This shows you the differences between two versions of the page.
Both sides previous revision Previous revision Next revision | Previous revision | ||
el:magazines:traino:no_10:eoka [2020/08/24 12:03] no_name12 |
el:magazines:traino:no_10:eoka [2020/08/28 15:06] (current) no_name12 |
||
---|---|---|---|
Line 4: | Line 4: | ||
// | // | ||
- | ** | + | |
- | Φανταστείτε να ανοίγετε την εφημερίδα και | + | {{: |
+ | |||
+ | //1958 Διαδήλωση εργατών ενάντια στην τρομοκρατία των μασκοφόρων// | ||
+ | |||
+ | --- | ||
+ | |||
+ | **Φανταστείτε να ανοίγετε την εφημερίδα και | ||
να διαβάζετε: | να διαβάζετε: | ||
κακοποίησαν βοσκό στο Αυγόρου. Τον | κακοποίησαν βοσκό στο Αυγόρου. Τον | ||
Line 165: | Line 171: | ||
δύσκολη σε σύγκριση με τα αστικά κέντρα - | δύσκολη σε σύγκριση με τα αστικά κέντρα - | ||
κωμοπόλεις της Ανατολικής Κύπρου. | κωμοπόλεις της Ανατολικής Κύπρου. | ||
- | |||
- | {{: | ||
- | |||
- | //1958 Διαδήλωση εργατών ενάντια στην τρομοκρατία των μασκοφόρων// | ||
- | |||
- | --- | ||
**1. Η καθιέρωση της ΕΟΚΑ | **1. Η καθιέρωση της ΕΟΚΑ | ||
Line 1234: | Line 1234: | ||
Ένα δείγμα τέτοιας δήλωσης, | Ένα δείγμα τέτοιας δήλωσης, | ||
- | ο Γ. Λιλλήκας, | + | ο Γ. Λιλλήκας, |
- | τα καπετανάτα της ΕΟΚΑ, είναι και το | + | τα καπετανάτα της ΕΟΚΑ]], είναι και το |
ακόλουθο: | ακόλουθο: | ||
Line 1277: | Line 1277: | ||
εκείνοι οι οποίοι αρνούνταν αυτόν τον | εκείνοι οι οποίοι αρνούνταν αυτόν τον | ||
τεχνητό διαχωρισμό. | τεχνητό διαχωρισμό. | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | // | ||
+ | δολοφονήθηκε από μασκοφόρους μετά την ανεξαρτησία// | ||
+ | |||
+ | --- | ||
+ | |||
+ | **7. Η τρομοκρατία της ΕΟΚΑ, | ||
+ | το κυπριακό κράτος και η | ||
+ | ηγεμονία τον Ελληνισμού | ||
+ | στην Κύπρο** | ||
+ | |||
+ | Η εκτενής αναφορά στην τρομοκρατία των | ||
+ | μασκοφόρων που έγινε προηγουμένως είχε 2 | ||
+ | στόχους. Κατ’ αρχήν είναι αναγκαίο να | ||
+ | κατατεθεί η Ιστορική αλήθεια. Για 30 χρόνια | ||
+ | τόσο οι σύνδεσμοι αγωνιστών όσο και οι | ||
+ | εθνικόφρονες διανοούμενοι, | ||
+ | ύπαρξη μιας τέτοιας τρομοκρατίας, | ||
+ | κατηγορώντας τα θύματα σαν «προδότες». | ||
+ | |||
+ | Το ότι αποφάσισαν το 1992 να παραδεχθούν | ||
+ | ότι «έγιναν λάθη» και ότι «υπήρχαν προδότες | ||
+ | σε όλες τις παρατάξεις» (αναιρώντας ότι έτσι | ||
+ | το επιχείρημα ότι οι επιθέσεις ενάντια στην | ||
+ | αριστερά γίνονταν γιατί οι αριστεροί ήταν | ||
+ | προδότες) δεν αποκαθιστά την ιστορική | ||
+ | αλήθεια. Οι δολοφονίες, | ||
+ | απειλές, | ||
+ | ανεξέλεκτα επεισόδια. Όπως δείχνουν τόσο | ||
+ | τα ημερολόγια του Γρίβα όσο και οι ιστορικές | ||
+ | συγκυρίες της ανάπτυξης της τρομοκρατίας, | ||
+ | οι επιθέσεις των μασκοφόρων έγιναν βάση | ||
+ | «σχεδίου». Και είναι σεβασμός για το ήθος | ||
+ | του Αυξεντίου, | ||
+ | Παλληκαρίδη και όσων άλλων αγνών | ||
+ | ιδεολόγων που συμμετείχαν στην ΕΟΚΑ, να | ||
+ | διαχωριστούν οι αγώνες τους από την φρίκη | ||
+ | των μασκοφόρων. Και αξίζει επίσης ένας | ||
+ | φόρος τιμής, επιτέλους, | ||
+ | τους επώνυμους και ανώνυμους εργάτες που | ||
+ | αντιστάθηκαν στην τρομοκρατία | ||
+ | συντηρώντας ένα πνεύμα αντίστασης που | ||
+ | αποτελεί την πέμπτουσαν των αγώνων για | ||
+ | την Ανεξαρτησία και τη Δημοκρατία σ’ αυτό | ||
+ | τον τόπο. | ||
+ | |||
+ | Σ’ ένα δεύτερο επίπεδο αυτές οι αναφορές | ||
+ | έχουν σαν στόχο να δείξουν τις πηγές 2 | ||
+ | αλληλένδετων φαινομένων της κοινωνικής | ||
+ | ζωής στην Κύπρο τα τελευταία 30 χρόνια - | ||
+ | του αυταρχισμού του κυπριακού κράτους και | ||
+ | του φόβου που προκαλούν οι εκστρατείες | ||
+ | πνευματικής τρομοκρατίας που εξαπολύουν | ||
+ | κατά καιρούς οι εθνικόφρονες στο όνομα του | ||
+ | Ελληνισμού. Η τρομοκρατία των μασκοφόρων | ||
+ | ήταν το αποκορύφωμα μιας τακτικής | ||
+ | τρομοκράτησης του πληθυσμού για να | ||
+ | επιβληθεί η ηγεμονία του εθνικισμού που | ||
+ | εισήχθηκε από την Ελλάδα. Ο εθνικισμός | ||
+ | ήταν από τις αρχές του αιώνα η ιδεολογία | ||
+ | της εξουσίας στην Κύπρο και η αποδοχή του | ||
+ | σήμαινε ότι κάθε αγώνας έπρεπε να | ||
+ | διεξάγεται σε ένα πλαίσιο συζήτησης το | ||
+ | οποίο να ελέγχουν οι τοπικές εξουσίες | ||
+ | (εκκλησία, | ||
+ | Αθηνών). Στην αρχή χρησιμοποιήθηκαν οι | ||
+ | απειλές, | ||
+ | επίθεση εντατικοποιήθηκε μετά το 1948 όταν | ||
+ | έγιναν ταυτόχρονα οι μαζικές εκδηλώσεις για | ||
+ | την Αυτοκυβέρνηση και οι ταξικές | ||
+ | κινητοποιήσεις. Ο Γρίβας όπως γράφει και | ||
+ | στα απομνημονεύματα του ήθελε να | ||
+ | συντρίψει εκείνο το κίνημα - και παρά τις | ||
+ | μεταλλαγές της ηγεσίας του ΑΚΕΛ μετά το | ||
+ | '49 προς την «εθνική ενότητα» και τον | ||
+ | «ενωτισμό» ήταν έκδηλο ότι στο κοινό | ||
+ | αριστερό εργατικό κίνημα των Τουρκόφωνων | ||
+ | και Ελληνόφωνων οι μνήμες των αγώνων του | ||
+ | 48 ήταν νωπές. Και το χειρότερο βέβαια για | ||
+ | τους εθνικιστές (και τις ντόπιες εξουσίες που | ||
+ | τους στήριζαν) ήταν ότι αυτό το μη-εθνικό | ||
+ | εργατικό κίνημα θα μπορούσε να είναι ο | ||
+ | κεντρικός άξονας μιας Ανεξάρτητης | ||
+ | Κυπριακής Δημοκρατίας βασισμένης στον | ||
+ | πλουραλισμό αντί στο διαχωρισμό. Έτσι το | ||
+ | σχέδιο του Γρίβα προχώρησε από την απλή | ||
+ | τρομοκρατία για επιβολή της θέσης της | ||
+ | ΕΟΚΑ, στην οργανωμένη εκστρατεία για την | ||
+ | εξαφάνιση της Αριστεράς μετά το χειμώνα | ||
+ | του '57 όταν άρχισε να διαμορφώνεται η | ||
+ | προοπτική της λύσης-Ανεξαρτησίας. Γι' αυτό | ||
+ | και οι κατηγορίες επεκτάθηκαν από την | ||
+ | ατεκμηρίωτη κατηγορία της «προδοσίας» | ||
+ | στα εγκλήματα της: | ||
+ | |||
+ | α) συνεργασίας με Τούρκους (ακόμα και | ||
+ | όταν επρόκειτο για άτομα που καταδίωκε | ||
+ | η ΤΜΤ - ίσως ιδίως για αυτούς) | ||
+ | |||
+ | β) μη-Χριστιανικής συμπεριφοράς - άνοιγμα | ||
+ | καφενείων την Κυριακή, | ||
+ | |||
+ | γ) υπογραφή δηλώσεων υποταγής στην | ||
+ | εθναρχία (ηγεσία της δεξιάς) η | ||
+ | δηλώσεων αποκήρυξης των αριστερών | ||
+ | ιδεωδών. | ||
+ | |||
+ | δ) διαφωνία με την τακτική της ΕΟΚΑ η | ||
+ | ακόμα χειρότερα υποστήριξη άλλων | ||
+ | λύσεων εκτός ένωσης - Αυτοκυβέρνησης - Ανεξαρτησίας. | ||
+ | |||
+ | Αυτή η εκστρατεία αποτελούσε εν μέρει την | ||
+ | ολοκλήρωση της διαδικασίας ελληνοποίησης | ||
+ | των κυπριών Χριστιανών που άρχισε από τις | ||
+ | αρχές του αιώνα. Τραβούσε την τελευταία, | ||
+ | και πιο οδυνηρή, | ||
+ | των κυπριών σε δυο εχθρικές εθνικές | ||
+ | κοινότητες. Αξίζει λ.χ. να σημειωθεί ότι μέχρι | ||
+ | το '58 βρίσκει ακόμη κανείς πολλές | ||
+ | αναφορές στην εφημερίδες για «Οθωμανούς» | ||
+ | αντί Τούρκους δείχνοντας το ημιτελές της | ||
+ | εθνικής διαμόρφωσης και διαχωρισμού. | ||
+ | Μάλιστα τον Απρίλη του '58, 2 μήνες δηλαδή | ||
+ | πριν τη μαζική έκρηξη των διακοινοτικών | ||
+ | συγκρούσεων, | ||
+ | δέηση για να σταματήσει η ανομβρία στην | ||
+ | οποία έψαλαν ένας Χριστιανός ιερέας | ||
+ | χρησιμοποιώντας το Ευαγγέλιο και ένας | ||
+ | Χότζας χρησιμοποιώντας το κοράνι. Ενώπιον | ||
+ | Χριστιανών και μουσουλμάνων! Ακόμα δεν | ||
+ | είχαν καταλάβει ότι ήταν εθνικοί εχθροί. | ||
+ | |||
+ | Από την άλλη αυτή η εκστρατεία ήταν και μια | ||
+ | διαδικασία μεταλλαγής του Ελληνισμού από | ||
+ | υπόσχεση απελευθέρωσης σε κρατική | ||
+ | εξουσία. Ο Γ ρίβας και τα καπετανάτα του | ||
+ | έθεταν τις βάσεις, | ||
+ | ρουσφετολογία του κυπριακού κράτους. Μια | ||
+ | πολιτική που θα εφάρμοζε αμείλικτα ο | ||
+ | υπαρχηγός του Γρίβα, Π. Γιωρκάτζης όταν | ||
+ | έγινε υπουργός εσωτερικών της | ||
+ | Δημοκρατίας. Το κράτος της Ζυρίχης που με | ||
+ | τόση υποκρισία οι εθνικόφρονες δείχνουν να | ||
+ | αντιπαθούν, | ||
+ | έφτιαξαν οι ίδιοι. Αυτοί το επάνδρωσαν και | ||
+ | αυτοί χώρισαν τον πληθυσμό σε 3 | ||
+ | κατηγορίες πολιτών: | ||
+ | εθνικόφρονες, | ||
+ | Τούρκους. Ίσως εδώ πρέπει να αναζητήσει | ||
+ | κανείς τη ρίζα της πολιτικής σχιζοφρένειας | ||
+ | στην Κύπρο - ότι δηλαδή το σύνταγμα είναι | ||
+ | πιο φιλελεύθερο από την κοινωνία. Η | ||
+ | κοινωνία ποτέ δεν ήξερε τι έλεγε το | ||
+ | σύνταγμα - μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του | ||
+ | 70 λ.χ. υπήρχε η «πίστη» ότι το σύνταγμα | ||
+ | απαγόρευε να βγει η Αριστερά στην εξουσία! | ||
+ | Το σύνταγμα είχε γίνει με πρότυπο τα | ||
+ | δυτικοευρωπαϊκά φιλελεύθερα συντάγματα, | ||
+ | ενώ το κράτος ήταν ένα ελληνοχριστιανικό | ||
+ | κράτος κληρονόμος του αυταρχισμού του | ||
+ | Γρίβα και της ΕΟΚΑ. Ο Μακάριος το | ||
+ | χειρίστηκε χωρίς ποτέ να το ελέγχει όπως | ||
+ | απέδειξε η 15η Ιουλίου. | ||
+ | |||
+ | Ο αντίκτυπος αυτού του κράτους στην | ||
+ | κοινωνία ήταν μακροχρόνιος και | ||
+ | καθοριστικός. Επέβαλε ένα φόβο προς την | ||
+ | εξουσία και ιδιαίτερα προς τον εθνικισμό. Και | ||
+ | αυτός ο φόβος ξεκίνησε απ' την τρομοκρατία | ||
+ | των μασκοφόρων. Οπως παρατηρεί εύστοχα | ||
+ | ο Peter Loizos «ο Ελληνοκυπριακός | ||
+ | πληθυσμός πήρε ένα σκληρό μάθημα για την | ||
+ | εθνική του ταυτότητα». [Εκτός από το | ||
+ | αίσθημα κοινότητας που δημιούργησε η αντίδραση στην Αποικιοκρατία] το άλλο | ||
+ | μάθημα ήρθε από την ΕΟΚΑ η οποία έδρασε | ||
+ | βίαια ενάντια σε εκείνους που υποψιαζόταν | ||
+ | ότι πρόδωναν τα μέλη της ή συνεργάζονταν | ||
+ | με Άγγλους. Υπήρχε ένα αριθμός Ελλήνων | ||
+ | που σκοτώθηκαν από Έλληνες και αυτό | ||
+ | επεκτάθηκε σε μια γενική παρενόχληση των | ||
+ | αριστερών. Το αποτέλεσμα ήταν ότι, ότι και | ||
+ | να ένοιωθαν οι άνθρωποι για τις σχέσεις με | ||
+ | τους Άγγλους, | ||
+ | του νησιού πολύ λίγοι τολμούσαν να | ||
+ | διαχωρίσουν τη θέση τους από τη γραμμή της | ||
+ | ΕΟΚΑ για Ένωση και μόνο Ένωση. Το κόστος | ||
+ | της διαφωνίας ήταν πολύ ψηλό. Το | ||
+ | αποτέλεσμα αυτής της φρόνιμης συναίνεσης | ||
+ | στους εθνικούς στόχους συνέχισε και τον | ||
+ | καιρό της Ανεξαρτησίας. | ||
+ | |||
+ | Πρέπει να τονιστεί ότι μεταξύ του 1955 και | ||
+ | 1970 όταν κατά πάσα πιθανότητα μεγάλοι | ||
+ | αριθμοί Ελληνοκυπρίων δεν υποστήριζαν τη | ||
+ | μαχητική επιζήτηση της Ένωσης, | ||
+ | κανένας δε μίλησε δημόσια ενάντια στην | ||
+ | Ένωση ή τη μαχητικότητα. Κατά τη γνώμη | ||
+ | μου αυτό οφείλετο στο γεγονός ότι ο | ||
+ | περισσότεροι φοβόντουσαν το βίαιο | ||
+ | εκφοβισμό. Ήταν πλατιά γνωστό ότι οι | ||
+ | «αγωνιστές» (militants) ήταν έτοιμοι να | ||
+ | ξυλοκοπήσουν ή ακόμα και να σκοτώσουν | ||
+ | αυτούς που πίστευαν ότι τους πρόδωναν. Η | ||
+ | δημόσια αντιπολίτευση μάλλον θα | ||
+ | ερμηνεύετο από αυτούς σαν «προδοσία». Ο | ||
+ | διάχυτος φόβος για βίαιο εκφοβισμό είναι | ||
+ | αναγκαίος για την κατανόηση της δημόσιας | ||
+ | έκφρασης πολιτικών απόψεων στην Κύπρο». | ||
+ | |||
+ | Έτσι εξηγούνται πολλά, δεν είναι; | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | --- | ||
+ | **ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: | ||
+ | - Βάσος Λυσσαρίδης, | ||
+ | - Οι αντίπαλοι της Αριστεράς υπολόγιζαν τη δύναμη της από το 20 μέχρι το 55% (Άγγλοι, | ||
+ | - Κάτσης ο.π. | ||
+ | - «Ημερολόγιο του Γρίβα» στο βιβλίο του Παναγιώτη Μαχλουζαρίδη. «Κύπρος 1940-1960». - Το ίδιο και τα ακόλουθα αποσπάσματα από τα ημερολόγια του Γρίβα. | ||
+ | - Σπύρος Παπαγεωργίου, | ||
+ | - Η μετέπειτα αποκάλυψη ότι ο Γρίβας είχε μάλιστα τιμωρήσει τον Αυξεντίου με το να τον απαλλάξει από τα καθήκοντα του τομεάρχου, | ||
+ | - Παπαγεωργίου ο.π. σ.595. | ||
+ | - Παπαγεωργίου ο.π. σ.606. | ||
+ | - Γεώργιος Γρίβας, | ||
+ | - Ισχάν Αλή, Απομνημονεύματα, | ||
+ | - Ο Κυριάκος Μάτσης χρειάζεται ιδιαίτερη μνεία, πρώτον γιατί όσο καιρό ήταν τομεάρχης στοπν Πενταδάκτυλο δεν έγιναν βιαιοπραγίες εναντίον αριστερών αλλά και γιατί ο ίδιος φαίνεται να εναντιωνόταν στην Τρομοκρατία. Σε μια γνωστή επιστολή του ο ταγματάρχης Μακκάνουντ (που γνώρισε και εκτίμησε τον ήθος και τις απόψεις του Μάτση κατά τη διάρκεια της κράτησης του) τον καλεί να παρέμβει για να αποτραπεί σύγκρουση μεταξύ «ΕΟΚΑ - κομμουνιστών» και οι διακοινοτικές συγκρούσεις, | ||
+ | **ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ** | ||
+ | Χρησιμοποιήθηκαν οι εφημερίδες της εποχής Χαραυγή, | ||
+ | περιοδικό Τάιμς οφ Σάυπρους. Τα βιβλία: | ||
+ | Χρησιμοποιήθηκαν επίσης τα άρθρα του Μ. Πουμπούρη, | ||
+ | {{tag> Κατάσταση:" | ||
+ | " | ||
+ | " | ||
+ | Χρονιά:" | ||
+ | Τοποθεσίες: | ||
+ | Θέμα:" | ||