This shows you the differences between two versions of the page.
Both sides previous revision Previous revision Next revision | Previous revision | ||
el:magazines:traino:no_10:twoheads [2020/08/28 12:01] no_name12 |
el:magazines:traino:no_10:twoheads [2020/08/28 12:36] no_name12 |
||
---|---|---|---|
Line 13: | Line 13: | ||
</ | </ | ||
+ | Η κάθοδος των Άγγλων στην Κύπρο το 1878 | ||
+ | σηματοδότησε σε ένα μεγάλο βαθμό, την | ||
+ | αρχή του εκμοντερνισμού της Κυπριακής κοινωνίας. Αποτέλεσε ταυτόχρονα και την αρχή | ||
+ | του διαχωρισμού των κυπριών σε εθνικές | ||
+ | ομάδες. Αυτό το «μικρό μυστικό», | ||
+ | είναι οι Άγγλοι που διαχώρησαν τους Κυπρίους σε «Έλληνες» και «Τούρκους», | ||
+ | κρύβουν τόσο καλά οι ιστορικοί μας που παρασύρουν ακόμα και τους νεοεθνικόφρονες | ||
+ | διανοούμενους μας, σε αστείες δηλώσεις ότι | ||
+ | οι Άγγλοι ήθελαν λέει, να αφελληνίσουν τους | ||
+ | Έλληνες. Μερικοί μάλιστα έφτασαν σε σημείο | ||
+ | να γράφουν και δημόσια ότι οι Άγγλοι ήθελαν | ||
+ | να επιβάλουν τον διαχωρισμό «Οθωμανοί-Ρωμιοί». Και όμως θα αρκούσε μια απλή ανά- | ||
+ | γνωση των εκκλησιαστικών μυνημάτων για να | ||
+ | τους πείσει ότι ο όρος Έλληνας ήταν ανύπαρκτος πριν το 1878. Φυσικά κανένας δεν | ||
+ | τολμά να τους πει δημόσια ότι είναι άσχετοι. | ||
+ | Δεν είναι μόνο η ελεύθερη έκφραση και η | ||
+ | ακαδημαϊκή ελευθερία που ενοχλούν τους | ||
+ | «νεοέλληνες» - η ίδια η κυπριακή ιστορία | ||
+ | είναι παράνομη σ’ αυτόν τον τόπο | ||
+ | στο όνομα της εθνικής τους συνείδησης. | ||
+ | Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν χωρισμένη σε 4 μιλλέτ. Το Ορθόδοξο-Ρωμάίκό, | ||
+ | και το Σουνιτικό (Μουσουλμάνοι). Αυτά [τα] millet δεν είχαν καμιά σχέση με | ||
+ | τα σύγχρονα έθνη. Σαν παραδοσιακές κοινότητες βασίζονταν στην θρησκεία και όχι | ||
+ | στην γλώσσα η στην μυθολογία μιας κοινής | ||
+ | ιστορίας. Κάτω απ’ τους Οθωμανούς η θρησκευτική συμμετοχή καθόριζε τη νομική θέση | ||
+ | του ατόμου. Ένας Ελληνόφωνος λ.χ. ονομαζόταν «Τούρκος» απλά επειδή ήταν μουσουλμάνος. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν | ||
+ | πλουραλιστική και όχι εθνική. Η Αγγλική Αποικιοκρατία αντίθετα διαχώρησε 2 «εθνικές» κοινότητες με βάση τη σύνδεση θρησκείας-γλώσσας και ενθάρρυνε την ανάπτυξη της Ελληνικής συνείδησης. Οι λόγοι ήταν πολλοί και | ||
+ | σύνθετοι, | ||
+ | βασικούς παράγοντες: | ||
+ | πολιτιστικούς λόγους. Όπως έχει αναλύσει | ||
+ | εκτενέστατα ο M. Bernal στο βιβλίο του | ||
+ | «Μαύρη Αθηνά», | ||
+ | που οι Ευρωπαίοι μετακίνησαν την υποτιθέμενη αρχή του πολιτισμού τους από την Αίγυπτο στην Αρχαία Ελλάδα. Η Ελλάδα σαν Ευρωπαϊκή, | ||
+ | φυσικά πιο αποδεχτή, | ||
+ | αφρικανική Αίγυπτο σαν η «πηγή» του Ευρωπαϊκού πνεύματος. Κατά συνέπεια, | ||
+ | κοινής γνώμης, | ||
+ | την Ελλάδα και για τις φαντασιώσεις της «Μεγάλης Ιδέας». | ||
+ | |||
+ | Σ’ ένα πολιτικό επίπεδο το γεγονός ότι η Κύπρος είχε παραχωρηθεί στην Μ. Βρεττανία | ||
+ | προσωρινά απ' την Οθωμανική Αυτοκρατορία, | ||
+ | οδηγούσε την τελευταία σε μια προσπάθεια | ||
+ | να αποκτήσει ερείσματα στον ντόπιο πληθυσμό. Η ανάπτυξη μιας Ελληνικής συνείδησης από την Ορθόδοξη πλειοψηφία | ||
+ | ήταν μια απαραίτητη άμυνα απέναντι σε μελλοντικές απαιτήσεις των Οθωμανών για επιστροφή της Κύπρου. Έτσι από το 1880 μέχρι | ||
+ | το 1930 οι Άγγλοι ενθάρρυναν τον Ελληνικό | ||
+ | εθνικισμό. Μετά το 1930, όταν είχαν πλέον | ||
+ | αποκτήσει και νομική κυριαρχία στην Κύπρο | ||
+ | (το νησί είχε κηρυχθεί Αποικία του στέμματος | ||
+ | το 1925), άρχισαν να ενθαρρύνουν τον άλλο | ||
+ | εθνικισμό - τον Τούρκικο - ελπίζοντας να ισοζυγίσουν και πάλι τις διεκδικήσεις και να μείνουν κυρίαρχοι στο νησί. Ας δούμε όμως τα ιστορικά ντοκουμέντα. | ||
+ | |||
+ | <WRAP center round box 40%> | ||
+ | **Οι Άγγλοι χρηματοδοτούσαν όχι απλά την εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας αλλά και της εθνικιστικής προπαγάνδας που ερχόταν μέσω των εισαγόμενων βιβλίων από την Αθήνα.** | ||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | Το 1880 οι Άγγλοι έκαναν μια έρευνα για την | ||
+ | εκπαίδευση στην Κύπρο και αποφάσισαν να | ||
+ | χορηγήσουν οικονομική βοήθεια για την ανάπτυξη των σχολείων. Ο απώτερος στόχος | ||
+ | βέβαια (όπως και σε άλλες αποικίες), | ||
+ | δημιουργηθεί μια φιλοαγγλική ελίτ και ένας | ||
+ | πληθυσμός που θα αποδεχόταν την νομιμότητα (και τη λογική) της αγγλικής | ||
+ | «ορθολογικής (rational) διακυβέρνησης. | ||
+ | Ο Τζιωρτζ Σπένσερ που έκανε την έκθεση εισηγήθηκε τη χρήση της αγγλικής γλώσσας | ||
+ | στα δημοτικά (όπως γινόταν και σ’ άλλες | ||
+ | αποικίες. Αυτή η εισήγηση απορρίφθηκε | ||
+ | ωστόσο μετά από αντιδράσεις της εκκλησίας | ||
+ | και τον προϋρχόντων. Οι Άγγλοι όχι απλά | ||
+ | υποχώρησαν αλλά και δικαιολόγησαν την | ||
+ | χρήση της Ελληνικής με τρόπο που σίγουρα | ||
+ | δεν έκαναν για άλλους αποικιοκρατούμενους | ||
+ | πληθυσμούς. Ο λόρδος Κίμπερλεϋ, | ||
+ | Αποικιών, | ||
+ | |||
+ | «έχοντας υπ' όψιν την πλούσια και ποικιλώτατη φιλολογία της Αρχαίας Ελλάδος και | ||
+ | τη μεγάλη επίδοση που πήρε η καθομιλούμενη ελληνική από το 1821, πιστεύω | ||
+ | ότι η γλώσσα η Ελληνική, | ||
+ | ληφθή σαν μέσο εκπαίδευσης, | ||
+ | μέσα κοινωνικής αγωγής και ύψιστης πνευματικής αναπτύξεως». | ||
+ | |||
+ | Κανένας αποικιοκράτης δεν θα «υποχωρούσε» | ||
+ | τόσο εύκολα μπροστά στους ιθαγενείς αν δεν | ||
+ | έβλεπε την στρατηγική σημασία της συμμαχίας | ||
+ | Ελληνισμού-Βρεττανικής Αποικιοκρατίας. | ||
+ | |||
+ | Οι Άγγλοι έβλεπαν στους Ορθόδοξους που | ||
+ | θα μεταμορφώνονταν σε Έλληνες με την ταύτιση θρησκείας-γλώσσας και την διαπαιδαγώγηση στην μυθολογία της Ελληνικής | ||
+ | ιστορίας, | ||
+ | |||
+ | Αυτή η θέση των Άγγλων εφαρμόστηκε χωρίς | ||
+ | αλλαγές κατά τις επόμενες δεκαετίες. Η ίδια | ||
+ | η εξάρτηση του κράτους των Αθηνών από τη | ||
+ | Μεγάλη Βρεττανία έκανε τους Κύπριους ενωτικούς να είναι ιδιαίτερα διπλοπρεπείς επαναλαμβάνοντας μόνιμα ότι η «μεγάλη, | ||
+ | |||
+ | Οι Βρετανοί από την άλλη χρησιμοποιούσαν τις μεταρρυθμίσεις για | ||
+ | να κερδίσουν μέρος των μεσαίων | ||
+ | στρωμάτων προς μια φιλελεύθερη, | ||
+ | διαλλακτική στάση απέναντι τους και | ||
+ | το νομικό επιχείρημα ότι η Κύπρος | ||
+ | ανήκε επίσημα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για να αποφεύγουν πιέσεις από | ||
+ | τους Ενωτικούς. Έτσι όταν το 1907 ο Γουίντσιν Τσέρτσιλ επισκέφθηκε την Κύπρο σαν | ||
+ | υπουργός αποικιών, | ||
+ | «Θεωρώ πολύ φυσικό να επιζητεί η πλειονότης των κατοίκων η οποία έχει Ελληνική καταγωγή, | ||
+ | της ένωσης, | ||
+ | ομόφυλων αδελφών τους. Τέτοια αισθήματα | ||
+ | αποτελούν παράδειγμα πατριωτισμού που χαρακτηρίζει πάντοτε το Ελληνικό Έθνος και η | ||
+ | κυβέρνηση θα αποβλέπει με σεβασμό προς το αίσθημα αυτό». | ||
+ | |||
+ | Θα δυσκολευτεί κανείς να βρει τέτοιες δηλώσεις υποστήριξης ενός υποτιθεμένου «αντιαποικιακού» κινήματος σ’ άλλες χώρες. Ο Τσιώρτσιλ δεν είχε ενδοιασμούς να πει στους ενωτικούς «τους εθνικούς σας πόθους ευρίσκω πολύ φυσικούς και τους αναγνωρίζω ως δίκαιους» απλούστατα γιατί η Μεγάλη Βρεττανία θα είχε την Κύπρο στην σφαίρα | ||
+ | επιρροής της είτε σαν Αποικία είτε με την | ||
+ | ένωση με μια εξαρτωμένη Ελλάδα στο βαθμό | ||
+ | που απότρεπε την επιστροφή της στους | ||
+ | Οθωμανούς. Και βλέποντας την επερχόμενη | ||
+ | άνοδο του κινήματος των νεοτούρκων (οι | ||
+ | οποίοι ανέβηκαν στην εξουσία το 1908) που | ||
+ | ήθελαν να εκμοντερνίσουν και να δια- | ||
+ | τηρήσουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία - και | ||
+ | την αυξανόμενη γερμανική επιρροή σ’ αυτή, | ||
+ | ήταν φυσικό να βλέπουν στην Ελληνοποίηση | ||
+ | της Κύπρου ένα παράγοντα σταθερότητας | ||
+ | για την διατήρηση της παρουσίας τους. Το | ||
+ | 1912 μάλιστα εισηγήθηκαν ξεκάθαρα στην Ελλάδα την παραχώρηση της Κύπρου με αντάλλαγμα μια ναυτική βάση στην Αργολίδα. Το | ||
+ | Ελληνικό κράτος απέρριψε την εισήγηση | ||
+ | όπως έκανε και το 1915 με τη νέα προσφορά | ||
+ | των Άγγλων για ένωση. Αυτές οι προσφορές | ||
+ | της Κύπρου από την Αγγλία προς την Ελλάδα φυλάττοντας βέβαια σαν κρατικά μυστικά απ' τους νεοέλληνες εθνικιστές, | ||
+ | απλά γιατί η Ελλάδα απέρριψε την Ένωση | ||
+ | αλλά γιατί δείχνουν ξεκάθαρα την ουσία της | ||
+ | μέχρι τότε Βρεττανικής Πολιτικής. Η Μ. | ||
+ | Βρεττανία ενίσχυε τον Ελληνικό εθνικισμό | ||
+ | για να αποσπάσει την Κύπρο απ' την Οθωμανική Αυτοκρατορία και για να την χρησιμοποιήσει σαν διαπραγματευτικό ατού για | ||
+ | την επιρροή της στην Ελλάδα. | ||
+ | |||
+ | Αυτή η πολιτική δεν άλλαξε ριζικά ούτε στην | ||
+ | αρχή της δεκαετίας του '20. Η Μεγάλη Βρεττανία πίστευε ακόμα ότι το δημιούργημα της | ||
+ | στην Κύπρο (ο Ελληνικός Εθνικισμός) θα την | ||
+ | στήριζε με ευγενικές παρακλήσεις για | ||
+ | Ένωση. Ή σχεδόν άμεση διασύνδεση της ανάπτυξης του Ελληνο-ενωτικού εθνικισμού και | ||
+ | της Βρεττανικής Αποικιοκρατίας φαίνεται καθαρά και στην προσωπική πορεία ένας από | ||
+ | τους κορυφαίους εθνικιστές της περιόδου - | ||
+ | του Νεοπτόλεμου Πασχάλη. Το 1921 ο Πασχάλης ήταν ο εμπνευστής μιας πιο δυναμικής αντιπαράθεσης με την Μ. Βρεττανία | ||
+ | ώστε να πραγματοποιήσει τις «υποσχέσεις» | ||
+ | της για την ένωση. Εισηγήθηκε την πολιτική | ||
+ | της αποχής απ' τις εκλογές η οποία υιοθετήθηκε απ' το εθναρχικό συμβούλιο αλλά | ||
+ | απέτυχε στην πράξη. Όταν απέτυχε και ο | ||
+ | ίδιος να εκλέγει βουλευτής το 1925 δέχθηκε | ||
+ | την θέση του «Γενικού Δημόσιου Κατήγορου» στην Βρεττανική διοίκηση. Και το '31 προάχθηκε σε Σύμβουλο του Στέμματος! | ||
+ | |||
+ | Όταν το 1925 η Κύπρος κηρύχθηκε επίσημα | ||
+ | αποικία του στέμματος η Αγγλική πολιτική άρχισε να μεταβάλλεται. Ανέλαβε το 1926 σαν | ||
+ | κυβερνήτης ο Storrs ο οποίος βρέθηκε στην | ||
+ | ειρωνική θέση να είναι ο συνεχιστής της | ||
+ | μέχρι τότε φιλελληνικής πολιτικής των Βρεττανών (μια και ο ίδιος δήλωνε φιλέλληνας) | ||
+ | και ταυτόχρονα ο αποδέχτης μιας αυξανόμενης πίεσης από το υπουργείο Αποικιών να ελεχθεί ο Ελληνο-ενωτικός εθνικισμός. Αυτό ήταν σίγουρα κάτι το νέο. Όπως παρατηρεί ο κ. Γιωργαλλίδης στο | ||
+ | ογκώδες έργο «Cyprus and the governorship of sir Ronald Storrs». | ||
+ | |||
+ | «Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά | ||
+ | της συζήτησης για το κυπριακό σύνταγμα | ||
+ | ήταν η έμφαση του υπουργείου Αποικιών | ||
+ | στον κίνδυνο από το ενωτικό κίνημα. Αυτό | ||
+ | ήταν **ένα εκπληκτικό νέο στοιχείο** στη θέση | ||
+ | του υπουργείου προς την Κύπρο δεδομένου | ||
+ | ότι μέχρι τότε έκρινε τις εκδηλώσεις υπέρ | ||
+ | της Ένωσης χωρίς σημασία». | ||
+ | |||
+ | Έτσι παρά το γεγονός ότι τις εκλογές του | ||
+ | 1925 τις είχαν κερδίσει οι μετριοπαθείς που | ||
+ | υποστήριζαν ενίσχυση της Αυτοκυβέρνησης | ||
+ | και μεταρρυθμίσεις, | ||
+ | ανησυχούν για ένα κίνημα που ξεκίνησε με την | ||
+ | κάθοδο τους στην Κύπρο και το οποίο ενίχυαν | ||
+ | μέχρι τότε με δηλώσεις και σχόλια για την Ελληνικότητα του νησιού. Δικαιολογημένα ο κυβερνήτης Στορς παρατήρησε ότι οποιαδήποτε μέτρα ενάντια στον εθνικισμό θα | ||
+ | φαίνονται παράξενα δεδομένων.. «των δημοσίων διακηρύξεων τριών Βρεττανών πρωθυπουργών, | ||
+ | εξωτερικών και ενός υπουργού αποικιών | ||
+ | καθώς και άλλων επιφανών προσώπων και διαφόρων βρεττανικών εντύπων ποικίλων πολιτικών αποχρώσεων, | ||
+ | ανοικτή συμπάθεια για την ένωση με την Ελλάδα». | ||
+ | |||
+ | Μόλις έφθασε ο Στορς φρόντισε να δείξει | ||
+ | έντονα τα φιλελληνικά του αισθήματα σε βαθμό | ||
+ | που ένας απ' τους ηγέτες των εθνικιστών ο Ν. Κ. Λανίτης αρχικά τον θεώρησε φίλο του και τον | ||
+ | συνόδευε σε επισκέψεις σχολείων. Οι σχέσεις | ||
+ | τους ωστόσο οξύνθηκαν καθώς η Βρεττανική | ||
+ | διοίκηση και ιδιαίτερα το υπουργείο Αποικιών | ||
+ | συνέχιζε να πιέζει τον Στορς να πάρει μέτρα | ||
+ | ενάντια στην ανάπτυξη του Ελληνο-ενωτικού | ||
+ | εθνικισμού ιδιαίτερα στην εκπαίδευση. Ουσιαστικά όπως παρατηρεί ο Γιωργαλλίδης οι | ||
+ | Βρετττανοί έχασαν εκείνη την εποχή μια μοναδική ευκαιρία να προωθήσουν ένα συμβιβασμό Αυτοκυβέρνησης και Αποικιοκρατίας. | ||
+ | |||
+ | Ο λόγος τον οποίον ο Γιωργαλλίδης αποφεύγει ουσιαστικά να κατονομάσει (και αναφέρεται γενικά σε «εκπληκτική αλλαγή») είναι | ||
+ | ότι η Βρεττανία δεν χρειαζόταν πλέον τον Ελληνικό εθνικισμό (όπως τα προηγούμενα 50 χρόνια) για να κρατήσει την Κύπρο. Η Κύπρος ανήκε πλέον και νομικά στην Βρεττανική Αποικιοκρατία. Ο ίδιος ο Στορς σαν ο τελευταίος εκπρόσωπος μιας πολιτικής που δεν ήταν πλέον χρήσιμη επέμενε με έντονο φιλελληνικό πάθος να δικαιολογεί (με την υποβάθμιση της σημασίας του) τον Ελληνικό εθνικισμό - τον οποίο θεωρούσε απόλυτα φυσιολογικό. Σε μια αναφορά του λ.χ. για την | ||
+ | κατάσταση στα σχολεία αναφέρει ότι αυτά τα | ||
+ | ιδρύματα ήταν ουσιαστικά και πρακτικά προέκταση του Ελληνικού κράτους στην Κύπρο: | ||
+ | Αλλά ξεκινά την αναφορά του με την διαβεβαίωση, | ||
+ | |||
+ | «Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι υπάρχει οτιδήποτε | ||
+ | καθαρά αντι-αγγλικό στο πρόγραμμα των σχολείων, | ||
+ | Ελληνοποιήσουν τον πληθυσμό. Όλα τα Ελληνικά δημοτικά σχολεία χρησιμοποιούν το | ||
+ | «Αναλυτικό πρόγραμμα» που δημοσιεύτηκε | ||
+ | στην Ελλάδα [..]. Σ’ αυτά τα σχολεία δεν επιτρέπονται βιβλία που δεν έχουν εγκριθεί από | ||
+ | την «Κριτική Επιτροπή» στην Αθήνα. Τα γυμνάσια κάθε πόλης και το Παιδαγωγικό Κολλέγιο αναγνωρίζονται από το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας και εργάζονται κάτω απ' τους | ||
+ | δικούς του κανονισμούς. Στους τοίχους των | ||
+ | τάξεων υπάρχουν πορτραίτα του βασιλιά Κωνσταντίνου, | ||
+ | λεπτομερείς χάρτες της Σύγχρονης Ελλάδας, | ||
+ | ενώ αυτός της Κύπρου, | ||
+ | τον πίνακα». (Γιωργαλλίδης, | ||
+ | |||
+ | Σίγουρα η Βρεττανική Αποικιοκρατία που χρηματοδοτούσε εν μέρει αυτό το εκπαιδευτικό | ||
+ | σύστημα δεν ένοιωθε την Ελλάδα και τον Ελληνικό εθνικισμό σαν εχθρό ακόμα. Έτσι παρά | ||
+ | τους ενδοιασμούς του Υπουργείου Αποικιών | ||
+ | μετά το 1925 το υπουργείο εξωτερικών του | ||
+ | 1928 συνηγόρησε με τον Στορς ότι οι Ελληνικές σημαίες στην Κύπρο δεν ήταν πρόβλημα για την Βρεττανική Αποικιοκρατία - | ||
+ | όπως πρόβλημα δεν έπρεπε να θεωρείται και | ||
+ | η συλλογή χρημάτων στα σχολεία για την Ελληνική Αεροπορία (η συλλογή χρημάτων, | ||
+ | κάποιο άλλο κράτος!). Έλεγε χαρακτηριστικά το μήνυμα του Υπουργείου Εξωτερικών: | ||
+ | |||
+ | «[Η ανοχή] είναι η πιο επιθυμητή πορεία σε | ||
+ | σχέση με τις εισφορές για την Ελληνική Αεροπορία δεδομένου των φιλικών σχέσεων | ||
+ | ανάμεσα στη Μεγάλη Βρεττανία και την Ελλάδα οι οποίες συνιστούν μια εξαιρετική συμ- | ||
+ | βολή στον χαρακτήρα της πολιτικής που ακολουθείται στην Κύπρο». | ||
+ | |||
+ | Τρία χρόνια αργότερα βέβαια, | ||
+ | της οικονομικής κρίσης οι εθνικιστές θα αναλάμβαναν την ηγεσία της εξέγερσης των | ||
+ | Οκτωβριανών του 1931, απαιτώντας Ένωση | ||
+ | δυναμικά. Η Αγγλική διοίκηση σκλήρυνε τότε | ||
+ | τη στάση της αλλά ήταν πια αργά. Η σκλήρυνση της στάσης των Άγγλων οδήγησε σε | ||
+ | μια ταύτιση του Ελληνικού εθνικισμού με το | ||
+ | αντιαποικιακό κίνημα παρά το ότι οι ηγέτες | ||
+ | των εθνικιστών εξακολουθούσαν να εργάζονται στην Αγγλική κυβέρνηση του νησιού. (Οι «διορισμένοι» όπως αποκαλούνταν | ||
+ | τότε). Η Ελληνική κυβέρνηση, | ||
+ | διοίκησης και της ταυτόχρονης ενίσχυσης | ||
+ | των εθνικιστών ελπίζοντας ότι κάποτε η | ||
+ | «προστάτιδα» της θα της έδινε την Κύπρο | ||
+ | σαν δώρο. Έτσι ο Βενιζέλος αποκάλεσε τους | ||
+ | εξεγερμένους Κύπριους του 1931 | ||
+ | «εγκληματικά στοιχεία» και η κυβέρνηση των | ||
+ | Αθηνών, | ||
+ | «εαμοβουλγάρους» όσους ζητούσαν να εγερθεί το θέμα της Κύπρου στην διάσκεψη των | ||
+ | νικητών του β' παγκόσμιου. Μετά τη Μι- | ||
+ | κρασιατική καταστροφή του 1922 η Ελλάδα | ||
+ | είχε ουσιαστικά συμπληρώσει την «εθνική της | ||
+ | ολοκλήρωση». Η Κύπρος έμεινε ντε φάκτο | ||
+ | εκτός νύμφωνος ιδιαίτερα σε μια εποχή που | ||
+ | οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί ήταν τα μόνα δεκανίκια της εξουσίας στην Αθήνα. Το Ελληνικό κράτος βεβαίως δεν είχε εγκαταλείψει τα όνειρα του για «δωρεά της | ||
+ | Κύπρου» αλλά τόνιζε στους Κυπρίους ενωτικούς ότι ήταν αδύνατο να ανακινήσει το | ||
+ | ζήτημα με την Αγγλία λόγω εξάρτησης. Το | ||
+ | ενωτικό κίνημα στην Κύπρο ωστόσο είχε | ||
+ | αποκτήσει πια μια δίκιά του αυτόνομη δυναμική λόγω των εσωτερικών συγκρούσεων | ||
+ | της Κυπριακής κοινωνίας. Είναι αυτή η δυναμική που οδήγησε στην ένοπλη αναμέτρηση της δεκαετίας του 50, την οποία το | ||
+ | Ελληνικό κράτος προσπάθησε μετά να σταματήσει όπως-όπως. | ||
+ | |||
+ | <WRAP center round box 40%> | ||
+ | **Ο ίδιος ο υπουργός Αποικιών, | ||
+ | παρθούν μέτρα, είχε προηγουμένως (όπως γράφει στην | ||
+ | Αυτοβιογραφία του) σκεφθεί την πιθανότητα συγκυριαρχίας Ελλάδας-Βρεττανίας στην Κύπρο.** | ||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | Οι Άγγλοι είχαν αρχίσει από τη δεκαετία του | ||
+ | 40 να ενιχύσουν τον Τουρκικό εθνικισμό τον | ||
+ | οποίον αντιπαράβαλαν στον ενωτισμό μετά. | ||
+ | Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι μέχρι και την | ||
+ | «ύστατη στιγμή» οι κυρίαρχες ομάδες της | ||
+ | κυπριακής κοινωνίας έβλεπαν τον Ελληνοχριστιανισμό σαν την ιδεολογία που | ||
+ | αναπτύχθηκε και θα προστατευόταν απ' την Βρεττανική διοίκηση. Έτσι ο ακροδεξιός Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Β' δήλωνε απερίφραστα την περίοδο της ταξικής αντιπαράθεσης 1947-48: | ||
+ | |||
+ | **«ο αγών κατά του κουμμουνισμού είναι πλέον | ||
+ | επείγον, | ||
+ | |||
+ | **«ουδέποτε θα αγωνισθούμε εναντίον των | ||
+ | Άγγλων διά την ένωση της Κύπρου μετά της | ||
+ | Ελλάδος».** | ||
+ | |||
+ | Και τα αισθήματα από την άλλη πλευρά συνέχισαν μέχρι, σχεδόν, | ||
+ | τα μέτρα ενάντια στον ενωτισμό, | ||
+ | «Προς το παρόν η εκκλησία μ’ όλη της την | ||
+ | διαφθορά είναι αντικομμουνιστική και αυτό | ||
+ | είναι ένας μεγάλος θησαυρός. Και στις 23 | ||
+ | Νοεμβρίου 1936 ο υπουργός Αποικιών έκφραζε ως εξής τη νέα χρησιμότητα του ενωτισμού - σαν ιδεολογίας ενάντια σε ένα αυτοχθόν αντιαποικιακό κίνημα. «Θα ήταν | ||
+ | σημαντικό για την πολιτική μας άνεση στην | ||
+ | Κύπρο να θέσουμε τη διοίκηση της πάνω σε | ||
+ | επαρχιακή βάση (excepts excipiendis) ώστε η | ||
+ | πιθανότητα ενίσχυσης του κυπριακού εθνικισμού, | ||
+ | την ένωση όταν αυτή θα | ||
+ | έχει χάσει την αξία της, | ||
+ | να απωθηθεί όσο το δυνατό περισσότερο στο μέλλον». | ||
+ | |||
+ | Ακόμα και την επαύριο | ||
+ | του ενωτικού δημοψηφίσματος του 1950 | ||
+ | (στις 17 του Γενάρη) ο Φιλέλληνας Άγγλος | ||
+ | βουλευτής Francis Noel Baker με ομιλία | ||
+ | του στο BBC προειδοποίησε πατρικά την | ||
+ | εθναρχία και τους «υγιείς» Έλληνες | ||
+ | (αναγνωρίζοντας βέβαια το δίκαιο του | ||
+ | αιτήματος για την Ένωση) ότι η σύμπλευση | ||
+ | τους με τους κουμμουνιστές στο | ||
+ | δημοψήφισμα ήταν επικίνδυνη για όλους για | ||
+ | τη Δυτική συμμαχία δηλαδή. Η ιδεολογία | ||
+ | του κυπριακού ελληνισμού και ο εθνικιστές | ||
+ | εθεωρούνταν η απ' την Αποικιοκρατία | ||
+ | σύμμαχοι ενάντια στον κουμμουνισμό. Αυτές οι δηλώσεις-εξελίξεις (όπως η | ||
+ | συμμαχία Εθναρχίας-εθνικιστών-Αποικιοκρατίας | ||
+ | ενάντια στους απεργούς το 1948) δεν θα | ||
+ | έπρεπε να φαίνονται παράξενες. Ο | ||
+ | Ελληνοχριστιανισμός στην Κύπρο ήταν η | ||
+ | ιδεολογία της Άρχουσας τάξης που | ||
+ | επιβλήθηκε σαν ηγεμονική κουλτούρα στην | ||
+ | κοινωνία. Οι Βρεττανοί εκμοντέρνισαν την | ||
+ | κοινωνία και ενθάρρυναν αυτήν την | ||
+ | ιδεολογία σαν ιδεολογία αναδόμησης της | ||
+ | εξουσίας - μια αναδόμηση που την | ||
+ | χρειάζονταν και οι ίδιοι και οι αρχικές | ||
+ | τάξεις για να κρατούν την κοινωνία υπό | ||
+ | τον έλεγχο τους. | ||
+ | |||
+ | Άλλωστε οι Άγγλοι ήταν αρκετά σαφείς το | ||
+ | 1955 όταν κήρυξαν την Αριστερά εκτός | ||
+ | νόμου. Θεωρούσαν ότι η Αριστερά και το | ||
+ | ταξικό κίνημα που εκπροσωπούσε ήταν ο | ||
+ | κύριος υπεύθυνος για τη διάβρωση της | ||
+ | κοινωνικής σταθερότητας. Κατηγορούσαν | ||
+ | ουσιαστικά το ΑΚΕΛ ότι με τη δράση του | ||
+ | παρέσυρε και τη νόμιμη εθνικοφροσύνη | ||
+ | στην παράνομη δράση. Η ΕΟΚΑ που | ||
+ | οδήγησε σε ρήξη τις «οικογενειακές» | ||
+ | σχέσεις ανάμεσα στην Αποικιοκρατία και την | ||
+ | κυπριακή εθνικοφροσύνη, | ||
+ | σημείο και η εξέγερση του γιου ενάντια | ||
+ | στον πατέρα. Για να δούμε πόσο καιρό θα | ||
+ | πάρει η αυτονόμηση απ' την μητέρα και το | ||
+ | ξεπέρασμα του οιδοιπόδειου. | ||
+ | |||
+ | **Βιβλιογραφία: | ||
+ | Αχιλλέα Λυμπουρίδη, | ||
+ | |||
+ | <WRAP center round box 90%> | ||
+ | **ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ ΗΤΑΝ ΕΥΓΕΝΕΙΣ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΘΝΙΚΙΣΤΩΝ** | ||
+ | |||
+ | Οι νεοεθνικόφρονες του Ελληνισμού στην | ||
+ | Κύπρο αρέσκονται για φολκλορικούς λόγους να λένε ότι οι Άγγλοι ήθελαν να αφελληνίσουν τους Έλληνες Κύπριους. Πέρα | ||
+ | από την Ιστορική άγνοια του γεγονότος ότι | ||
+ | οι Κύπριοι του 19ου αιώνα δεν θεωρούσαν | ||
+ | τους εαυτούς τους Έλληνες, | ||
+ | αγγλικού ανθελληνισμού είναι από τα πιο | ||
+ | μεγάλα ψέματα της σύγχρονης κυπριακής | ||
+ | ιστορίας. Οι Άγγλοι όχι απλά βάφτισαν τους | ||
+ | χριστιανούς Κύπριους, | ||
+ | έπλεκαν διθύρομβους στον Ελληνισμό σαν | ||
+ | κάτι το ανώτερο με το οποίο οι Κύπριοι ιθαγενείς θα έπρεπε να ταυτιστούν. Οι Άγγλοι | ||
+ | μέχρι το 1920 (και παρά τις περιστασιακές | ||
+ | ανησυχίες) ενθάρρυναν τον Ελληνισμό | ||
+ | στην Κύπρο γιατί τον θεωρούσαν ακίνδυνο | ||
+ | ή τον «λιγότερο επικίνδυνο» εθνικισμό και | ||
+ | περίμεναν τη στιγμή να δώσουν την Κύπρο | ||
+ | στην Ελλάδα. Θαυμάστε τον «ανθελληνισμό» της Βρεττανικής πολιτικής ηγεσίας. | ||
+ | |||
+ | //**1878: «Η Κύπρος είναι Ελληνική» | ||
+ | - Οι Άγγλοι το αποφάσισαν πριν | ||
+ | τους Κύπριους.**// | ||
+ | |||
+ | Ο Άγγλος Πρωθυπουργός Γλάδστων δεν | ||
+ | εδίστασε να επικρίνει την αδικίαν που έγινε | ||
+ | εις βάρος της Ελλάδος και εδήλωσεν ότι η | ||
+ | συνθήκη είναι μια «χονδροειδής πράξις παρανομίας και ασυγχώρητος παράβασις του | ||
+ | Διεθνούς νόμου» | ||
+ | |||
+ | // | ||
+ | |||
+ | //**1893: Για την επιμόρφωση των | ||
+ | ιθαγενών στο ανώτερο ελληνικό | ||
+ | έθνος**// | ||
+ | |||
+ | «Οι Ελληνόφωνοι έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα **πάνω από όλα τα άλλα έθνη** της | ||
+ | μεταγενέστερης Ευρώπης και τούτο συνίσταται στο ότι κληρονομούν **σχεδόν αμετάβλητη γλώσσα** που αποτέλεσε το ευγενέστερο όργανο της έκφρασης των ανθρωπίνων διανοημάτων που δημιούργησε ποτέ ο κόσμος». | ||
+ | |||
+ | // | ||
+ | |||
+ | Οπωσδήποτε δεν είναι δήλωση Αποικιοκράτη προς Αποικιοκρατούμενους. Οι | ||
+ | Έλληνες λέει ο κυβερνήτης είναι «ανώτεροι». Κάτι τέτοιο φυσικά δεν θα διανοήτο να το πει στους Ινδούς, | ||
+ | κλπ. - ούτε βέβαια στους Τούρκους. Και φυσικά ούτε στους Κύπριους ιθαγενείς οι | ||
+ | οποίοι μιλούσαν την δικιά τους διάλεκτο | ||
+ | που σίγουρα δεν ήταν η ίδια «αμετάβλητη | ||
+ | γλώσσα» των αρχαίων. Η Αγγλική Αποικιοκρατία ουσιαστικά ευλογούσε την εκστρατεία Ελληνοποίησης των Κυπρίων ιθαγενών που θα τους έκανε μέλη της «ανώτερης φυλής» των Ελλήνων. | ||
+ | |||
+ | **// | ||
+ | (αυτός είχε συνδέσει το όνομα του με την | ||
+ | ένωση των Ιόνιων νήσων με την Ελλάδα), | ||
+ | περνά άκαρπος και αυτός ένα χρόνο πριν | ||
+ | πεθάνει (1897) έκαμε την ακόλουθη εξομολόγηση: | ||
+ | πριν από το τέρμα της μικρός μου ζωής να | ||
+ | ιδώ τον πληθυσμόν αυτής της Ελληνικής | ||
+ | Νήσου (της Κύπρου) να ενσωματωθεί, | ||
+ | αδελφούς του του βασιλείου της Ελλάδος». | ||
+ | |||
+ | // | ||
+ | |||
+ | //**1900: Οι πρώτες ανησυχίες... αλλά | ||
+ | ο Ελληνικός Εθνικισμός είναι | ||
+ | λιγότερο επικίνδυνος. **// | ||
+ | |||
+ | Δεν είμαι καθόλου σίγουρος αν μερικά | ||
+ | μέτρα δεν θα πρέπει να σταματήσουν την | ||
+ | Παν-ελληνική προπαγάνδα, | ||
+ | Αν τα παιδιά μορφώνονται μέσα σ’ αυτήν σε | ||
+ | λίγα χρόνια θα γίνει μια πολύ αξιόλογη και | ||
+ | ενοχλητική δύναμη, | ||
+ | οποιαδήποτε άλλη εθνότητα». | ||
+ | |||
+ | // | ||
+ | |||
+ | //**1907: «Είσαστε Έλληνες , σας συγχαίρω που θέλετε ένωση»**// | ||
+ | |||
+ | «Είναι νομίζω καθ' | ||
+ | ότι ο λαός της Κύπρου, | ||
+ | μητρός του ως ιδεώδες, | ||
+ | |||
+ | //Γ. Τσιώρτσιλ τότε υφυπουργός Αποικιών// | ||
+ | |||
+ | Αυτές οι δηλώσεις είχαν σαν υπόβαθρο τις | ||
+ | στενές σχέσεις Γερμανίας-Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την πρόθεση της Βρεττανίας να ενισχύσει την διεκδίκηση της Κύπρου - και μετά (όπως έκανε το 1912-15) να | ||
+ | την προσφέρει στην Ελλάδα για ανταλλάγματα. Αλλά η μήτηρ ήτο αμετάπειστη. | ||
+ | |||
+ | // | ||
+ | |||
+ | **1906-1916-1919.** - «Διαφωνώντας τελείως | ||
+ | με τον κ. Λουντ Τζιωρτζ πάνω στα ελληνοτουρκικά ζητήματα, | ||
+ | ετών να μου εξηγήσει τους λόγους, | ||
+ | στους οποίους θεμελίωσε την πολιτική του. | ||
+ | Μου τους απεκάλυψε με τη συνηθισμένη | ||
+ | του καλή διάθεση και το σεβασμό προς τη | ||
+ | γνώμη ενός συναδέλφου, | ||
+ | τις εξής περίπου εκφράσεις και λέξεις: | ||
+ | |||
+ | Οι Έλληνες είναι ο λαός του μέλλοντος | ||
+ | στην ανατολική Μεσόγειο. Είναι γόνιμοι και | ||
+ | γεμάτοι από ενεργητικότητα. Αντιπροσωπεύουν τον χριστιανικό πολιτισμό | ||
+ | απέναντι στην τουρκική βαρβαρότητα. Η πολεμική τους αξία υποτιμάται χονδροειδώς | ||
+ | από τους στρατηγούς μας. Μια μεγαλύτερη | ||
+ | Ελλάς θ' αποτελέσει ανεκτίμητο πλεονέκτημα για τη βρετανική αυτοκρατορία. Οι | ||
+ | Έλληνες εκ παραδόσεως, | ||
+ | και από συμφέρον, | ||
+ | εμάς. Είναι σήμερα ένας λαός πέντε ή έξι | ||
+ | εκατομμυρίων και σε πενήντα χρόνια, | ||
+ | μπορέσουν να κρατήσουν τα εδάφη που | ||
+ | τους έχουν επιδικασθεί, | ||
+ | είκοσι εκατομμυρίων. Είναι καλοί ναυτικοί. | ||
+ | Θα αναπτύξουν ναυτική δύναμη. Θα κατέχουν τα σημαντικότερα νησιά της ανατολικής Μεσογείου. Τα νησιά αυτά μπορούν | ||
+ | να γίνουν οι βάσεις των υποβρυχίων του | ||
+ | μέλλοντος. Καλύπτουν τα πλευρά των συγκοινωνιών μας διά της διώρυγος του Σουέζ | ||
+ | με τις Ινδίες, | ||
+ | εμείς είμαστε οι σταθεροί φίλοι της Ελλάδος κατά την περίοδο της εθνικής της | ||
+ | επέκτασης η Ελλάς θα αποτελέσει μια από | ||
+ | τις διασφαλίσεις για να διατηρηθούν οι βασικές εσωτερικές γραμμές συγκοινωνίας | ||
+ | της βρετανικής αυτοκρατορίας. Μια μέρα το | ||
+ | ποντικάκι μπορεί να ροκανίσει τα σχοινιά | ||
+ | που δένουν το λιοντάρι», | ||
+ | </ | ||
+ | |||
+ | |||
+ | {{tag> Κατάσταση:" | ||
+ | " | ||
+ | " | ||
+ | Χρονιά:" | ||
+ | Τοποθεσίες: | ||
+ | " | ||
+ | |||