υπηρεσίες να το  
 +εφαρμόσουν γιατί δεν κατενοήθη η  
 +σημασία της τυποποίησης. Εγώ που ήμουν  
 +γραμματέας της Κυπριακής Επιτροπής  
 +τυποποίησης αντιμετώπισα φοβερό  
 +πόλεμο. Το Υπουργείο Συγκοινωνιών και  
 +Έργων ειδοποίησε κοινοτάρχες και  
 +δημάρχους, ότι κατά την τυποποίηση του  
 +κράτους που παρουσιάστηκε στον ΟΗΕ,  
 +το όνομα του χωριού τους θα γραφτεί  
 +στην πινακίδα με αυτό τον τρόπο. **Ούτε  
 +ένας δεν δέχτηκε...** 
 + 
 +**Ερ.:**  
 + 
 +Η τυποποίηση των ονομάτων έχει αρχίσει  
 +ήδη να εφαρμόζεται σταδιακά στις  
 +πινακίδες; 
 + 
 +**Μ.Χ.:** 
 + 
 +Άρχισε αλλά ηγέρθη πόλεμος και το έργο  
 +συνεχώς σταματούσε. Τώρα εφαρμόζεται,  
 +εκτός από τις περιπτώσεις που αντιδρούν  
 +οι αρχές των διαφόρων χωριών. Η  
 +τυποποίηση του Δήμου έξω από τη  
 +Λευκωσία είναι Λακκιά, όχι Λατσιά, διότι  
 +είναι το κοινό ιστορικό όνομα, από το  
 +λάκκος. Τα Λατσιά είναι Τούρκικη  
 +προφορά, πρόσφατη. Είναι όπως το  
 +Τζυρκά. Αν το Τζυρκά δεν γινόταν Κυθρέα  
 +από πριν θα μπορούσα εγώ σήμερα να το  
 +σταματήσω; Ακόμα και τα παραδοσιακά  
 +ονόματα της Κύπρου **κυπροποιούνται**  
 +σήμερα και ακούγεται από το ραδιόφωνο  
 +«Γλυτζιώτισσα» και γράφεται σε σχολικά  
 +βιβλία «Τριμιθκιώτισσα». 
 +</WRAP> 
 + 
 +<WRAP center round box 90%> 
 +//**Πως να αρνηθείτε 20 αιώνες ιστορίας (από την Αθήνα χωρίς Ελληνοπληξία)**// 
 + 
 +---- 
 + 
 +Μου έστειλε ένα γράμμα, λίγες μέρες  
 +αργότερα. «Φτωχό μου παιδί, Επονίτη μαζί  
 +και Αζέλμα», έγραφε ο σοφός. «Με  
 +ρώτησες επανειλημμένα πότε μια λέξη  
 +είναι ελληνική. Σε πήρα από τα μούτρα και  
 +σου απάντησα: Όταν την χρησιμοποιεί ο  
 +ελληνικός λαός, βλαμμένη. Συγχώρεσε με.  
 +Δεν κατάλαβα την αγωνία σου. Ξέρω πως  
 +ζεις και γράφεις σε χώρα, όπου  
 +ψαλιδοκώληδες φιλόλογοι ρίχνουν  
 +βιτισιές. Ξέρω πως τρέμεις μην σου  
 +ξεφύγει κανένα Μπορντέλο, κανένας  
 +ντιλεταντισμός και σε παραλάβουν αυτά  
 +τα φιλολογικά σκατόμυαλα, που θέλουν να  
 +καταργηθούν όλες οι Τούρκικες,  
 +φράγκικες, αγγλικές λέξεις και όροι από  
 +το λεξιλόγιο μας. Το να αρνηθεί κανείς  
 +όλες αυτές τις «ξένες» λέξεις και ρίζες,  
 +που αφθονούν στα σύγχρονα Ελληνικά,  
 +ισοδυναμεί - στο όνομα ενός ηλίθιου  
 +εθνικισμού - με το να απαρνηθεί είκοσι  
 +αιώνες ιστορίας του ελληνικού λαού. Αυτά  
 +είναι αιτήματα ανθρώπων που δεν  
 +ψυλλιάστηκαν τίποτα από ιστορία. Που  
 +δεν κατάλαβαν αυτό το αδιάκοπο και  
 +αυστηρό γαμήσι που είναι από χιλιάδες  
 +χρόνια η ιστορία του μεσογειακού χώρου,  
 +με όλους τους λαούς που δάνεισαν και  
 +δανείστηκαν, έδωσαν και πήραν, έσφαξαν  
 +και σφάχτηκαν, βίασαν και βιάστηκαν, αλλά  
 +και αλληλοφιλοξενήθηκαν, χορέψανε,  
 +γλέντησαν και φάγανε μαζί. Χωρίς τις  
 +χιλιάδες «ξένες» λέξεις που υπάρχουν  
 +στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα, δεν θα  
 +μπορούσαμε να μιλάμε. Άσε, λοιπόν, τους  
 +φιλόλογους να εξελληνίζουν το μακιγιάζ  
 +και να το βαφτίζουν ψιμυθίωση, άστους να  
 +φτωχαίνουν ακόμα περισσότερο τη  
 +γλώσσα και κοίτα τη δουλειά σου. Και αν  
 +πάει ποτέ κανένας ψαλιδοκώλης στον  
 +Παράδεισο, ας ζητήσει από τον  
 +Παντοδύναμο να καταργήσει αυτή την  
 +περσική λέξη. Αν τέλος με ρωτάς γιατί τα  
 +κάνουν όλα αυτά, θα σου απαντήσω:  
 +Επειδή αμφιβάλλουν βαθειά και δίκαια για  
 +την Ελληνική ταυτότητα τους. Γ ι’ αυτό και  
 +φοβούνται να ζητήσουν έναν τούρκικο  
 +καφέ στα καφενεία. Εδώ, όμως, θα σε  
 +αφήσω. Μιλώντας για Losers, νιώθω να  
 +μου έρχεται στούφος. Au revoir, ma petite».  
 + 
 +//**Μαλβίνα Καράολη**/ 
 +</WRAP>
  
  
el/magazines/traino/no_10/dialect.txt · Last modified: 2022/04/01 15:21 by no_name12