μας μιλά η βουλευτίνα elke dangeleit

Κωστής Αχνιώτης

Τέλειωνε πια κι’ ο Σεπτέμβρης, κάναμε πως είχαμε ξεχάσει τελείως τις διακοπές όταν στα γραφεία μας μπήκε μια κοπέλλα φορτωμένη το ταξιδιωτικό της σάκκο. Μας είπε στα εγγλέζικα πως γύρευε το «ενττός ττών ττειχών», ή ττεικών ίσως, της είπαμε πως το βρήκε και τις δώσαμε μια καρέκλα. Η επισκέπτρια μας ονομαζόταν Elke Dangeleit και είναι βουλευτίνα στη περιφέρεια Kreuzberg του δυτικού Βερολίνου. Αφού μιλήσαμε για τη παλιά μας πόλη, τη πράσινη γραμμή και τα δημοτικά μας πράγματα η κουβέντα πέρασε στα αντίστοιχα ζητήματα στο Βερολίνο. Σας μεταφέρουμε πιο κάτω μερικά κομμάτια από τη συνομιλία μας.

Αναφέρεις σε παρακαλώ μερικά πράγματα για το σύστημα διακυβέρνησης του Δ. Βερολίνου, έτσι που να μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε καλύτερα αυτά που θα πεις μετά;

Βέβαια! Όπως θα ξέρεις το Δ. Βερολίνο είναι από τα κρατίδια που απαρτίζουν την Ομόσπονδη Δημοκρατία της Δυτικής Γερμανίας. Υπάρχει στο Δυτικό Βερολίνο ένα κεντρικό κοινοβούλιο και δώδεκα περιφερειακά. Το κεντρικό εκλέγει τη κεντρική κυβέρνηση του Δυτικού Βερολίνου και το κάθε περιφερειακό την αντίστοιχη περιφερειακή κυβέρνηση. Ο αρχηγός της κάθε κυβέρνησης ανήκει στο κόμμα που πλειοψηφεί στο κάθε κοινοβούλιο και οι υπουργοί στα διάφορα κόμματα σύμφωνα με τη δύναμη τους στη βουλή.

Οι αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης και του κεντρικού κοινοβουλίου αφορούν γενικά θέματα του Δ. Βερολίνου και ζητήματα κεντρικής πολιτικής. Οι αρμοδιότητες των περιφερειακών κοινοβουλίων και κυβερνήσεων είναι τοπικές. Για να αντιπροσωπεύεται ένα κόμμα στο κοινοβούλιο πρέπει δυστυχώς να συγκεντρώνει πάνω από το 5% των ψήφων. Εμείς το κόμμα των «Εναλλακτικών» έχουμε 15% στο κεντρικό κοινοβούλιο και 25% στο κοινοβούλιο του Kreuzberg όπου ανήκω. Στη βουλή του Kreuzberg υπάρχουν 3 κόμματα: 18 έδρες η Χριστιανοδημοκρατία, 15 η σοσιαλδημοκρατία και 12 οι εναλλακτικοί.

Μια κάπως αδιάκριτη ερώτηση που θα ’θελα να σου υποβάλω, είναι πως τα κατάφερες να εκλεγείς τόσο νέα; (Σ.Σ. η συνομιλήτρια μας είναι 27 χρονών).

Παρακαλώ! Πριν απαντήσω θα ήθελα να συμπληρώσω την ερώτηση σου… νέα και γυναίκα. Και το ένα και το άλλο είναι στοιχεία που έρχονται σε αντίθεση με την παραδοσιακή νοοτροπία. Στο κοινοβούλιο του Kreuzberg σε σύνολο 45 βουλευτών υπάρχουν έξι γυναίκες από τις οποίες οι τέσσερεις είμαστε του κόμματος των εναλλακτικών. Στο κόμμα μας υπάρχει ένας κανονισμός που κατοχυρώνει ότι τα μισά «πόστα» του κόμματος σ’ όλα τα επίπεδα κατέχονται από γυναίκες εκτός αν δεν υπάρχουν αρκετές υποψήφιες. (Υπάρχει και μια τάση, σε μειοψηφία μέσα στο κόμμα, η οποία ζητά να μένουν κενές όσες από τις θέσεις ανήκουν σε γυναίκες αλλά δεν επαρκούν οι υποψήφιες).

Σαν γυναίκα χρειάζεται να καταβάλλω πολύ περισσότερο κόπο για να γίνω δεκτή σαν ισότιμο μέλος της βουλής. Είναι κάτι το κοινό ανάμεσα σ’ όλες τις γυναίκες μέλη της βουλής που δημιουργεί ένα είδος ενότητας παρά τις μεγάλες διαφορές που έχουμε μεταξύ μας στους άλλους τομείς. Ένα λάθος που προέρχεται από ένα άντρα είναι ένα λάθος· ένα λάθος που προέρχεται από μια γυναίκα μπορεί και να’ ναι απόδειξη της «ανικανότητας» του γυναικείου φύλου να ασχολείται με την πολιτική. Κοντά σ’ αυτά είναι και η εσωτερίκευση μιας φοβίας από την πλευρά της γυναίκας να μπει σε μια παραδοσιακά «ανδρική» αρένα. Εν πάση περιπτώσει με τη δουλειά μαθαίνουμε κι’ εμείς μαθαίνετε κι εσείς.

Τώρα για την ηλικία μου. Εκτός του κανονισμού που σου ανάφερα και που δίνει τα μισά πόστα στις γυναίκες, έχουμε τη συνήθεια στο κόμμα να διαλέγουμε (με εσωτερικές γενικές εκλογές που γίνονται μέσω γενικών συνελεύσεων σ’ όλες τις τοπικές οργανώσεις μας) τους υποψήφιους μας ανάμεσα στα μέλη μας που έχουν σημαντική δράση στις λαϊκές οργανώσεις βάσης (συντεχνίες, εργοστασιακές επιτροπές, συνδέσμους γειτονιών, αντιπολεμικό κίνημα, γυναικείο κίνημα, κλπ.). Δεν υπάρχει δηλαδή μια εσωτερική κομματική ιεραρχία μέσα από την οποία πρέπει ν’ ανέλθεις σιγά σιγά. Έτσι η ηλικία δεν αποτελεί κριτήριο ούτε κι έμμεσα με αποτέλεσμα οι αντιπρόσωποι μας ν’ ανήκουν σ’ όλο το φάσμα των ηλικιών. Εγώ είμαι η πιο νέα, στη βουλή. Ο τοπικός υπουργός οικισμού που είναι του κόμματός μας είναι 56 χρονών.

Θα’ θελα τώρα να μου μιλήσεις για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα του κόμματους σου στη περιφέρεια σου, το Kreuzberg.

Η σπονδυλική στήλη της δραστηριότητας μας είναι η αποκέντρωση. Όσο το δυνατό μεγαλύτερη αποκέντρωση όλων των υπηρεσιών. Παιδείας, υγείας, κοινωνικής μέριμνας, κλπ. Ταυτόχρονα προσπαθούμε να επιτύχουμε τη μεγαλύτερη συμμετοχή του λαού σ’ όλους τους τομείς και καθημερινά. Το άθροισμα των δυο αυτών στοιχείων μας κάνει μια οργανωμένη, δραστήρια γειτονιά.

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα. Οι παιδοκομικοί σταθμοί. Στην περιφέρεια μας υπάρχει έλλειψη τέτοιων σταθμών. Η κυβέρνηση λέει ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στο οικονομικό βάρος της ανέγερσης όσων σταθμών χρειάζονται. Πράγματι η κυβέρνηση έχτιζε μεγαλύτερους σταθμούς, χωρητικότητας 200 τουλάχιστον παιδιών. Κάθε φορά δηλαδή χρειάζεται μια μεγάλη επένδυση για την ανέγερση ενός σταθμού. Εμείς λειτουργούμε αποκεντρωτικά. Ενοικιάζουμε ένα ισόγειο συνήθως, σ’ ένα κτίριο χωρητικότητας δέκα μέχρι είκοσι παιδιών. Νοικιάζουμε όσα ισόγεια χρειάζονται σε κάθε δρόμο. Η κυβέρνηση συμμετέχει οικονομικά ως ένα βαθμό και συμπληρώνουμε με μηνιαίες εισφορές όσων γονιών μπορούν να πληρώσουν. Τελικά στοιχίζει πολύ φθηνά. Το κέρδος όμως εκτός από τα χρήματα είναι πολλαπλό.

Οι γονείς και τα παιδιά γλυτώνουν το χρόνο μεταφοράς από το σπίτι στο σχολείο και αντίστροφα. Αυτό μπορεί να σημαίνει και μια ώρα την ημέρα. Τώρα ο παιδοκομικός σταθμός είναι ουσιαστικά κάτω από το σπίτι τους. Εξοικονομούν επίσης το κόστος της μεταφοράς, οι ίδιοι προσωπικά αλλά και το κοινωνικό σύνολο.

Διοργανώνεται η κοινωνική ζωή της γειτονιάς. Τα 10-20 παιδιά γνωρίζονται μεταξύ τους και φυσικά μπορούν (κι επιδιώκουν) να βρίσκονται μεταξύ τους και εκτός σταθμού. Αυτό οδηγεί και τους γονείς να συναντιούνται και να γνωρίζονται. Πολλές φορές αναλαμβάνουν να λύσουν ομαδικά διάφορα προβλήματα του σταθμού ή ακόμα διοργανώνουν τη νυκτερινή φύλαξη των παιδιών όταν θέλουν να πάνε έξω το βράδυ. Αυτό το μέτρο αποδείχτηκε σημαντικό για την πάλη μας ενάντια στον ρατσισμό. Οι μεγάλοι ξέρεις είναι έρμαιο των προλήψεων τους. Όμως τα παιδιά δεν έχουν αυτή την αναπηρία. Έτσι όταν ο μικρός Πέτερ θέλει να επισκεφθεί την Αϊσιέ στον κάτω όροφο διαμαρτύρεται μέχρι να τα καταφέρει. Με τον καιρό ζηλεύουν και οι γονιοί του και κατεβαίνουν μαζί του. Στο Kreuzberg 25% των κατοίκων είναι μετανάστες, Τούρκοι οι περισσότεροι, αλλά και Έλληνες, Γιουγκοσλάβοι και άλλοι. Έτσι η καταπολέμηση του ρατσισμού είναι κύριο μας μέλημα.

Οι παιδοκομικοί σταθμοί είναι ένα παράδειγμα. Παράλληλα αγωνιζόμαστε να δημιουργήσουμε συνοικιακά παρκάκια. Μόλις δούμε ότι υπάρχει χώρος κενός ζητούμε την απαλλοτρίωση του για να γίνει πάρκο και κινητοποιούμε και τους κατοίκους για το σκοπό αυτό.

Στους μικρούς δρόμους βάζουμε τσιμεντένια εξογκώματα για να υποχρεώνονται οι οδηγοί να πηγαίνουν αργά. Στην πλευρά του δρόμου βάζουμε γλάστρες για να μπορούν οι κάτοικοι να περνούν τ’ απογεύματα τους στο δρόμο. Κάνουμε όσους περισσότερους πεζόδρομους μπορούμε. Επιδιώκουμε να υπάρχουν λωρίδες για ποδήλατα σε κάθε δρόμο. Έτσι μειώνεται η μόλυνση της ατμόσφαιρας, η ηχορύπανση, η σπατάλη καυσίμων, η ζωή στη γειτονιά γίνεται πιο άνετη, πιο ήσυχη, πιο πλούσια σε κοινωνικές σχέσεις. Η κεντρική εξουσία, αποδιοργανώνει τη ζωή της γειτονιάς, εξατομίζει τους ανθρώπους, εμείς κάνουμε το αντίθετο.

Αντιλαμβάνομαι ότι έχουμε μιλήσει λίγο για την παιδεία και λίγο για τη διοργάνωση της ζωής στη γειτονιά. Θέλεις να συμπληρώσεις πάνω στα θέματα αυτά…

Ναι, για την παιδεία θα ‘θελα να σου μιλήσω ακόμα λίγο. Μερικά γενικότερα πράγματα πρώτα. Η παιδαγωγική πολιτική του κράτους, αποσκοπεί στην ενίσχυση των διακρίσεων ανάμεσα στα παιδιά. Έτσι εισάγει ανάλογα την πολιτική του διαχωρισμού των μαθητών ανάλογα με τις «ικανότητες» τους. Εμείς αντίθετα πιστεύουμε ότι τα παιδιά πρέπει να’ ναι μαζί χωρίς διάκριση και ν’ ανταλλάσσουν τις γνώσεις, το ταλέντο τους, τον προσωπικό τους πλούτο.

Επίσης πολιτική της κυβέρνησης είναι να δυσκολεύει τα σχολικά προγράμματα. Εμείς πιστεύουμε ότι το σχολείο δεν πρέπει να ‘ναι κάτεργο για τα παιδιά. Η ισορροπία μάθησης και ψυχαγωγίας είναι απαραίτητη για την ευτυχία τους. Πιστεύουμε επίσης στην ελεύθερη επιλογή των μαθημάτων από τα παιδιά.

Μια άλλη πτυχή της πολιτικής της κυβέρνησης είναι ο αποκλεισμός της προοδευτικής ιδεολογίας από τα σχολεία. Ένα παράδειγμα: Στη Δυτική Γερμανία υπάρχει μια οργάνωση η οποία ονομάζεται V.V.V. η οποία αποτελείται από γέρους σοσιαλιστές και κομμουνιστές που’ χανε κλειστεί στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αυτοί οι άνθρωποι πηγαίνουν στα σχολεία με την ευκαιρία διαφόρων επετείων και διηγούνται στα παιδιά την εμπειρία τους. Η κυβέρνηση έστειλε μια εγκύκλιο η οποία ζητά από τους διευθυντές την κατάργηση της συνήθειας αυτής. Όταν κάποιος διευθυντής αποφάσισε να υπακούσει, πηγαίνουμε στο σχολείο του και είτε με την κομματική μας επιβολή, είτε με τη βοήθεια των καθηγητών και των μαθητών διαφυλάττουμε αυτή τη συνήθεια.

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται από το κόμμα μας στην παιδεία των μεταναστών. Προσπαθούμε να βοηθήσουμε τις διάφορες κοινότητες να διατηρηθούν σαν εθνικές οντότητες ενώ ταυτόχρονα παλεύουμε για να πετύχουμε την ελεύθερη συνύπαρξη τους με το γερμανικό λαό μέσα σε πνεύμα αλληλοσεβασμού και συνεργασίας. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη ρατσιστική πολιτική της κυβέρνησης η οποία προσπαθεί να διώξει όσους ξένους θεωρεί ότι πρέπει να φύγουν ενώ προσπαθεί να αφομοιώσει τους άλλους, να φτιάξει δηλαδή γερμανούς με μαύρα μαλλιά και μάτια. Αυτή η πολιτική εκφράζεται φυσικά και στα σχολεία.

Τα παιδιά των μεταναστών πηγαίνουν σε δυο σχολεία, το πρωί στο γερμανικό, το απόγευμα στο εθνικό. Το αποτέλεσμα είναι ότι κουράζονται πολύ και μαθαίνουν πιο δύσκολα. Εμείς προωθούμε τη δημιουργία ειδικών προγραμμάτων στα γερμανικά σχολεία που θα συνδυάσουν τις ανάγκες των παιδιών αυτών στην παιδεία.

Στο τοπικό επίπεδο ασχολούμαστε και με την παιδεία των ενηλίκων. Οργανώνουμε μαθήματα γερμανικών ή άλλων χρήσιμων μαθημάτων όπως για τη γερμανική νομοθεσία, τα κοινωνικά δικαιώματα των μεταναστών κ.λ.π. Πολλή προσοχή δίνεται στις γυναίκες που δεν μπορούν να φεύγουν μακριά από το σπίτι τους όπως συμβαίνει ταχτικά στη περίπτωση των τούρκισσων. Τότε οργανώνουμε μαθήματα στα σπίτια των συνδέσμων γειτονιάς ή σε σπίτια. Προσπαθούμε κατά το δυνατό να έχουμε τούρκισσες δασκάλες. Συνήθως διδάσκεται σ’ αυτή την περίπτωση η γερμανική γλώσσα και τούρκικη γραφή και ανάγνωση.

Να πούμε και λίγα για το ζήτημα της στέγασης;

Η περιφέρεια του Kreuzberg είναι πολύ φτωχή. Το ζήτημα της στέγασης είναι ταχτικά το πιο επείγον. Κατά κανόνα παλεύουμε ενάντια στις κατεδαφίσεις που είναι η κύρια επιδίωξη των ιδιοκτητών, που επιδιώκουν να κτίσουν καινούρια κτίρια, πιο προσοδοφόρα. Προωθούμε τη συλλογική επιδιόρθωση των κτιρίων από τους νοικιάρηδες πράγμα που διατηρεί τη στασιμότητα των ενοικίων (βάσει κάποιου νόμου). Βοηθούμε στη δημιουργία συνδέσμου σε κάθε κτίριο για να λύνει τα προβλήματα που υπάρχουν είτε στην ποιότητα του χώρου είτε σ’ ότι αφορά την κοινωνική ζωή στο κτίριο.

Υγεία;

Οι αρρώστιες είναι επίσης σε ψηλά επίπεδα στο Kreuzberg. Έτσι η επίβλεψη της υδατοπρομήθειας και της καθαριότητας των γειτονιών είναι πρωτίστης ανάγκης. Για το σκοπό αυτό οργανώνουμε συνεργεία που ασκούν τακτικό έλεγχο σ’ όλα τα δημόσια κτίρια (σχολεία, νοσοκομεία κλπ.).

Ακόμα προβαίνουμε αυτή την εποχή σε συστηματική καμπάνια από σπίτι σε σπίτι, για την αλλαγή των παλιών διασωληνώσεων και βρυσών διότι περιέχουν μόλυβδο. Με δική μας πρωτοβουλία επίσης δημιουργήθηκαν και επεκτείνονται οι λεγόμενες social-ambulance δηλαδή μικρών πολυκλινικών της γειτονιάς που ασχολούνται κυρίως με τα επείγοντα περιστατικά και τη συστηματική παρακολούθηση, των παιδιών, των γέρων, των ναρκομανών, αλκοολικών κλπ. Έτσι πολύς κόσμος γλυτώνει από τις μεγάλες μετακινήσεις για τα νοσοκομεία, έχει πολύ ταχτική παρακολούθηση και απολαμβάνει ουσιαστικά την προληπτική ιατρική.

Γιατί ασχολείστε τόσο πολύ με τους μετανάστες; Νοείτε ότι δεν μπορεί να είναι για λόγους εκλογικής χρησιμότητας διότι οι ξένοι δεν ψηφίζουν.

Ναι! Είναι απαράδεχτο άνθρωποι που εργάζονται και κατοικούν σε μια χώρα να μην δικαιούνται να ψηφίζουν. Το δικαίωμα ψήφου στους μετανάστες είναι κύριο μας αίτημα.

Τώρα ασχολούμαστε πολύ με τη λύση των προβλημάτων των ξένων διότι είναι η πιο καταπιεσμένη κοινωνική ομάδα, κυρίως οι Τούρκοι. Επίσης το ότι δεν ψηφίζουν δε σημαίνει ότι δεν προσφέρουν καθημερινή πολιτική, συνδικαλιστική ή γενικά κοινωνική δραστηριότητα η οποία είναι πολύ πιο σημαντική από τη ψήφο που ρίχνουμε κάθε λίγα χρόνια.