el:brochures:unclassified:kipriaki_sinidisi:part3
Differences
This shows you the differences between two versions of the page.
Next revision | Previous revision | ||
el:brochures:unclassified:kipriaki_sinidisi:part3 [2025/01/04 23:16] – created no_name12 | el:brochures:unclassified:kipriaki_sinidisi:part3 [2025/04/20 19:33] (current) – external edit 127.0.0.1 | ||
---|---|---|---|
Line 52: | Line 52: | ||
Όμως, το Κυπριακό κράτος στην ιδρυτική του | Όμως, το Κυπριακό κράτος στην ιδρυτική του | ||
μορφή ήταν νεότευκτος τύπος με σημαντικές ειδοποιούς διαφορές από άλλους καθιερωμένους | μορφή ήταν νεότευκτος τύπος με σημαντικές ειδοποιούς διαφορές από άλλους καθιερωμένους | ||
- | τύπους. Επεξηγούμε ότι το θεσμικό πλαίσιο για την άρθρωση του Κυπριακού κράτους στηρίχτηκε στην | + | τύπους. Επεξηγούμε ότι το θεσμικό πλαίσιο για την άρθρωση του Κυπριακού κράτους στηρίχτηκε στην |
δυο διαφορετικών κοινοτήτων με διαφορετική | δυο διαφορετικών κοινοτήτων με διαφορετική | ||
γλώσσα και θρησκεία, | γλώσσα και θρησκεία, | ||
Line 63: | Line 63: | ||
λειτουργική οντότητα** για τη διακυβέρνηση της | λειτουργική οντότητα** για τη διακυβέρνηση της | ||
χώρας, θα μπορούσε να νοηθεί ανεξάρτητα και | χώρας, θα μπορούσε να νοηθεί ανεξάρτητα και | ||
- | υπεράνω των δυο ανισοδύναμων εθνοκοινοτήτων. Πρέπει, | + | υπεράνω των δυο ανισοδύναμων εθνοκοινοτήτων. Πρέπει, |
**Το Κυπριακό κράτος σήμερα** | **Το Κυπριακό κράτος σήμερα** | ||
+ | |||
+ | Τώρα λόγω της πορείας των πραγμάτων όπως | ||
+ | έχουν εξελιχθεί ως αποτέλεσμα της Τουρκικής | ||
+ | εισβολής, | ||
+ | Κυπριακό κράτος έχει ουσιαστικά αλλοιωθεί και | ||
+ | αλλάξει μορφή. Στην ανώμαλη κατάσταση, | ||
+ | όπως διαμορφώθηκε μετά το 1974, και όπως | ||
+ | επικρατεί σήμερα, | ||
+ | για την ύπαρξη ενός πολυκοινοτικού ή διακοινοτικού και πολυεθνικού Κυπριακού κράτους, | ||
+ | που να πλαισιώνεται και να αντλεί την εξουσία | ||
+ | και την υπόσταση του από μια πλουραλιστική | ||
+ | από την άποψη εθνότητας, | ||
+ | |||
+ | Με αυτές τις «αρχικές συνθήκες» και προϋποθέσεις, | ||
+ | Ελληνοκεντρικές τους καταβολές; | ||
+ | ξερίζωμα ή αποστασιοποίηση μάλλον θα είχε | ||
+ | φοβερά δυσμενείς επιπτώσεις: | ||
+ | |||
+ | Κατά την άποψη μας, λοιπόν, | ||
+ | μορφοποίηση ενός νέου τύπου Κυπριακού κράτους, | ||
+ | Ίσως, όμως, οι Νεοκύπριοι να έχουν υπόψη τους | ||
+ | μια υποθετική μορφή κράτους, | ||
+ | από μια πιθανή λύση του Κυπριακού. Αλλά και το | ||
+ | υποθετικό αυτό σενάριο θα παρουσίαζε κατά | ||
+ | πάσα πιθανότητα ορισμένες **δομικές** ομοιότητες με το Ζυριχικό καθεστώς. Θα συνίσταται, | ||
+ | για παράδειγμα, | ||
+ | θα στηρίζεται, | ||
+ | δύο κοινοτικών οντοτήτων, | ||
+ | πλειονότητας και της Τουκροκυπριακής μειονότητας. Παλιν, κατά πάσα πιθανότητα, | ||
+ | |||
+ | ΑΣ ΥΠΟΘΕΣΟΥΜΕ, | ||
+ | κράτους που οραματίζονται οι Νεοκύπριοι. | ||
+ | Ούτως εχόντων των πραγμάτων, | ||
+ | της; Ο μόνος τρόπος, | ||
+ | θα ήταν είτε μέσω συναινετικών διαδικασιών | ||
+ | (δηλαδή να το θέλουν και οι Ελληνοκύπριοι | ||
+ | αλλά και οι Τουρκοκύπριοι) είτε μέσω επιβολής | ||
+ | (δηλαδή να επιβληθεί από το νεότευκτο | ||
+ | «κράτος» διά της βίας). | ||
+ | |||
+ | Η διεθνής ιστορική εμπειρία δε μας προσφέρει | ||
+ | παραδείγματα μιας ατόφιας συναινετικής λύσης. | ||
+ | Ακόμη και στη φαινομενικά συναινετική λύση | ||
+ | λύση που παρουσιάζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες | ||
+ | της Αμερικής, | ||
+ | που είτε εθελοντικά μετανάστευσαν και εγκαταστάθηκαν στις ΗΠΑ (όπως οι Αγγλοι, | ||
+ | «αμερικανοί Ινδιάνοι»), | ||
+ | της βίας (όπως οι μαύροι Αφρικανοί σκλάβοι που | ||
+ | αργότερα απελευθερώθηκαν) το Αμερικανικό | ||
+ | κράτος χρησιμοποίησε τη δημόσια υποχρεωτική | ||
+ | εκπαίδευση / το σχολείο ως μηχανισμό για την | ||
+ | προώθηση (την επιβολή θα λέγαμε) της Αμερικανικής ταυτότητας. Ιστορικό, | ||
+ | κοντινό σε μας παράδειγμα επιβολής, | ||
+ | 20ού αιώνα), | ||
+ | είναι άστοχη γιατί για τον Ελληνα συγκριτικό | ||
+ | ιστορικό, | ||
+ | και σε ορισμένα σημεία την πολιτική τους, πράγμα που δεν πιστεύω να είχαν υπόψη τους οι αυτοχειρισθέντες «Νεοκύπριοι». Είναι επίσης | ||
+ | άστοχος χαρακτηρισμός γιατί εύλογα δημιουργεί και το ερώτημα: | ||
+ | τους μη Νεοκύπριους; | ||
+ | |||
+ | **Η πολιτική Ατατούρκ** | ||
+ | |||
+ | Ας επανέλθουμε, | ||
+ | ταυτότητας, | ||
+ | Ατατούρκ. Υπενθυμίζουμε ότι ο Ατατούρκ και ο | ||
+ | συνεργάτες αποκήρυξαν το Οθωμανικό παρελθόν - τους βασικούς θεσμούς, | ||
+ | τις παραδόσεις που το συνέθεταν. Και συγκεκριμένα, | ||
+ | Σουλτανικό αυτοκρατορικό «κράτος», | ||
+ | |||
+ | Αποκήρυξαν, | ||
+ | και την πολυπολιτισμική κοσμοπολίτικη ιδεολογία των προηγηθέντων «νεο-οθωμανών». | ||
+ | Εμφορούμενος από ένα λαϊκό (secular **Τούρκοκεντρικό**, | ||
+ | του δημιούργησαν ένα δυτικό ευρωπαϊκού | ||
+ | τύπου Τουκροκεντρικό λαϊκό (Secular) | ||
+ | «κράτος» τη λεγόμενη Τουρκική Δημοκρατία - | ||
+ | από την οποία απέκλεισαν, | ||
+ | πλήρη συμμετοχή των φυλετικά μη Τουρκικών | ||
+ | εθνοτήτων (στις οποίες συμπεριλαμβανόταν και | ||
+ | η Ελληνική μειονότητα). Για τη διαμόρφωση | ||
+ | μιας «νεο-τουρκικής» ταυτότητας, | ||
+ | έθνος - κράτος επέβαλε την εκμάθηση - μιας αλλοιωμένης Τουρκικής γλώσσας βασισμένης στο | ||
+ | Λατινικό παρά στο Αραβικό αλφάβητο, | ||
+ | Τουρκοκεντρική παιδεία/ | ||
+ | άλλων, απαγορεύτηκε η διαδικασία της Μωαμεθανικής θρησκείας στα δημόσια σχολεία, | ||
+ | παραχαράκτηκε η Οθωμανική ιστορία και οι ιστορικές καταβολές των τούρκων ως έθνους - | ||
+ | φυλής. Τα λίγα «μειονοτικά» λεγόμενο σχολεία, | ||
+ | στα οποία συμπεριλαμβάνονταν όσα Ελληνικά | ||
+ | είχαν παραμείνει κυρίως στην Κωνσταντινούπολη, | ||
+ | |||
+ | Τα δυο ιστορικά αυτά παραδείγματα από τη | ||
+ | διεθνή εμπειρία - το «συναινετικό» και το «κατ’ | ||
+ | επιβολήν» - για την καλλιέργεια κρατικής - εθνικής ταυτότητας και οι προαναφερθείσες ιδιαιτερότητες του Κυπριακού κράτους πρέπει να | ||
+ | προβληματίσουν τους Νεοκύπριους και ίσως να | ||
+ | τους οδηγήσουν και στην επανεξέταση των θέσεών τους. Γ ιατί, κατά την άποψη μας, ούτε το | ||
+ | ένα ούτε το άλλο παράδειγμα θα μπορούσαν να | ||
+ | αποτελέσουν εφικτή ή επιθυμητή πορεία προς | ||
+ | διευθέτηση του προβλήματος της Κυπριακής | ||
+ | ταυτότητας. Το Αμερικανικού τύπου συναινετικό | ||
+ | σενάριο προϋποθέτει την αμοιβαία αποδοχή και | ||
+ | από τις δυο κύριες Κοινότητες μιας κοινής | ||
+ | «Κυπριακής εθνικής ταυτότητας», | ||
+ | την πολιτική βούληση και τους τρόπους για τη | ||
+ | σφυρηλάτηση και καλλιέργειά της. Και μια στοιχειώδης γνώση της Κυπριακής ιστορικής πραγματικότητας, | ||
+ | συναινετική αντιμετώπιση του θέματος είναι | ||
+ | εντελώς εξωπραγματική και ανέφικτη. Κύριο κώλυμα θα παρουσίαζαν οι Τουρκοκύπριοι οι οποίοι | ||
+ | αυτή τη στιγμή εμμένουν σε μια απαράδεκτη | ||
+ | ισοδυναμία εξουσιών και ουσιαστικά σε δυο αυτόνομες και «ισότιμες πολιτείες» (κρατίδια) στα | ||
+ | πλαίσια ενός «ομοσπονδιακού» τύπου αδύναμου υπερκοινοτικού Κράτους. | ||
+ | |||
+ | **Αποκηρύξεις** | ||
+ | |||
+ | Ας πάρουμε τώρα το Νεοτουρκικού τύπου σενάριο για την αντιμετώπιση του θέματος. Τί επιβάλλεται να γίνει για την πραγματοποίηση του Νεοκυπριακού οράματος; | ||
+ | μας κρίση, να αποκηρυχθεί και ο Ελληνικός και ο | ||
+ | Τουρκικός παράγοντας και ο, | ||
+ | συνεπάγεται, | ||
+ | θρησκεία κτλ., και ταυτόχρονα να αναζητηθεί | ||
+ | και να διαμορφωθεί (στην πραγματικότητα να | ||
+ | εφευρεθεί) μια γηγενής Κυπροκεντρική παράδοση και κουλτούρα. Πιθανόν οι Νεοκύπριοι | ||
+ | να πιστεύουν ότι θα μπορούσε να συνυφανθεί | ||
+ | τέτοια γηγενής Κυπροκεντρική κουλτούρα από | ||
+ | τα δυο κύρια ιστορικο-πολιτικά νήματα, | ||
+ | να αποτελέσει το γνωστό - πολιτιστικό πυρήνα | ||
+ | για τη διά μέσου της εκπαίδευσης πολιτική διαπαιδαγώγηση των Κυπριοπαίδων. | ||
+ | |||
+ | Αλλά όπως λέει και μια Αγγλική παροιμία «The proof is in the pudding». Δηλαδή, | ||
+ | μιας διαπολιτιστικής Κυπροκεντρικής πράδοσης | ||
+ | και κουλτούρας είναι όντως δυνατή, | ||
+ | να μας υποδείξουν τουλάχιστον τα κύρια γνωρίσματα/ | ||
+ | να μεταδοθεί αυτή η κουλτούρα μέσω του σχολείου και πιο σημαντικά, | ||
+ | χωρίς κοινή γλώσσα, | ||
+ | «ιστορική μνήμη», | ||
+ | «παράδοση». Και εδώ, ας μου επιτραπεί, | ||
+ | παράδοση, | ||
+ | αλλά η έννοια του λογισμού του εύκολα θα μπορούσε να επεκταθεί και για την Κύπρο: | ||
+ | ** | ||
+ | Η «γλώσσα, | ||
+ | το δίκαιο, | ||
+ | των προγόνων και γενικότερα η θρησκεία, | ||
+ | έχουνε, | ||
+ | σημερινό και την εξιδανίκευση του, την ύψωσή | ||
+ | του σ’ επιταγή και κανόνα».** | ||
+ | |||
+ | Και για την «ιστορική μνήμη», | ||
+ | προσθέτει: | ||
+ | |||
+ | **«Η ιστορική μνήμη είναι καθολικό φαινόμενο | ||
+ | στην ανθρώπινη κοινωνία... Σ’ όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες με τρόπους πολλούς και | ||
+ | διάφορους τα περασμένα ζούνε στα τωρινά | ||
+ | και το σήμερα παίρνει τη ζωή από το χτες».** | ||
+ | |||
+ | Ρωτάμε λοιπόν, | ||
+ | είναι η μη Ελληνική και θα προσθέταμε, | ||
+ | επιδιώξει να προσαγάγει και να καλλιεργήσει | ||
+ | μέσω του σχολείου και των άλλων ιδεολογικών | ||
+ | μηχανισμών του το νεοσύστατο Κυπριακό κράτος; | ||
+ | «ιστορικής μνήμης», | ||
+ | ποιά η Κυπριακή πολιτιστική παράδοση που θα | ||
+ | συνέβαλαν στη σφυρηλάτηση της επιδιωκόμενης «αυτόχθονης» Κυπριακής εθνοκρατικής ταυτότητας; | ||
+ | |||
+ | Επειδή ως συγκριτικός εκπαιδευτικός και ως | ||
+ | Ελληνας της Κύπρου θεωρώ αυτό το θέμα σημαντικό από την επιστημονική και την εθνική Κυπριακή του σκοπιά, | ||
+ | για τη συνέχιση του διαλόγου. | ||
+ | |||
+ | Καθηγ. **ΑΝΔΡΕΑΣ Μ. ΚΑΖΑΜΙΑΣ** | ||
+ | |||
+ | Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών | ||
+ | |||
+ | Αθήνα, Αύγουστος 1992 | ||
+ | |||
+ | |||
+ | {{tag> | ||
+ | Κατάσταση:" | ||
+ | " | ||
+ | " | ||
+ | Μπροσούρες:" | ||
+ | " | ||
+ | " | ||
+ | Τοποθεσίες: | ||
el/brochures/unclassified/kipriaki_sinidisi/part3.1736032569.txt.gz · Last modified: 2025/04/20 19:47 (external edit)