Η 22η Σεπτεμβρίου καθορίστηκε σαν ευρωπαϊκή “ημέρα στην πόλη χωρίς αυτοκίνητο” και σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις για τη ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των πολιτών. Υπόσχεται δε εκπλήξεις που θα βοηθήσουν το κοινό να στραφεί μακριά από την χρήση του αυτοκινήτου.
Είναι αλήθεια ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα αυτοκίνητα καταστρέφουν το όζον στην ατμόσφαιρα, ωστόσο μια μέρα χωρίς αυτοκίνητα σε μερικούς δρόμους στο κέντρο των πόλεων το μόνο που μας προσφέρει είναι στην καλύτερη περίπτωση το αίσθημα ότι κάτι κάνουμε.
Αν ο στόχος είναι να σώσουμε το περιβάλλον, πραγματικά να το σώσουμε και όχι να αισθανόμαστε ότι το σώζουμε, η επιλογή να μην οδηγήσουμε μια συγκεκριμένη μέρα ή αν θα αγοράσουμε ένα περιβαλλοντικά “φιλικό” αυτοκίνητο είναι ουσιαστικά αδιάφορη. Σαν κοινό, για παράδειγμα, δεν μπορούμε να καθορίσουμε αν θα υπάρχει δημόσια συγκοινωνία. Αυτό που μπορούμε να διαλέξουμε είναι ανάμεσα στα διαφορετικά οχήματα πιο θα είναι το κερδοφόρο για τις εταιρείες που τα κατασκευάζουν και τους εμπόρους που τα πουλούν. Η μεταφορά του βάρους για την δημιουργία της μόλυνσης στους ώμους του κοινού αθωώνει τους πραγματικούς ενόχους. Τις εταιρίες που κερδίζουν κατασκευάζοντας και πουλώντας την μόλυνση.
Στις 22 του Σεπτέμβρη, χιλιάδες “κοινό” πρέπει να βρει διαφορετικό δρόμο για το γραφείο και το εργοστάσιο, διαφορετικό δρόμο για να πάρει τα παιδιά του στο σχολείο. Όλα αυτά τα αυτοκίνητα θα σχηματίσουν ουρές σε κάποιο άλλο δρόμο και όχι στο κέντρο των πόλεων. Το πρόβλημα θα μετακομίσει μερικά τετράγωνα πιο κάτω.
Προβάλλεται συνεχώς ότι για τους περισσότερους ανθρώπους το ιδιωτικό αυτοκίνητο δεν είναι μια πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα όμως τίποτε δεν μας εξαναγκάζει να χρησιμοποιήσουμε ιδιωτικό αυτοκίνητο για να πάμε από τον ένα τόπο στον άλλο για δουλειά ή για ψυχαγωγία. Η ανάγκη που έχουμε δεν είναι το ιδιωτικό αυτοκίνητο αλλά η μεταφορά μας. Γι' αυτή μας την ανάγκη υπάρχουν πολλοί πιο φτηνοί και περιβαλλοντικά φιλικοί τρόποι που όμως δεν βρίσκονται στο κέντρο της κυβερνητικής πολιτικής. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ασφαλισμένες, αξιόπιστες και φτηνές δημόσιες συγκοινωνίες όχι περισσότερα ιδιωτικά αυτοκίνητα και αυτοκινητόδρομους.
Στην υπόθεση της μείωσης της φορολογίας για την αγορά αυτοκινήτων, που ζητά ο ΔΗΣΥ και προωθεί ή κυβέρνηση, υπάρχει βέβαια και μια άλλη διάσταση. Ο ΔΗΣΥ και η κυβέρνηση συναγωνίζονται ποιός θα μας δώσει τάχα φτηνό αυτοκίνητο. Οι μειώσεις των δασμών που υπόσχονται στην πραγματικότητα αποτελούν ένα δώρο στους μεγαλοεισαγωγείς αυτοκινήτων και στις αυτοκινητοβιομηχανίες, σε βάρος των δημόσιων συγκοινωνιών. Είναι ένα μέτρο που διαβεβαιώνουν ότι δεν θα επηρεάσει τα έσοδα του κράτους δηλαδή οι φόροι που πληρώνουμε θα φροντίσουν με τον ένα τρόπο ή τον άλλο να μείνουν συνολικά οι ίδιοι ή και να αυξηθούν.
Περισσότερα αυτοκίνητα σημαίνει μεγαλύτερη μόλυνση του περιβάλλοντος και περισσότερη ταλαιπωρία από τα μποτιλιαρίσματα. H κατασκευή νέων αυτοκινητόδρομων δεν είναι λύση. H αλήθεια είναι ότι οι νέοι αυτοκινητόδρομοι λειτουργούν σαν “μαγνήτες” για νέα αυτοκίνητα, δηλαδή αναπαράγεται ο ίδιος φαύλος κύκλος.
Το πραγματικό εμπόδιο στην προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι η ανάγκη των απλών ανθρώπων να πάνε στην δουλειά τους ή να οδηγήσουν σε ένα χώρο διασκέδασης και ξεκούρασης, αλλά η πείνα ενός συστήματος που οδηγείτε από τον ανταγωνισμό για κέρδος και μας αναγκάζει να οργανώσουμε την καθημερινή μας ζωή με στόχο αυτό το κέρδος. Για να αλλάξουμε την ζωή μας ώστε να μην χρειαζόμαστε πια το αυτοκίνητο υγρών καυσίμων πρέπει να συγκρουστούμε με τα συμφέροντα του συστήματος σαν εργαζόμενοι και όχι σαν “κοινό”.
Σταύρος Σιδεράς