Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

--- el:magazines:traino:no_10:dialect [2020/08/28 12:55]
no_name12
+++ el:magazines:traino:no_10:dialect [2020/10/27 15:09]
no_name12
@@ Line 35: / Line 35: @@
 πατρίδας.**
-//**Frantz Fanon,**//
+//**Frantz Fanon, Black skins, white masks**//
-//**Black skins, white masks**//
+---
 «Οι Κύπριοι αμύνονται ως Αίαντες της
@@ Line 150: / Line 149: @@
 μετατραπούν σε «πρώτες ύλες», σε
 ακατέργαστο υλικό, που θα
-χρησιμοποιούσαν οι διανοούμενοι των
+χρησιμοποιούσαν οι διανοούμενοι των Αθηνών για να φτιάξουν τη μυθολογία
-Αθηνών για να φτιάξουν τη μυθολογία
 του Ελληνικού έθνους. Έπρεπε
 δηλαδή να εξαφανιστεί η μνήμη των
@@ Line 239: / Line 236: @@
 αδέξια σιωπή των μαθητών, το γεγονός
 δηλαδή ότι παρέμεναν ακόμα ιθαγενείς.
+<WRAP center round box 40%>
+**Η κυπριακή διάλεκτος έχει την τάση
+που τόσο αντιπαθούν οι Ελληνοκεντρικοί -
+την τάση για μιγαδοποίηση.**
+</WRAP>
 «Μια από τις σοβαρότερες πνευματικές
@@ Line 268: / Line 272: @@
 αντίληψη και εύγλωττοι στην ομιλία».**
+<WRAP center round box 90%>
+**Γλώσσα, παιδεία και εξουσία:**
+//**Η καταπίεση των διαλέκτων**//
+Όλοι οι μαθητές που είναι ομιλητές άλλης
+παραλλαγής της εθνικής γλώσσας από τη
+σχολική υφίστανται σαν πρώτο γλωσσικό
+μάθημα μόλις βρεθούν μέσα στην τάξη τη
+βιαιότατη καταδίκη της μητρικής τους
+γλώσσας. Ολόκληρο το σημασιολογικό
+δυναμικό, που διαθέτουν και χάρη στο οποίο
+επικοινωνούν θαυμάσια μέχρι εκείνη τη
+στιγμή με το περιβάλλον, υποβιβάζεται από
+το δάσκαλο στην κατηγορία του λάθους
+(«δεν είναι σωστό αυτό»), της κακής
+ποιότητας («πες το καλύτερα») και της μη
+γλώσσας («αυτό δε λέγεται»). Η καταδίκη
+αυτή της μητρικής του γλώσσας είναι για το
+μαθητή ξαφνική και άδικη αμφισβήτηση της
+ικανότητας που διαθέτει να χειρίζεται το
+λόγο και όλες τις περιπλοκές του με άνεση
+και δημιουργικότητα, είναι άρνηση της
+αναμφισβήτητης ικανότητάς του να εννοεί
+και να επικοινωνεί σε όλα τα επίπεδα, από
+την έκφραση αναγκών και επιθυμιών μέχρι
+την παράδοση μέχρι τη μετάδοση
+πληροφορίας και την έκφραση στο
+αφαιρετικό επίπεδο της φαντασίας.
+Μόλις βρεθεί στο καινούργιο περιβάλλον του
+σχολείου ο μαθητής ομιλητής (τοπικής ή
+κοινωνικής) διαλέκτου μαθαίνει από το δάσκαλο ότι δεν ξέρει να μιλάει, αντί να
+πληροφορηθεί ότι εκτός από τη γλώσσα του
+υπάρχει και η άλλη παραλλαγή του σχολείου,
+την οποία πρέπει να μάθει, γιατί είναι
+καταλληλότερη για τις σχολικές και τις
+επίσημες συνθήκες επικοινωνίας, άρα
+απαραίτητη για την εκπαιδευτική επιτυχία,
+αλλά και για την κοινωνική άνοδο. Αντί για
+αυτή την πληροφορία, που ανοίγει το δρόμο
+στην εκμάθηση της σχολικής γλώσσας από
+όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές, κάνει ο
+δάσκαλος άθελά του και εξαιτίας των
+γλωσσικών μύθων κάτι εξαιρετικά βίαιο και
+παράλογο, αμφισβητεί στους μαθητές την
+ικανότητα του λόγου που κατέχουν. Λογική
+συνέπεια είναι αυτό που καθημερινά και
+συστηματικά συμβαίνει σε όλα τα σχολεία, οι
+μαθητές αυτολογοκρίνονται, παύουν να
+μιλούν μέσα στην τάξη και αντί να
+εκφράζονται αυθόρμητα, ψάχνουν κάθε φορά
+ποια θα ήταν η διατύπωση που αποδέχεται ο
+δάσκαλος. Έτσι, ψελλίζουν συνήθως σαν
+άλαλα όντα, διστάζουν και ξαναρχίζουν, και
+περιορίζονται μιμητικά στις έτοιμες
+διατυπώσεις του βιβλίου. Μέσα στην τάξη οι
+μαθητές βουβαίνονται, ενώ ξαναβρίσκουν όλη
+τη φυσική άνεση στο δημιουργικό λόγο, μόλις
+βρεθούν έξω από τις σχολικές συνθήκες και
+τη βαριά γλωσσική λογοκρισία του σχολείου.
+//**Άννα Φραγκονδάκη, «Γλώσσα και ιδεολογία»**//
+</WRAP>
+//**Μορφές Αντίστασης: Πολιτική και πολιτιστική αυτονομία**//
+Την δεκαετία του 50, ωστόσο, είχε αρχίσει και
+μια αναβίωση του ενδιαφέροντος για τον
+γραπτό και προφορικό λόγο της Κυπριακής
+διαλέκτου. Πέρα απ' τη λαογραφία, μια σειρά
+από άρθρα του Τεύκρου Ανθία στη Χαραυγή
+στα τέλη της δεκαετίας του 50 άρχισαν μια
+μικρή στροφή στην επανεκτίμηση της
+Κυπριακής διαλέκτου. Κατά τη διάρκεια της
+Ανεξαρτησίας η προοδευτική
+συνειδητοποίηση των Κυπρίων ότι θα
+μπορούσαν να ζήσουν χωρίς να είναι επαρχία
+του εθνικού κέντρου έδωσε σίγουρα μια ώθηση
+στη διατήρηση της Κυπριακής διαλέκτου σε
+ορισμένα γκέττο. Από το 1960 ως το 74,
+ωστόσο, το Υπουργείο Παιδείας και ο στρατός
+(αυτοί οι μηχανισμοί με τους οποίους το
+Ελληνικό κράτος εμπέδωσε την Ελληνική
+Εθνική Ταυτότητα και τη γλώσσα του)
+παρέμειναν στα χέρια της Ελληνικής
+πρεσβείας. Έτσι η γελοιοποίηση της
+Κυπριακής διαλέκτου και το σύμπλεγμα
+κατωτερότητας των Κυπρίων συνεχίστηκε. Η
+γλώσσα ήταν ο μηχανισμός μέσα απ' τον οποίο
+η Αθήνα επέμεινε να υποβάλει στους Κυπρίους
+ότι ήταν φτωχοί ιθαγενείς χωρίς πολιτισμό
+μπροστά στα υποτιθέμενα μεγαλεία του
+Νεοελληνικού Έθνους. Η δυσφορία ωστόσο
+των Κυπρίων για τις συνεχείς παρεμβάσεις του
+κράτους των Αθηνών, για την μεραρχία που
+υπήρχε στην Κύπρο από το 64 ως το 67,
+οδήγησαν στην ανάπτυξη αυτού που ο
+Ατταλίδης ονομάζει «Κυπριακή συνείδηση».
+Ένα φαινόμενο που αρθρώθηκε με τη φράση
+«Η Κύπρος για τους Κυπρίους». Η φράση
+εμφανίστηκε σαν σύνθημα στους τοίχους και η
+ανάπτυξη της κυπριακής συνείδησης ανάμεσα
+στους Κυπρίους αποτέλεσε ένα απ' τα
+κατηγορητήρια εναντίον του Μακαρίου την
+περίοδο 72-74. Μετά το 74 οι υπόγειες
+κυπροκεντρικές τάσεις εμφανίστηκαν πιο
+δυναμικά και ανοικτά. Η σχέση ωστόσο της
+Κυπριακής συνείδησης με τη διάλεκτο δεν
+ήταν άμεση. Η κύρια αιχμή της Κυπριακής
+συνείδησης μέχρι πρόσφατα ήταν σε ένα
+μεγάλο βαθμό το πολιτικό αίτημα για την
+ολοκληρωμένη ανεξαρτησία της Κύπρου.
+Μόνο σ’ ένα δεύτερο επίπεδο αυτή η
+«συνείδηση» τόνιζε την ανάγκη πολιτιστικού
+διαλόγου (όχι απλά συμβίωσης) με τους
+Τουκροκύπριους. Ουσιαστικά οι νεοκύπριοι
+της δεκαετίας του 70 παρέμειναν αιχμάλωτοι της «ιθαγενοποίησης» που τους είχε επιβάλει
+η εθνική αποικιοκρατία του κράτους της
+«μητέρας πατρίδας». Μόνο προς το τέλος της
+δεκαετίας του 70 και αρχές της δεκαετίας του
+με τη δημοσίευση της «Κυπριακής ιστορίας»
+του Κ. Γραικού άρχισε και η διαδικασία της
+πολιτιστικής αυτονομοποίησης της Κυπριακής
+συνείδησης. Είναι σ’ αυτά τα πλαίσια που
+εμφανίστηκαν και ορισμένα άρθρα για την γκεττοποίηση και
+καταπίεση της Κυπριακής
+διαλέκτου. Σίγουρα
+σταθμός για μια τέτοια
+προβληματική είναι το
+άρθρο του Κ. Λεοντίου, αποσπάσματα του
+οποίου δημοσιεύουμε πιο κάτω. Ο κ. Λεοντίου
+δεν εντάσσει το κείμενο του στην προσπάθεια
+πολιτιστικής αυτονομοποίησης. Σε κάποιο
+σημείο του άρθρου του, μάλιστα, δηλώνει
+σαφώς ότι δεν θεωρεί την πολιτικοποίηση του
+γλωσσικού σαν σοφή ενέργεια. Το άρθρο είναι
+σταθμός, ωστόσο, γιατί χρησιμοποιεί μια
+σύγχρονη επιστημονική προσέγγιση για να
+αναλύσει την αυτογελοιοποίηση, την
+αυτοϋποτίμηση και τη γενικότερη
+σχιζοφρένεια που βιώνει ο Κύπριος όταν
+υποχρεώνεται να θεωρεί τη ζωντανή γλώσσα
+που μιλά σαν υποδεέστερη. Τονίζει στην αρχή
+το ασαφές του διαχωρισμού γλώσσας και
+διαλέκτου και καταλήγει με μια γενικότερη
+αναφορά στην καταπίεση της
+διαφορετικότητας απ’ την ομοιογενή γλώσσα
+των εθνών.
+{{:wiki:media:magazines:traino:traino10_dialektos1.png?800|}}
+//**Εθνικοφροσύνη, εξουσία και
+γλώσσα στην Κύπρο**//
+Προς το τέλος της δεκαετίας του 80 η
+επανεμφάνιση ενός νέοεθνικόφρονα λόγου
+που πρόβαλε το εκδοτικό συγκρότημα ΔΙΑΣ
+οδήγησαν σε μια νεοελληνική αντεπίθεση. Η
+κύρια αιχμή αυτής της επίθεσης στο
+γλωσσικό ήταν αρχικά η χρήση της Αγγλικής.
+Η διαπίστωση ήταν βέβαια σωστή. Με το
+διαχωρισμό των Ε/Κ και των Τ/Κ μετά το 74
+σταμάτησε οριστικά (για την ώρα) η
+αλληλεπίδραση Ελληνικής και Τουρκικής
+στην Κυπριακή διάλεκτο και αντικαταστήθηκε
+απ’ την αλληλεπίδραση Ελληνικής και
+Αγγλικής (στην Ελληνογενή διάλεκτο). Ή
+εξέλιξη ήταν αναπόφευκτη για 2 λόγους: Η
+ίδια η οικονομική ανάπτυξη έκανε τα αγγλικά
+την απαραίτητη δεύτερη γλώσσα των
+Κυπρίων μια και το νησί είχε μετατραπεί σε εμπορικό κέντρο. Η ίδια η διάλεκτος,
+ωστόσο, φαίνεται να έχει την τάση που τόσο
+αντιπαθούν οι Ελληνοκεντρικοί - **την τάση
+για μιγαδοποίηση**. Ένα επίσης απαραίτητο
+χαρακτηριστικό για ένα χώρο που ήταν
+γεωγραφικό σταυροδρόμι για τόσους αιώνες.
+Αυτά μπορούσαν βέβαια να τα αντιληφθούν οι
+Ελληνοκεντρικοί.
+<WRAP center round box 40%>
+**Είναι θέμα αξιοπρέπειας. Έχουμε και μεις γλώσσα. Μιλούμεν. Στο όνομα 10,000 χρόνων ιστορίας.**
+</WRAP>
+Η επίθεση ωστόσο πήγαζε μάλλον από δυο
+άλλους παράγοντες. Εν μέρει η σύγχρονη
+νεοεθνικοφροσύνη υποστηρίζει μεν την
+ανεξαρτησία, αλλά βλέπει πια (όπως και οι
+εθνικιστές του Ντεκτάς) ότι στην Κύπρο θα
+ζουν 2 λαοί, 2 έθνη. Άρα η τρίτη γλώσσα,
+τα αγγλικά, που είχε καθιερωθεί σαν η
+γλώσσα επικοινωνίας των 2 κοινοτήτων
+πρέπει να εξαφανιστεί. Να μιλά ο καθένας
+τη γλώσσα του λένε λίγο πολύ οι
+νεοεθνικόφρονες και δεν υπάρχει λόγος
+επικοινωνίας. Ένας απ' αυτούς εισηγήθηκε
+μάλιστα να κτίσουμε ένα τοίχο (αλά
+Βερολίνου) στην Κύπρο για να
+διαχωρίσουμε τους Έλληνες και τους
+Τούρκους.
+Ο άλλος λόγος, και ο πιο ουσιαστικός,
+είναι η ίδια η εξουσία της γλώσσας. Διότι
+το κράτος των Αθηνών προωθούσε την
+«ιθαγενοποίηση» των Κυπρίων για να
+κρατά την Κύπρο εξαρτωμένη αλλά αυτή η
+διαδικασία γινόταν και γίνεται μέσα από
+ντόπιους μηχανισμούς και φερέφωνα
+εξουσίας. Όπως παρατηρεί ο P. Loizos στο
+άρθρο του για την άνοδο του Ελληνικού
+εθνικισμού στην Κύπρο, η αναβίωση του
+ενωτισμού ανάμεσα σε ορισμένα στρώματα
+του πληθυσμού όπως οι δάσκαλοι τη
+δεκαετία του 70 είχε να κάνει με τον
+εκτοπισμό τους απ' τη θέση γοήτρου/status
+που είχαν, απ' τους απόφοιτους αγγλικών
+πανεπιστημίων (γιατρούς, δικηγόρους
+κ.λ.π.). Με τον ίδιο τρόπο η
+Ελληνοκεντρική διανόηση σήμερα νοιώθει
+να απειλείται γιατί τα αγγλικά
+αντικαθιστούν την Ελληνική σαν γλώσσα
+«εκπολιτισμού». Είναι τα αγγλικά τώρα που
+είναι η γλώσσα που οδηγεί στην κοινωνική άνοδο, σε ένα νησί όπου το κύριο
+εισόδημα έρχεται απ' τον τουρισμό και τις
+Υπεράκτιες επιχειρήσεις. Ιστορικά βέβαια
+αυτή η σύγκρουση είχε αρχίσει από πιο
+παλιά (απ' τις αρχές του αιώνα) και
+εντάθηκε τη δεκαετία του 50. Τότε η
+Ελληνοκεντρική διανόηση χρησιμοποίησε
+τον αγώνα της ΕΟΚΑ για να αποθαρρύνει την εξάπλωση των αγγλικών. Η αστική τάξη
+πάντα συγκατάνευε σε
+τέτοιους αγώνες γλωσσικής
+καθαρότητας και τους
+ενθάρρυνε. Υπήρχε και εδώ
+όμως το κόλπο. Οι αστοί ενθάρρυναν τους
+Ελληνοπαθείς να υποστηρίζουν την
+Ελληνική ενάντια στην Αγγλική ενώ οι ίδιοι
+έστελαν τα παιδιά τους σε αγγλόφωνα
+σχολεία. Η πρόσφατη εμπειρία
+γελοιοποίησης του κ. Αναστασιάδη
+(προέδρου της επιτροπής Παιδείας της
+Βουλής) ήταν χαρακτηριστική. Ο
+Αναστασιάδης ήταν η αιχμή της επίθεσης
+ενάντια στο πανεπιστήμιο Κύπρου. Εν μέρει
+γιατί η βιβλιογραφία του πανεπιστημίου
+είναι στα αγγλικά και γιατί έτσι υποτίθεται
+ότι το πανεπιστήμιο «αφελληνίζει» το νησί.
+Όταν ξέσπασε μια οργισμένη αντίδραση
+των πολιτών ενάντια στον βουλευτή η
+«ατάκα» που έπιασε τόπο ήταν η
+αποκάλυψη ότι τα παιδιά του
+Ελληνοπρεπέστατου βουλευτή σπουδάζουν
+στην Αγγλία.
+Η χρήση της γλώσσας στην Κύπρο τα
+τελευταία 40 χρόνια είναι ο πολιτιστικός
+μηχανισμός που στηρίζει την ταξική
+διάρθρωση, τις ομάδες γοήτρου και την
+πρόσβαση στην εξουσία.
+Η βασική υποκρισία του Ελληνικού
+εθνικισμού στην Κύπρο είναι αυτή: Ενώ
+είναι αυτός που δημιούργησε την
+νομιμοποίηση της εξουσίας, μέσω της
+γλώσσας, τολμά σήμερα να διαμαρτύρεται
+για την «άνιση» σύγκρουση του με την
+Αγγλική. Μα ποιος κατάστρεψε την τοπική
+κουλτούρα, ποιος μετάτρεψε τη ζωντανή
+μας γλώσσα σε φολκλορικό έκθεμα
+αγαπητοί νεοέλληνες; Τις δομές εξουσίας
+για τη σημερινή επικράτηση της αγγλικής
+τις έθεσε ο Ελληνικός εθνικισμός με την
+καθιέρωση «σωστής» και «λάθος»
+γλώσσας.
+//**«Μιλούμεν» - είναι τελικά θέμα
+αξιοπρέπειας**//
+Το 1992 οι Ελληνοκεντρικοί έστρεψαν τελικά
+τα πυρά τους και εναντίον της Κυπριακής
+διαλέκτου. Εν μέρει βέβαια η
+δικαιολογία/έναυσμα ήταν το πρόγραμμα
+[[https://archive.org/details/xoris_plaisia_panayiotou1992|«Χωρίς Πλαίσια» του Απρίλη του 92]] όπου
+διατυπώθηκε για πρώτη φορά, τηλεοπτικά, η
+θέση ότι νεοελληνική κοινή καταπιέζει την
+κυπριακή διάλεκτο και ότι θα έπρεπε να
+γραφτεί ένα αλφάβητο της τελευταίας. Σε ένα
+γενικότερο επίπεδο ωστόσο η Κυπριακή
+διάλεκτος φαίνεται να έχει ξεπεράσει την
+κρίση της γκεττοποίησης και του μαρασμού
+που διάγνωσε στην δεκαετία του 80 ο Κ.
+Λεοντίου. Πέρα απ' τον χώρο των
+επιθεωρήσεων (ο οποίος πάντα συντηρούσε
+την Κυπριακή διάλεκτο για το λαϊκό κοινό) η
+κυπριακή άρχισε να χρησιμοποιείται και σε
+σοβαρά θέατρα (όπως αυτά του Γ. Νεοφύτου). Αλλά ο καθοριστικός παράγοντας
+ήταν η κατάργηση του κρατικού μονοπώλιου
+στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Η ανάγκη
+τηλεφωνημάτων χαλάρωσε τους γλωσσικούς
+κώδικες - τώρα πια μπορεί να ακούσει
+κανένας την Κυπριακή διάλεκτο και σαν
+ημι-δημόσιο λόγο (απ' το ραδιόφωνο). Το ότι
+οι μεταμεσονύχτιες ώρες των ραδιοφώνων
+κατακλύζονται από τσιατιστά είναι
+χαρακτηριστικό. Η Κυπριακή διάλεκτος ήταν
+για ένα αιώνα τώρα, η κρυφή γλώσσα της
+νύχτας. Ακόμα και η οργισμένη αντίδραση
+διαφόρων στο άρθρο του Μπαμπινιώτη ήταν
+χαρακτηριστική. Αντιδρούν βέβαια σαν
+εξελληνισμένοι ιθαγενείς αλλά τουλάχιστον
+αντιδρούν στο «εθνικό κέντρο».
+Έχει αρχίσει να διαμορφώνεται μια νέα αστική
+(των πόλεων) κυπριακή διάλεκτος με έντονο
+επηρεασμό τόσο απ' την Ελληνική όσο και απ'
+την Αγγλική.
+Σίγουρα βέβαια η γελοιοποίηση της διαλέκτου
+είναι ακόμα εδώ. Όπως και η αυτοϋποτίμηση
+των Κυπρίων. Για αυτό τραυλίζουν μπροστά
+στην εξουσία. Δεν «ξέρουν» να μιλήσουν
+σύμφωνα με τις επίσημες γλώσσες. Στο
+δρόμο όμως και στην καθημερινότητα
+αμύνονται «ως Αίαντες» όπως είπε και ο Μ.
+Χριστοδούλου. Γι’ αυτό άλλωστε η
+Ελληνοκεντρική «συναπαρτσιά» της εξουσίας
+πολεμά με τόσο πάθος κάθε ίχνος της
+κυπριακής διαλέκτου. Το θέμα δεν είναι απλά
+η επανεμφάνιση ενός νεο-καθαρευουσιανισμού. Ο στόχος είναι η
+ίδια η υπόσταση των Κυπρίων. Είναι έκδηλο
+άλλωστε στο λόγο των Ελληνοκεντρικών. «Οι
+Κύπριοι αντιστέκονται... «οι Κύπριοι δεν
+καταλαβαίνουν», «δεν είναι ζήτημα μόνο των
+Κυπρίων» κ.λ.π. λες και οι ίδιο γεννήθηκαν
+στο Κολωνάκι. Είναι βέβαια και ταξικό το
+ζήτημα. Γ ι’ αυτό οι διανοούμενοι της
+Ελληνοπληξίας αγκαλιάζουν με τόσο πάθος
+τις ανοησίες της γλωσσικής καθαρότητας των
+Μπαμπινιώτηδων και άλλων καλαμαράδων
+αποστόλων του συντηρητισμού. Ψάχνουν
+εναγωνίως να βρουν βάθρο πάνω στο οποίο
+να στηρίξουν την εξουσία τους. Αυτοί θα
+μιλούν σαν «Ελληνες» και οι υπόλοιποι θα
+είναι οι ανορθόγραφοι που αφού δεν ξέρουν
+τους γραφειοκρατικούς νόμους της
+γραμματικής θα είναι δικαιολογημένα
+καταδικασμένοι στη σιωπή. Και η εξουσία της
+Ελληνοκεντρικής λαγνείας των καθαρών
+λέξεων θα θεμελιωθεί επιτέλους στο όνομα
+των συμφερόντων του «έθνους».
+Γι’ αυτό αντιστέκονται οι Κύπριοι. Γι’ αυτό τα
+«λαϊκά στρώματα» δεν θα μιλήσουν ποτέ την
+επίσημη γλώσσα. Είναι ταξική και πολιτιστική
+αντίσταση. Γιατί στο βάθος το ζήτημα δεν
+είναι εθνικό θέμα - Είναι θέμα αξιοπρέπειας.
+Έχουμε και εμείς γλώσσα. Μιλούμεν. Στο
+όνομα 10,000 χρόνων Ιστορίας.
+<WRAP center round box 90%>
+**Χρήσεις της Κυπριακής Διαλέκτου και Προεκτάσεις (Αποσπάσματα)**
+//**Κώστας Λεοντίου**//
+----
+//**1. Διάλεκτος και Γλώσσα**//
+Η Κυπριακή διάλεκτος αποτελεί υποσύστημα
+ή υποσύνολο του συστήματος ή συνόλου
+«ελληνική γλώσσα».
+Όλες οι γλώσσες του κόσμου υποδιαιρούνται
+σε πολυάριθμες διαλέκτους.
+Η επιλογή ή επιβολή μιας διαλέκτου ως επίσημης γλώσσας μιας χώρας, δεν στηρίζεται
+σε αισθητικά ή άλλα κριτήρια, τα οποία εξάλλου είναι σχετικά και υποκειμενικά, αλλά ανταποκρίνεται σε οικονομικές, κοινωνικές
+ανάγκες και εξαρτάται
+από γεωγραφικές, πολιτικές, ιστορικές συγκυρίες.
+Πρέπει επίσης να τονίσουμε πως και αυτά ακόμη τα κριτήρια και όρια που καθορίζουν τις διαφορές γλώσσας -
+διαλέκτου δεν είναι σταθερά. Ένας Νορβηγός μπορεί να κατανοήσει ένα Δανέζο, μιλώντας ο
+καθένας τη γλώσσα του, ενώ αυτό είναι πολύ
+πιο δύσκολο αν όχι αδύνατο για ένα κάτοικο
+του Πεκίνου, που εκφράζεται στο Μανδαρίνο
+πρότυπο και τον κάτοικο της Καντώνας που
+μιλά τη διάλεκτο του.
+α) Δεν υπάρχουν καθαρόαιμες διαλέκτοι, ούτε
+καθαρόαιμες γλώσσες. Η τόσο θαυμαζόμενη
+γαλλική αποτελεί κράμα λατινικής, γερμανικής
+και κελτικής.
+Ο «κόκορας» της πανελλήνιας αποτελεί ονοματοποιία, ο πετεινός της διαλέκτου μας προέρχεται από τ’ αρχαία. Ο «χουρμάς» ξενόγλωσσο, το «φοινίκι» είναι ελληνικό.
+β) Όλες οι γλώσσες εξελίσσονται. Το ίδιο συμβαίνει φυσικά και στις διαλέκτους.
+//**2. Κυπριακή διάλεκτος και παιδεία**//
+Η Κυπριακή διάλεκτος αντιμετωπίζεται με
+πολύ εχθρικό τρόπο από πολλούς εκ-
+παιδευτικούς. Οι διαλεκτόφωνοι μαθητές γίνονται συχνά αντικείμενο προσβολών, έντονων επικρίσεων, τιμωριών, ειρωνικών σχολίων.
+Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλοί από τους εκπαιδευτικούς που υιοθετούν αρνητικές στάσεις ως προς την αντιμετώπιση του θέματος,
+προέρχονται από μικροαστικό ή/και αγροτικό
+περιβάλλον και είχαν κάποτε υποστεί ανάλογες προσβολές. Έχοντας συνδέσει το θέμα
+της αποδιαλεκτοποίησης με την κοινωνική
+ανέλιξη και επιτυχία, εξασκούν με υπερβάλλοντα ζήλο ό,τι θεωρούν ιερό, σχεδόν ιεραποστολικό καθήκον, σύμφωνα με τη λογική,
+αν μπορούμε να την αποκαλέσουμε έτσι, πολλών μηχανισμών καταπίεσης.
+«Βασανίστηκα, καταπιέστηκα, ξεπέρασα αυτά
+τα στάδια, τώρα που διαθέτω και γω εξουσία
+θα εκτονωθώ με τη σειρά μου, καταπιέζοντας,
+χωρίς ποτέ μου να αμφισβητώ την εγκυρότητα ή ηθικότητα ή αποτελεσματικότητα
+των μεθόδων αυτών».
+Πρέπει εδώ να γίνει μνεία του εξαιρετικού βιβλίου «le parler Croquant», στο οποίο περιγράφεται και αναλύεται ο ταπεινωτικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε η παραδοσιακή παιδεία την οξιτανική γλώσσα στη Μεσηβρινή Γαλλία (Προβηγγία).
+//**3. Πολιτική ορολογία και κυπριακή
+διάλεκτος**//
+Εν αρχή, τα «ζοππόβορτος» και «τζιτζιροζάμπιες». Ο μέσος Κύπριος πήρε με
+το πρώτο επίθετο το ημιεπίσημο χρίσμα του
+και το κίνημα των αδεσμεύτων το βάφτισμα
+από τον καλό αστό πολιτικό ηγέτη.
+Στα πρώτα ήδη βήματα του πολιτικού μας
+βίου, μάθαμε πως το να βρίσκεις λέξεις στη
+διάλεκτο και να διανθίζεις μ’ αυτές το κατά τ’ άλλα καθώς πρέπει κείμενο σου, εγκλωβίζοντας τις, ίσως για προληπτικούς λόγους υγιεινής - παρεμπόδιση μεταδοτικής μολυσματικής ασθένειας, στην τυραννία των εισαγωγικών, αυτό είναι chic.
+Υπό μορφή αναθεματισμών και αφορισμών, τα
+επίθετα αυτά έχουν και μια άλλη μυθολογική
+εξήγηση. Θεέ μου, αυτός ο καταπληκτικός αρθρογράφος, αυτό ο
+υπέροχος γλωσσοπλάστης, αυτός ο
+εξαίρετος ρήτορας,
+γνωρίζει, ποιος θα τόλεγε - και τη γλώσσα των κοινών θνητών,
+την οποία χρησιμοποιεί όπου πρέπει και όταν
+πρέπει σύμφωνα με δόσεις μιας σοφής συνταγής που προσφέρονται προς τον καταναλωτή - ακροατή, θεατή, αναγνώστη και
+που σκορπούν - συνήθως - μερικά γελάκια κατάπληξης και δέους για την απροσδόκητη και
+αναπάντεχη ικανότητα.
+Φυσικά η τοπολαλιά έχει σαν κύρια αποστολή
+τη δημιουργία εντυπώσεων. Τα υβριστικά επιθέτων μιας περιφρονημένης διαλέκτου, αυτό
+αποτελεί πια το άκρον άωτον του υποβιβασμού.
+//**4. Ο μύθος του κυπριώτικου σκετς**//
+Πρόσφατη ανακοίνωση που αναφερόταν σε
+άλλη ανακοίνωση ανάφερε ανάμεσα στ’ άλλα
+και τα εξής:
+«Οι συνεδρίες της Βουλής δεν είναι κυπριώτικο σκετς». Ας αναλύσουμε και ας ερμηνεύσουμε την απλή αυτή φράση. Οι συγγραφείς της θα πιστεύουν και θα υποστηρίζουν ότι η βουλή είναι ένα σοβαρό
+και αξιοσέβαστο σώμα. Οι συνεδρίες της βουλής πρέπει λοιπόν να τυγχάνουν του ανάλογου σεβασμού.
+Υπεραμυνόμενοι του γοήτρου της, τη διαχωρίζουν με την αρνητική αυτή σύγκριση, με
+την παρεμβολή του αναγλύφου «δεν» από
+οποιαδήποτε παρομοίωση ή ταύτιση με το κυπριώτικο σκετς.
+Υποβάλλεται λοιπόν σαφώς πως το κυπριώτικο σκετς δεν είναι σοβαρό. Φυσικά θά'
+λεγε κανείς: «Αφού πρόκειται πολύ συχνά για
+ηθογραφικές κωμωδίες».
+Ναι αλλά ας μη συγχίζουμε τις έννοιες γελοίο
+και κωμικό. Ότι είναι κωμικό δεν σημαίνει πως
+είναι και ευκαταφρόνητο. Απόδειξη: Δεν ανάφεραν κωμωδία του Αριστοφάνη, του Μολιέρου ή έστω του Ψαθά σαν παραδείγματα
+προς αποφυγή.
+Έτσι επανελήφθη εδώ μια πλατεία διαδεδομένη εντύπωση πως το σκέτς αποτελεί
+συχνά σημείο αναφοράς για μη κολακευτικές
+συγκρίσεις.
+Μα τι συμβαίνει επιτέλους με τα κυπριώτικα
+σκετς; Ποια είναι η μυθολογία τους;
+Ο κόσμος του, στατικός, απολιθωμένος, τυποποιημένος, όπως ένα τυπογραφικό κλισέ.
+Τα στοιχεία της υπερβολής της εκζήτησης,
+του κατευθυνόμενου, υπό έλεγχο αυθορμητισμού αποτελούν σχεδόν κατά κανόνα
+το σήμα κατεκαθέν του. Λέξεις απηρχαιωμένες, ξεχασμένες, ανασύρονται από τη
+ναφθαλίνη για να ξενίσουν και να ξαφνιάσουν
+πρώτους απ' όλους τους ίδιους τους Κυπρίους, στην καταπληκτική τουλάχιστον πλειοψηφία τους.
+Η θεματολογία τους επαναλαμβάνεται τροποποιημένη, αναθεωρημένη, διορθωμένη,
+προβάλλοντας ένα μικρόκοσμο ερμητικά
+κλειστό, που διαιωνίζεται σ’ ένα απρόσιτο
+γκέττο, καλά φυλαγμένο από τους θεματοφύλακες.
+Δεν φτάνει παρά σπάνια - και όπως ο απόηχος μιας άλλης πραγματικότητας λιγότερο
+ψευδοαυθεντικής ίσως, αλλά το ίδιο, αν όχι
+περισσότερο γνήσιας.
+Ο άλλος κόσμος που δε ζει σε γραφικά χωριουδάκια, ο κόσμος των συνοικισμών 1, 2, 3,
+ο κόσμος των πόλεων, των εργοστασίων, των
+πολυκατοικιών που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια, ο κόσμος που αναπνέει και κολυμπά
+σε ένα μολυσμένο περιβάλλον, ο κόσμος που
+δεν γυροφέρνει την ανία του στα παραδοσιακά καφενεδάκια αλλά στα cafés και
+στις δισκοθήκες, αυτός ο αντιεξωτικός, πεζός
+κόσμος που εκφράζεται σε μια διάλεκτο που
+δεν μπορεί νάναι παρά κυπριακή, δεν έχει
+θέση στο σκέτς παρά μόνο σπάνια ή περιστασιακά, όπως κάποιος παρείσαχτος μουσαφίρης. Κι αν κάποιος απ' αυτούς εισδύσει
+στην καλά οροθετημένη νησίδα του κυπριώτικου σκετς, νοιώθει τόσο άνετα, τόσο
+βολικά όσο και μια κυρία με τας καμελίας που
+θες από λάθος θες από παρεξήγηση, βρέθηκε
+μπλεγμένη σε μια ταινία καράτε.
+//**5. Πρωτογενή και δευτερογενή προβλήματα**//
+Η αντιπαράταξη διαλέκτου-γλώσσας-διαλέκτου δημιουργεί και πολλά άλλα προβλήματα.
+Άλλοι Κύπριοι αντιμετωπίζουν προβλήματα
+στην έκφραση που οδηγεί σε προβλήματα ευφράδειας και ευγλωττίας.
+Αυτό μπορεί να επεκταθεί και σε άλλους τομείς όπως η ικανότητα για αυτοσχεδιασμό ή
+και απλής και σαφούς μετάδοσης μηνυμάτων
+(πολλοί γιατροί διαπιστώνουν πως οι ιθαγενείς τους δυσκολεύονται να τους πουν με
+ακρίβεια που πονούν).
+Πολλά άτομα μετά τις οδυνηρές εμπειρίες
+που δέχτηκαν όταν εκφράστηκαν στη διάλεκτο τους, προσβολές, υποτιμήσεις, κλείνονται στον εαυτό τους.
+**6. Αντί επιλόγου - Ο Ρατσισμός και τα δίδυμα αδελφάκια του**
+Το τροπάρι το γνωρίζουμε καλά.
+Στο όνομα μιας υποτιθέμενης νόρμας, στο
+όνομα μιας καταναγκαστικής ομοιογενειοποίησης, στο όνομα της ανωτερότητας
+της επιστροφής στις αγνές και ανόθευτες
+ρίζες, η νοοτροπία της αναζήτησης του αμιγούς προτύπου, της πεντακάθαρης φυλής,
+της άσπιλης και αμόλυντης γλώσσας, γνωρίζουμε που οδήγησε και οδηγεί, όταν βασιλέψει και θριαμβεύσει σ’ όλο το μεγαλείο της:
+Στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, στα κρεματόρια στον σφαγιασμό, ή σε άλλες πιο εξευγενισμένες μεθόδους άμεσου ή αργού θανάτου.
+Η περίφημη ανωτερότητα, η ευαγγελιζόμενη και πολυδιαφημισμένη αναδημιουργία του έκπαγλου ξανθού προτύπου και πρωτοτύπου
+που πρόβαλε στο λυκαυγές της Ιστορίας της
+φυλής, η εκκαθάριση του πάλλευκου αυθεντικού αρχετύπου, απ' όλα τα μικρόβια, τα
+παράσιτα, πού το παραμόρφωσαν και το μόλυναν, απ' όλες τις σκουριές, όλα τα νοσογόνα και νοσηρά στοιχεία, όλες τις αλλογόνες ουσίες που το αλλοίωσαν, καθ’ οδόν,
+αυτός ο τέλειος κόσμος, δεν είναι παρά ο μακάβριος ευφημισμός της ανυπόφορης μαύρης
+κατάμαυρης μονοτονίας της προβατοποιημένης ομοιομορφίας.
+Και η ιδανική επικοινωνία στο τέλειο πρότυπο,
+δεν είναι παρά το παρανοϊκό παραλήρημα του
+Δικτάτορα και ο μονότονος ήχος από τις ιαχές
+μιας ομόφωνα κακόφωνης αγέλης, που πνίγει
+τις κραυγές πόνου όλων αυτών που δεν ταίριασαν στα μέτρα της προκρουστικής μετριότητας.
+</WRAP>
+<WRAP center round box 90%>
+//**Ο γραφειοκράτης λόγος της εξουσίας και η κυπριακή αντίσταση (για την τυποποίηση των κυπριακών ονομάτων στην νεοελληνική κοινή)**//
+----
+**Μενέλαος Χριστοδούλου:**
+«Έγινε η ανάλογη διαφώτιση, όμως
+καθυστερούν οι υπηρεσίες να το
+εφαρμόσουν γιατί δεν κατενοήθη η
+σημασία της τυποποίησης. Εγώ που ήμουν
+γραμματέας της Κυπριακής Επιτροπής
+τυποποίησης αντιμετώπισα φοβερό
+πόλεμο. Το Υπουργείο Συγκοινωνιών και
+Έργων ειδοποίησε κοινοτάρχες και
+δημάρχους, ότι κατά την τυποποίηση του
+κράτους που παρουσιάστηκε στον ΟΗΕ,
+το όνομα του χωριού τους θα γραφτεί
+στην πινακίδα με αυτό τον τρόπο. **Ούτε
+ένας δεν δέχτηκε...**
+**Ερ.:**
+Η τυποποίηση των ονομάτων έχει αρχίσει
+ήδη να εφαρμόζεται σταδιακά στις
+πινακίδες;
+**Μ.Χ.:**
+Άρχισε αλλά ηγέρθη πόλεμος και το έργο
+συνεχώς σταματούσε. Τώρα εφαρμόζεται,
+εκτός από τις περιπτώσεις που αντιδρούν
+οι αρχές των διαφόρων χωριών. Η
+τυποποίηση του Δήμου έξω από τη
+Λευκωσία είναι Λακκιά, όχι Λατσιά, διότι
+είναι το κοινό ιστορικό όνομα, από το
+λάκκος. Τα Λατσιά είναι Τούρκικη
+προφορά, πρόσφατη. Είναι όπως το
+Τζυρκά. Αν το Τζυρκά δεν γινόταν Κυθρέα
+από πριν θα μπορούσα εγώ σήμερα να το
+σταματήσω; Ακόμα και τα παραδοσιακά
+ονόματα της Κύπρου **κυπροποιούνται**
+σήμερα και ακούγεται από το ραδιόφωνο
+«Γλυτζιώτισσα» και γράφεται σε σχολικά
+βιβλία «Τριμιθκιώτισσα».
+</WRAP>
+<WRAP center round box 90%>
+//**Πως να αρνηθείτε 20 αιώνες ιστορίας (από την Αθήνα χωρίς Ελληνοπληξία)**//
+----
+Μου έστειλε ένα γράμμα, λίγες μέρες
+αργότερα. «Φτωχό μου παιδί, Επονίτη μαζί
+και Αζέλμα», έγραφε ο σοφός. «Με
+ρώτησες επανειλημμένα πότε μια λέξη
+είναι ελληνική. Σε πήρα από τα μούτρα και
+σου απάντησα: Όταν την χρησιμοποιεί ο
+ελληνικός λαός, βλαμμένη. Συγχώρεσε με.
+Δεν κατάλαβα την αγωνία σου. Ξέρω πως
+ζεις και γράφεις σε χώρα, όπου
+ψαλιδοκώληδες φιλόλογοι ρίχνουν
+βιτισιές. Ξέρω πως τρέμεις μην σου
+ξεφύγει κανένα Μπορντέλο, κανένας
+ντιλεταντισμός και σε παραλάβουν αυτά
+τα φιλολογικά σκατόμυαλα, που θέλουν να
+καταργηθούν όλες οι Τούρκικες,
+φράγκικες, αγγλικές λέξεις και όροι από
+το λεξιλόγιο μας. Το να αρνηθεί κανείς
+όλες αυτές τις «ξένες» λέξεις και ρίζες,
+που αφθονούν στα σύγχρονα Ελληνικά,
+ισοδυναμεί - στο όνομα ενός ηλίθιου
+εθνικισμού - με το να απαρνηθεί είκοσι
+αιώνες ιστορίας του ελληνικού λαού. Αυτά
+είναι αιτήματα ανθρώπων που δεν
+ψυλλιάστηκαν τίποτα από ιστορία. Που
+δεν κατάλαβαν αυτό το αδιάκοπο και
+αυστηρό γαμήσι που είναι από χιλιάδες
+χρόνια η ιστορία του μεσογειακού χώρου,
+με όλους τους λαούς που δάνεισαν και
+δανείστηκαν, έδωσαν και πήραν, έσφαξαν
+και σφάχτηκαν, βίασαν και βιάστηκαν, αλλά
+και αλληλοφιλοξενήθηκαν, χορέψανε,
+γλέντησαν και φάγανε μαζί. Χωρίς τις
+χιλιάδες «ξένες» λέξεις που υπάρχουν
+στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα, δεν θα
+μπορούσαμε να μιλάμε. Άσε, λοιπόν, τους
+φιλόλογους να εξελληνίζουν το μακιγιάζ
+και να το βαφτίζουν ψιμυθίωση, άστους να
+φτωχαίνουν ακόμα περισσότερο τη
+γλώσσα και κοίτα τη δουλειά σου. Και αν
+πάει ποτέ κανένας ψαλιδοκώλης στον
+Παράδεισο, ας ζητήσει από τον
+Παντοδύναμο να καταργήσει αυτή την
+περσική λέξη. Αν τέλος με ρωτάς γιατί τα
+κάνουν όλα αυτά, θα σου απαντήσω:
+Επειδή αμφιβάλλουν βαθειά και δίκαια για
+την Ελληνική ταυτότητα τους. Γ ι’ αυτό και
+φοβούνται να ζητήσουν έναν τούρκικο
+καφέ στα καφενεία. Εδώ, όμως, θα σε
+αφήσω. Μιλώντας για Losers, νιώθω να
+μου έρχεται στούφος. Au revoir, ma petite».
+//**Μαλβίνα Καράολη**//
+</WRAP>
+{{tag> Κατάσταση:"Χρειάζεται Μετάφραση":"Χρειάζεται Τούρκικη Μετάφραση" Κατάσταση:"Χρειάζεται Μετάφραση":"Χρειάζεται Αγγλική Μετάφραση"
+"Περιοδικά":"Τραίνο στην πόλη (Περιοδικό)":"Τραίνο στην πόλη - Τεύχος 10"
+"Δεκαετία":"Δεκαετία 1990-1999"
+Χρονιά:"1993"
+Τοποθεσίες:Λεμεσός
+"Θέμα":"Εθνικισμός/Ακροδεξιά" Θέμα:"Κυπριακή Διάλεκτος"}}

Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο Cyprus Movements Archive Kıbrıs Sosyal Hareket Arşivi

User Tools

Site Tools

Differences

Page Tools

Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο
Cyprus Movements Archive
Kıbrıs Sosyal Hareket Arşivi