Αυτό το ηλεκτρονικό άρθρο δημοσιεύτηκε στις 22/12/25 από την Οργανωτική Ομάδα Εναλλακτικού Φεστιβάλ Βιβλίου Λευκωσίας στο Facebook.
Η λογοκρισία αποτελεί συστημικό εργαλείο καταστολής των από κάτω
Τα περιστατικά λογοκρισίας στην Κύπρο εντείνονται και αναβαθμίζονται τα τελευταία χρόνια, από τις διαδικτυακές απειλές στις βίαιες επιθέσεις. Λογοκρίνονται παρουσιάσεις παραμυθιών από ιδιωτικούς φορείς μετά από διαδικτυακές παρεμβάσεις βουλευτών, βιβλία από κρατικούς φορείς ξανά μετά από παρεμβάσεις βουλευτών, εικαστικές εκθέσεις από ένα συνδυασμό πολιτικών, κρατικών και παρακρατικών, πιέσεων.
Γενικώς, βλέπουμε πως οι πολιτικοί της νήσου καλούν χωρίς δεύτερη σκέψη σε λογοκρισία όσων δεν τους αρέσουν. Είδαμε και αποτυχημένες προσπάθειες λογοκρισίας όπως την προτροπή του Προέδρου της Επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας προς το Υφυπουργείο Πολιτισμού να αναθεωρήσει την πρόσφατη βράβευση ποιητικής συλλογής. Το Υφυπουργείο στάθηκε στο ύψος του και δήλωσε πως «δεν λογοκρίνει λογοτεχνικά έργα», αν και δεν είχε το παραμικρό πρόβλημα να λογοκρίνει τον κατάλογο της Κυπριακής συμμετοχής στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής ή να μην πάρει θέση ενάντια στις αήθεις επιθέσεις που δέχτηκε ο Γιώργος Γαβριήλ.
Η πρόσφατη περίπτωση λογοκρισίας του Γιώργου Γαβριήλ δεν μπορεί παρά να θεωρηθεί αποτέλεσμα συνδυασμού κρατικών και παρακρατικών επιθέσεων. Εν αρχής ήταν η (διαδικτυακή) δολοφονία χαρακτήρα στην οποία πρωτοστάτησε ο Ευθύμιος Δίπλαρος, βουλευτής και αντιπρόεδρος του ΔΗΣΥ, που προχώρησε σε αναπαραγωγή fake news (προϊόν μοντάζ), συνεπικουρούμενος από τις δηλώσεις της Προέδρου της Βουλής (μάλλον τυχαίο το γεγονός πως ανήκουν στο ίδιο κόμμα). Λαλίστατοι εκατέρωθεν στην καταδίκη του Γαβριήλ και των έργων του, αλλά σιωπηλοί απέναντι στις παρακρατικές απειλές κατά της ζωής του γκαλερίστα, τις επιθέσεις στην γκαλερί και, το σημαντικότερο, στην παρακρατική επίθεση κατά της οικίας της οικογένειας του Γιώργου Γαβριήλ.
Δυστυχώς, δεν περιμέναμε κάτι λιγότερο από το παρακράτος, ούτε κάτι περισσότερο από το κράτος και τους πολιτικούς του εκφραστές. Τέλος, η λογοκρισία δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται α λα καρτ. Είτε στέκεσαι απέναντι στη λογοκρισία που εκφράζεται ως απόρροια του εθνικιστικού ή/και ρατσιστικού λόγου, είτε την στηρίζεις άμεσα ή έμμεσα. Είτε υπερασπίζεσαι οποιαδήποτε φωνή αντιμάχεται τον εθνικισμό, τον ρατσισμό, την ομοφοβία, τον σεξισμό, είτε στηρίζεις τον εσμό του (εθνικιστική) πατρίς - θρησκ(οληψ)εία - (ετεροκανονική) οικογένεια. Κάθε φορά που υπάρχει σιωπή μπροστά στη λογοκρισία αυτή θα επανέρχεται αναβαθμισμένη και σε αυτό υπάρχει ευθύνη όσων σιωπούν ή λογοκρίνουν οι ίδιοι.
Το Εναλλακτικό Φεστιβάλ Βιβλίου Λευκωσίας συγκροτήθηκε καταστατικά για να αντιπαλέψει τη λογοκρισία και, κυρίως, τις αντιδραστικές ιδεολογίες που προτρέπουν σε αυτήν. Παραμένουμε σταθεροί στις θέσεις μας και τασσόμαστε στο πλευρό του Γιώργου Γαβριήλ ο οποίος έχει την αμέριστη συμπαράστασή μας. Κανείς δεν υποχρέωσε όσους δεν τους αρέσει η τέχνη του Γαβριήλ να πάνε στην γκαλερί ή να την κρεμάσουν στον τοίχο τους. Μάλιστα, αυτοί ήταν που την υπερπροέβαλαν, μονταρισμένη ή μη, στα μεσα κοινωνικής δικτύωσης.
Καλούμε τους φορείς του πολιτισμού να κινηθούν ανάλογα προκειμένου να διασφαλιστούν οι όροι διασφάλισης της ελευθερίας της έκφρασης, από την περιφρούρηση χώρων τέχνης και καλλιτεχνών μέχρι τη διοργάνωση εκδηλώσεων προβολής καλλιτεχνών και του έργου τους όταν αυτοί βάλλονται.
Εναλλακτικό Φεστιβάλ Βιβλίου Λευκωσίας
21/12/2025