This shows you the differences between two versions of the page.
Next revision | Previous revision | ||
el:magazines:traino:no_10:interview [2020/08/27 12:42] no_name12 created |
el:magazines:traino:no_10:interview [2021/09/17 12:15] (current) no_name12 |
||
---|---|---|---|
Line 1: | Line 1: | ||
=====ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: | =====ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
Δηλώνει ποιητής αν και λειτουργεί σαν | Δηλώνει ποιητής αν και λειτουργεί σαν | ||
Line 43: | Line 45: | ||
Η εκπομπή άρχισε να τελεί υπό καθεστώς | Η εκπομπή άρχισε να τελεί υπό καθεστώς | ||
λογοκρισίας μετά την εμφάνιση του | λογοκρισίας μετά την εμφάνιση του | ||
- | πατέρα ενός από τα ηγετικό στελέχη της | + | πατέρα ενός από τα ηγετικά στελέχη της |
ΕΟΚΑ (που κατηγόρησε ονομαστικό άλλα | ΕΟΚΑ (που κατηγόρησε ονομαστικό άλλα | ||
στελέχη της ΕΟΚΑ για τη δολοφονία του | στελέχη της ΕΟΚΑ για τη δολοφονία του | ||
Line 85: | Line 87: | ||
εκπομπές του δημιουργούσαν συζητήσεις | εκπομπές του δημιουργούσαν συζητήσεις | ||
στις εφημερίδες στην επόμενη) και το | στις εφημερίδες στην επόμενη) και το | ||
- | ιδιάζον στυλ των συνεντέυξεων του. Δεν | + | ιδιάζον στυλ των συνεντεύξεων του. Δεν |
είχε ούτε το επίσημο-στημένο στυλ του | είχε ούτε το επίσημο-στημένο στυλ του | ||
μέσου δημοσιογράφου του ΡΙΚ που ερωτά | μέσου δημοσιογράφου του ΡΙΚ που ερωτά | ||
Line 99: | Line 101: | ||
μάθει. Αμφισβητούσε κρατώντας μια | μάθει. Αμφισβητούσε κρατώντας μια | ||
απόσταση από τη χυδαιότητα των | απόσταση από τη χυδαιότητα των | ||
- | σκυλλόδικων δείχνοντας ένα ύστατο | + | σκυλλάδικων δείχνοντας ένα ύστατο |
σεβασμό στο συνομιλητή του. Είχε κάτι το | σεβασμό στο συνομιλητή του. Είχε κάτι το | ||
παράξενα κυπριακό αυτή η ντροπαλή αλλά | παράξενα κυπριακό αυτή η ντροπαλή αλλά | ||
Line 134: | Line 136: | ||
**// | **// | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
---- | ---- | ||
+ | // | ||
+ | |||
+ | Α: Ας ξεκινήσουμε που το τέλος του Χωρίς | ||
+ | Πλαίσια... | ||
+ | |||
+ | Τ: Σήμερα άκουσα ένα ευθημολόγημα πας | ||
+ | τούτη την υπόθεση. «Μα εφάαν το Χωρίς | ||
+ | Πλαίσια»; | ||
+ | διευθυντών του ιδρύματος. «Εφάαν το»; | ||
+ | λαλώ του. «Εφάετε το... Αφού είσαι τζιαι | ||
+ | συ μες την διεύθυνση». «Εφάαν το, που | ||
+ | να φάίζουνται» λαλεί μου. Η αλήθεια είναι | ||
+ | ότι η τελική απόφαση να σταματήσει, | ||
+ | δική μου, αλλά υπαγορεύθηκε από τη | ||
+ | βεβαιότητα ότι ο έλεγχος θα ήταν τέτοιος | ||
+ | που δεν θα επέτρεπε πια να ήταν το | ||
+ | πρόγραμμα, | ||
+ | Όπως τους είπα σε μιαν επιστολή που | ||
+ | τους έλεγα: «Αυτό το πρόγραμμα | ||
+ | αποφάσισα να το σταματήσω εγώ, επειδή | ||
+ | εσείς δεν μπορείτε να το συνεχίσετε». | ||
+ | |||
+ | Α: Καλά, τι άλλαξε στο ΡΙΚ; Είχαμε μια | ||
+ | περίοδο, | ||
+ | μια Άνοιξη... | ||
+ | |||
+ | Τ: **Ναι, εμπήκα στο ΡΙΚ σε μια εποχή που | ||
+ | το διοικητικό συμβούλιο ευαγγελιζόταν | ||
+ | μιαν άνοιξη** και επειδή αυτή η άνοιξη | ||
+ | υπήρχε μέσα μου, την είδα αμέσως, | ||
+ | είδα αν θέλεις, | ||
+ | τότε το «Χωρίς Πλαίσια» έχοντας μέσα | ||
+ | στο μυαλό μου που θα πάει το πράμα. | ||
+ | Πολλοί έλεαν, μάλιστα, | ||
+ | προωθεί αυτές τις ιδέες ή ότι είμαστε | ||
+ | κατευθυνόμενοι. Στην πραγματικότητα το | ||
+ | πρόγραμμα αυτό γινόταν παρά τη θέληση, | ||
+ | του ΡΙΚ σε πολλές περιπτώσεις. Γιατί | ||
+ | εγινόταν; | ||
+ | πολλές δυνάμεις-δεξιές, | ||
+ | κεντρώες - και εκατάφερνα να ελίσσομαι. | ||
+ | Μέσα απ' αυτές τις αντιθέσεις και με | ||
+ | δεδομένα ότι η εκπομπή κατάφερε | ||
+ | γρήγορα να αποκτήσει μια δύναμη και μια | ||
+ | δυναμική μόνη της, εν εμπορούσαν | ||
+ | εύκολα να λεν όχι. Που την στιγμή όμως | ||
+ | που πολλές εξουσίες τούτου του τόπου | ||
+ | εστράφηκαν εναντίον, | ||
+ | ευκαιρία στις δυνάμεις του ΡΙΚ που δεν | ||
+ | ήθελαν το πρόγραμμα να καταφέρουν να | ||
+ | αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο... | ||
+ | |||
+ | Α: Δηλαδή, | ||
+ | δυναμική που, από ότι λαλείς, | ||
+ | την δυνατότητα να διαπραγματεύεσαι; | ||
+ | |||
+ | Τ: Επειδή ο κόσμος έφκαλλεν την πρώτη σε | ||
+ | ακροαματικότητα και όλες οι εξουσίες | ||
+ | έδειχναν να είναι υπέρ της ήταν δύσκολο | ||
+ | να πουν όχι σε προτάσεις, | ||
+ | «όχι» υπήρχε πάντα τρόπος να | ||
+ | αποσπάσεις το «ναι» τους... Εν του | ||
+ | χαρακτήρα μου... δεν υποχωρώ εύκολα., | ||
+ | αν νοιώθω κάτι πως εν σωστό, πρέπει να | ||
+ | πολεμήσω για τούτο ως το τέλος. | ||
+ | |||
+ | Α: Αυτή τη στιγμή όμως, τη στιγμή που | ||
+ | παραιτείσαι... τι σημαίνει; | ||
+ | |||
+ | Τ: Σημαίνει απλώς ότι δεν θα πρέπει να | ||
+ | δώσω το δικαίωμα σε κάποιους άλλους να | ||
+ | κάμνουν την εκπομπή όπως θέλουν | ||
+ | εκείνοι. Όταν φτάσεις σ’ αυτό το σημείο, | ||
+ | είναι και πάλι σοφή κίνηση να την | ||
+ | σταματήσεις, | ||
+ | αυτοεξευτελισθεί, | ||
+ | να λειτουργεί και η απόσταση σου. Η | ||
+ | απόσταση μου από την οθόνη. Πιστεύκω | ||
+ | ότι μες τον κόσμο λειτουγεί θετικά το | ||
+ | γεγονός ότι έκλεισε η εκπομπή. Ο κόσμος νοιώθει πως έπρεπε να κλείσει γιατί σε κάποια στιγμή το κατεστημένο | ||
+ | προσπάθησε να την ελέγξει. Έτσι και αλλιώς αυτή η εκπομπή δεν θα διαρκούσε αιωνίως. Δεν την έβλεπα έτσι, εγώ | ||
+ | τουλάχιστον, | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | |||
+ | // | ||
+ | |||
+ | Α: Σε μια συνέντευξη που είσιες δώσει είσιες | ||
+ | πει ότι θα έφκαλες ένα βιβλίο με τίτλο | ||
+ | «εγχειρίδιο ποίησης» ή «Χωρίς Πλαίσια». | ||
+ | Το «Χωρίς Πλαίσια» ήταν μια απόπειρα | ||
+ | ποίησης ή μια απόπειρα διερευνητικής | ||
+ | δημοσιογραφίας; | ||
+ | |||
+ | Τ: Νομίζω ήταν μια σύγκραση των δυο. Η | ||
+ | διερευνητική δημοσιογραφία ήταν | ||
+ | απότοκο της ποιητικής διάθεσης που | ||
+ | υπήρχε μέσα μου. Εγώ δεν πιστεύκω ότι ο | ||
+ | ποιητής εν κάποιος που εν να κάτσει σπίτι | ||
+ | του τζιαι εν να γράψει ωραίους στίχους. Ο | ||
+ | ποιητής πρέπει να δράσει μες την | ||
+ | κοινωνία, | ||
+ | προωθήσει, | ||
+ | Και αφού σ’ αυτόν τον τόπο οι ποιητές | ||
+ | χλευάζονται και δεν δημιουργούν τίποτε, | ||
+ | δεν αναταράζουν τίποτε, | ||
+ | φταίει, | ||
+ | μπορεί να φταίουν οι ίδιοι, οφείλει ο | ||
+ | ποιητής να βρει τρόπο να δράσει ως | ||
+ | ποιητής. | ||
+ | |||
+ | Α: Και τι είναι ο ποιητής Τάκη; | ||
+ | |||
+ | Τ: Πιστεύω ότι οι ποιητές μπορούν να είναι | ||
+ | οι καλύτεροι πολιτικοί, | ||
+ | οι καλύτεροι δημοσιογράφοι, | ||
+ | είναι οι καλύτεροι επιστήμονες... Εν | ||
+ | ηξέρω αν μπορείς να δώσεις ένα ορισμό | ||
+ | για την ουσία των πραγμάτων... που για | ||
+ | την ποίηση, | ||
+ | αυθύπαρτη. Η ποίηση είναι υπέρβαση, | ||
+ | σπάσιμο των δεδομένων. Ο ποιητής είναι | ||
+ | εκείνος ο οποίος αντιλαμβάνεται | ||
+ | γρήγορα, | ||
+ | μεγαλώνει και τα αφήνει να διαχυθούν | ||
+ | μέσα στο χώρο του. Και αυτή η | ||
+ | παρέμβαση να προκαλέσει μια εξέλιξη, | ||
+ | μετάβαση σε ένα στάδιο παρακάτω... | ||
+ | |||
+ | Α: Στοιχεία που φαντάζομαι βλέπεις να | ||
+ | χαρακτηρίζουν τζιαι την ποιητική σου | ||
+ | συλλογή «Για την Μικρή και Μακρύνή | ||
+ | Ακουάντα»; | ||
+ | |||
+ | Τ: Ναι, αλλά πιστεύκω ότι ο τόπος τούτος | ||
+ | έσιει πολλούς ποιητές, | ||
+ | φκάλλουν ποιητικές συλλογές κατ’ | ||
+ | ανάγκη, | ||
+ | το χώρο, αλλά έσιει πολλούς ποιητές | ||
+ | μέσα στον κόσμο μας που μπορεί να είναι | ||
+ | γεωργός, | ||
+ | ο άνθρωπος μες τον καφενέ που με την φράση του ξαφνικά βλέπεις να ερεθίζει | ||
+ | και να κινητοποιεί τη συζήτηση ή να | ||
+ | προκαλεί τον ερεθισμό στη συγκέντρωση | ||
+ | των ανθρώπων... | ||
+ | |||
+ | Α: Με τούτα τα δεδομένα, | ||
+ | που λειτούργησε το Χωρίς Πλαίσια σαν | ||
+ | τηλεοπτική ποίηση εν εν σαν να έχουμε | ||
+ | μια επιστροφή του παραδοσιακού | ||
+ | ποιητάρη σε μεταμοντέρνο φόντο; Δηλαδή ο ποιητάρης ήταν ο δημοσιοποιός | ||
+ | των γεγονότων στην παραδοσιακή | ||
+ | κυπριακή κοινωνία. Αν εσύ, συνειδητά | ||
+ | σήμερα, | ||
+ | ευθύνη της δημοσιοποίησης των | ||
+ | γεγονότων, | ||
+ | κυρίαρχο μέσο επικοινωνίας, | ||
+ | τηλεόραση, | ||
+ | την Ιστορική πρακτική του ποιητάρη που | ||
+ | συνδύαζε την τέχνη, την ποίηση με την | ||
+ | επικοινωνία, | ||
+ | κοινών και τις καθημερινότητες; | ||
+ | θέλεις για την κοινωνιολογική λειτουργία | ||
+ | παρά για την ίδια τη μορφή της τέχνης... | ||
+ | |||
+ | Τ: Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ... και αυτό | ||
+ | έρχεται να επιβεβαιώσει το | ||
+ | μη-αναλυόμενο που σου ελάλουν πριν. | ||
+ | Αλλά αφού με βάζεις σ’ αυτήν την οπτική | ||
+ | γωνία, σε κάποιο βαθμό νομίζω ότι πρέπει | ||
+ | να ήταν έτσι. Θα ήμουν, για τούτα τα θκιο | ||
+ | χρόνια, | ||
+ | την εικόνα του κόσμου, | ||
+ | ο κόσμος είναι σε πολύ πιο ψηλό επίπεδο | ||
+ | από τις εξουσίες, | ||
+ | δημοσιογράφους, | ||
+ | που παρουσιάζουν προγράμματα. Ελπίζω | ||
+ | ότι εκατάφερα με τούτες τις εκπομπές να | ||
+ | έδειξα το πρόσωπο του κόσμου μες την | ||
+ | οθόνη, να είδε δηλαδή τον εαυτό του σε | ||
+ | κάποια στιγμή και να αισθάνθηκε ότι θωρεί | ||
+ | το πρόσωπο του, θωρεί το είναι του. Γιατί | ||
+ | έτσι αρχίζει μια ουσιαστική λειτουργία | ||
+ | μεταξύ του ιδίου και της τηλεόρασης. Και | ||
+ | τούτος πρέπει να είναι και ο στόχος της | ||
+ | τηλεόρασης - να εκπέμψει προς τα πίσω | ||
+ | αυτό που είναι ο κόσμος που την | ||
+ | παρακολουθεί. | ||
+ | |||
+ | Α: Αν έβαλλα ένα αναλυτικό διαχωρισμό, | ||
+ | η Κυπριακή κοινωνία λειτουργεί σε θκιό | ||
+ | επίπεδα - στην επιφάνεια ή το πρόσωπο | ||
+ | το οποίο δείχνει κατά κύριο λόγο | ||
+ | απέναντι στην εξουσία ή απέναντι στον | ||
+ | επίσημο λόγο και στο επίπεδο του | ||
+ | ψιθύρου αυτών που λέγονται «μεταξύ | ||
+ | μας» στα καφενεία, | ||
+ | γειτονιές και σταματούν μόλις εμφανιστεί | ||
+ | κάποιος ξένος ή κάποιος επίσημος... | ||
+ | |||
+ | Τ: Ναι, εγώ όταν λέω Κυπριακή κοινωνία | ||
+ | αυτήν εννοώ, αυτήν των ψιθύρων όπως | ||
+ | λες, γιατί μπορεί να εν κρυφοί ψίθυροι | ||
+ | αλλά είναι η αλήθεια μας. **Η αλήθεια εν | ||
+ | τούτη που λέγεται ψιθυριστά και | ||
+ | σταματούμε, | ||
+ | η εξουσία. Όμως καταφέρνει ακόμα | ||
+ | μέχρι σήμερα ο Κύπριος να κρατεί | ||
+ | αυτόν τον ψίθυρο ως αλήθεια του.** Δεν | ||
+ | επηρεάζεται εύκολα ούτε από την | ||
+ | τηλεόραση, | ||
+ | ούτε από το τι λένε οι αρχηγοί του... Ίσως | ||
+ | να ακούονται ρομαντικά τούτα, αλλά | ||
+ | πιστεύκω ότι σε ένα μεγάλο είναι η | ||
+ | πραγματικότητα. | ||
+ | |||
+ | {{: | ||
+ | |||
+ | // | ||
+ | |||
+ | Α: Αν δεχτούμε τούτον το πλαίσιο ανάλυσης, | ||
+ | Εχωμεν μια κοινωνία η οποία για 30 | ||
+ | χρόνια ακούει να της απευθύνεται ένας | ||
+ | λόγος της εξουσίας, | ||
+ | δασκάλου στα δημοτικά και ξαφνικά | ||
+ | εμφανίζεται ένας νεαρός, | ||
+ | πλαίσια μιας μικρής φιλελεύθερης | ||
+ | άνοιξης, | ||
+ | ψιθύρους τούτης της κοινωνίας στην | ||
+ | τηλεόραση; | ||
+ | έρκεσαι; | ||
+ | βέβαια... | ||
+ | |||
+ | Τ: Έρχομαι από ένα τόπον, όχι κατ’ ανάγκη | ||
+ | γεωγραφικό, | ||
+ | οποίος είναι μια μικρογραφία του τόπου. | ||
+ | Εμεγάλωσα σε ένα χωρκό μικρόν που | ||
+ | είχε την πλήρη έννοια της κοινότητας. | ||
+ | Ήταν ένας χώρος με πολλές | ||
+ | ελευθερίες. Δεν υπήρχε η έννοια του | ||
+ | κινδύνου έτσι ώστε να σε κάμνει να είσαι | ||
+ | ένα κλειστός άνθρωπος και αμυνόμενος. | ||
+ | Μάλιστα κάποτε μαθαίνοντας για το πως | ||
+ | οραματίζετπυν η κυρία Μοντεσσόρι τα | ||
+ | σχολεία για τους μαθητές, | ||
+ | εμείς σαν να μου εμιαλύναμεν σε | ||
+ | σχολείο Μοντεσσόρι. Δηλαδή ήταν ένα | ||
+ | σχολείο μες την φύση. Στα διαλείμματα | ||
+ | εχανούμαστεν στις περιοχές γυρόν του | ||
+ | σχολείου... Εκτός του χώρου της | ||
+ | κοινότητας υπήρχε και το μόριον μέσα | ||
+ | στο οποίο εμεγάλωσα, | ||
+ | Ήταν που τες πιο ελεύθερες μες το | ||
+ | χωριό η δική μου. Και αυτό ίσως να ήταν | ||
+ | και η ειδοποιός διαφορά. Οι γονιοί μου | ||
+ | εν μας έδερναν σιόρ... Εθύμωναν τους | ||
+ | δασκάλους, | ||
+ | |||
+ | Α: Ξέρεις, | ||
+ | οι μικρές κοινωνίες οι παραδοσιακές | ||
+ | κοινότητες, | ||
+ | την ατομικότητα... | ||
+ | |||
+ | Τ: Τούτον νοιώθω το σε άλλες κοινότητες | ||
+ | που πάω, τώρα που εμεγάλωσα. Εν ηξέρω | ||
+ | γιατί υπήρχε τούτη η διαφορά στο δικό | ||
+ | μου χωρκό, ή μπορεί να την ενόμιζα εγώ | ||
+ | έτσι, αλλά εν πάσει περιπτώσει από τη | ||
+ | στιγμή που την ενόμιζα υπήρχε, | ||
+ | τουλάχιστον. Αλλά εν νομίζω να εν μόνο | ||
+ | το ότι ενόμιζα. Ναι, βλέπω ότι άλλες | ||
+ | κοινότητες είχαν τούτη την έννοια της | ||
+ | καταπίεσης, | ||
+ | ψου-ψου-ψου. Εμένα ο δικός μου ο γονιός | ||
+ | όταν κάποιος ελάλεν του «μεν μιλάς | ||
+ | δυνατά, | ||
+ | εφώναζε του νάρτη να ακούσει ίντα που | ||
+ | λέμε... Αλλά ήταν και η γεωγραφία και ο | ||
+ | συμβολισμός της, καθοριστικά. Η Πάνω | ||
+ | Ακουρδαλία δεν περικλείεται από βουνά | ||
+ | γύρω γύρω για να έχεις την αίσθηση του | ||
+ | κλεισίματος. Είναι ένα χωριό που έχει | ||
+ | πίσω του κάποιους λόφους που μοιάζουν | ||
+ | με βουνά και απέναντι του είναι η | ||
+ | θάλασσα. Είναι ανοικτός τόπος, έσιεις | ||
+ | πρόσβασιν οπτικήν και προς το βουνό και | ||
+ | προς τη θάλασσα. Είναι ένας | ||
+ | μικρόκοσμος της Κύπρου. | ||
+ | |||
+ | Α: Και η Ιστορία; | ||
+ | κοινότητα, | ||
+ | Κύπρου πώς βιώνει την ιστορική εμπειρία | ||
+ | των τελευταίων 30-40 χρόνων; | ||
+ | |||
+ | Τ: Για μας ήταν πάντα καθαρά τα | ||
+ | δεδομένα. Η Ακουρδαλία ζει για την | ||
+ | Ανεξαρτησία σαν απόλυτα φυσιολογική κατάσταση, | ||
+ | υπήρχεν προ αιώνων και θα συνεχίσει | ||
+ | να υπάρχει και όλους τους αιώνες που | ||
+ | ακολουθούν. Θυμούμαι όταν | ||
+ | εσκοτώθην ο Γιωρκάτζης εμείς | ||
+ | διερωτηθήκαμεν «μα πως εσκοτώθην ο | ||
+ | Γιωρκάτζης αφού ήταν πόψε μες τον | ||
+ | καφενέν», | ||
+ | μες το χωρκό. Επιδρούσε η Ιστορία | ||
+ | πάνω μας, πως να μεν επιδρούσεν; | ||
+ | Αλλά ταυτόχρονα παράμενε η | ||
+ | κοινότητα ένας χώρος αυτόνομος, | ||
+ | ονειρικός... Και για αυτόν η | ||
+ | ανεξαρτησία εφαίνετουν μας σαν να | ||
+ | υπήρχε πολύ πιο πριν και θα υπήρχε | ||
+ | για πάντα. Ύστερα ήρτε το 74. Εμείς εν | ||
+ | είχαμεν καμιάν αμφιβολία για το τι | ||
+ | έγινε. | ||
+ | |||
+ | Α: Δηλαδή; | ||
+ | |||
+ | Τ: Το πραξικόπημα έγινεν από την | ||
+ | Χούντα, | ||
+ | Κύπρος, | ||
+ | Ξέρωμεν ποιοι φταίουν, | ||
+ | δεδομένα. Αλλού αντιλαμβάνομαι, | ||
+ | γίνονται συζητήσεις για αυτά τα | ||
+ | πράγματα. Εκεί είναι δεδομένα, | ||
+ | αναμφισβήτητα. Σε τέτοιο βαθμό | ||
+ | δεδομένα που ακόμα και σήμερα με τες | ||
+ | τόσες συζητήσεις, | ||
+ | διαφοροποιείται μέσα μου. Το τι έγινε | ||
+ | τον Ιούλη του 74 είναι δεδομένο. | ||
+ | |||
+ | // | ||
+ | |||
+ | Α: Εντάξει. Με αυτά τα δεδομένα, | ||
+ | εμπειρία της ονειρικής κοινότητας της | ||
+ | παιδικής ηλικίας και της | ||
+ | αδιαπραγμάτευτης ιστορικής μνήμης | ||
+ | πηγαίνεις στην Αθήνα, σπουδάζεις, | ||
+ | γυρίζεις στην Κύπρο εργάζεσαι σαν | ||
+ | δημοσιογράφος σε εφημερίδα αρχικά, | ||
+ | μετά πηγαίνεις στο ΡΙΚ δημιουργείς το | ||
+ | «Χωρίς Πλαίσια» και γίνεσαι ο πρώτος | ||
+ | τηλεοπτικός star. Τώρα εδώ αρχίζουν | ||
+ | τα παράξενα. Γιατί είναι όντως | ||
+ | παράξενο για ένα άτομο που είχε | ||
+ | φτάσει στο σημείο που έφτασες να τα | ||
+ | ρισκάρει όλα με το να αγγίζει, | ||
+ | ενοχλεί, | ||
+ | εξουσίας εδώ πέρα... την εκκλησία, | ||
+ | ΕΟΚΑ, τους εθνικιστές... θα | ||
+ | μπορούσες αφού έχεις καταξιωθεί να | ||
+ | έκανες τους «αναγκαίους» ας πούμε | ||
+ | συμβιβασμούς, | ||
+ | |||
+ | Τ: Νομίζω υπάρχει μια αυτοκαταστροφική | ||
+ | διάσταση, | ||
+ | που εννοώ με αυτοκαταστροφικό... | ||
+ | Τούτη όλη η καταστροφή, | ||
+ | συμβιβασμού όπως την είπες, δηλαδή | ||
+ | μπορεί κάποιος να πει ότι εκατέστρεψα | ||
+ | την εκπομπή, | ||
+ | δεδομένο που είχα... τούτη όμως η | ||
+ | τάση, η διάθεση να πάρεις τα πράματα | ||
+ | μέχρι το σημείο που δεν πάνε άλλο, | ||
+ | αυτό είναι η νίκη νομίζω. Εν γίνεται να | ||
+ | μείνεις πίσω, να φοηθείς. Ύστερα ήταν | ||
+ | σαν να εξέγραφα ότι έκαμα. Ο στόχος | ||
+ | εν ήταν η επιτυχία, | ||
+ | θέλεις. Ο στόχος ήταν η δημιουργία. Η | ||
+ | ποίηση. Το ξεπέρασμα των ορίων. Εν | ||
+ | εμπόρουν να κάμω πίσω. Έπρεπε να | ||
+ | πάω μέχρι την άκρη, το τέλος. Όπως | ||
+ | στις συνεντεύξεις..., | ||
+ | έβρω τα όρια και να πρσπαθήσω να τα | ||
+ | ξεπεράσω. Να δω ώσπου μπορώ να | ||
+ | φτάσω. | ||
+ | |||
+ | //**Η περίπτωση τον Ηλία Σαμάρα: | ||
+ | |||
+ | Α: Ας έρτωμεν στες θκιο εκπομπές που | ||
+ | έκαμες για την ΕΟΚΑ - για τον Ηλία | ||
+ | Σαμάρα και το Γιαννάκη το Στεφανίδη. Η | ||
+ | εκπομπή για το Σαμάρα έσιει πλέον | ||
+ | περάσει στην Κυπριακή ιστορία. Οϊ μόνο | ||
+ | γιατί αποκαταστάθηκε επίσημα ο Ηλίας | ||
+ | αλλά και γιατί ήταν η πρώτη φορά που | ||
+ | επέρασε μέσα του τα φίλτρα της | ||
+ | λογοκρισίας τούτος ο κρυφός ψίθυρος, | ||
+ | ότι δηλαδή η ΕΟΚΑ εκτός από αγώνα | ||
+ | ενάντια στους Εγγλέζους ήταν | ||
+ | ταυτόχρονα υπεύθυνη για το θάνατο | ||
+ | πολλών Κυπραίων που θεωρούσε η ίδια | ||
+ | προδότες... Μπορεί να πει κανένας ότι | ||
+ | εξεκίνησεν μια διαδικασία όπου ακόμα και | ||
+ | οι ίδιοι υπερασπιστές της ΕΟΚΑ αρκέψαν | ||
+ | να παραδέχονται ότι μερικές, | ||
+ | τουλάχιστον, | ||
+ | «εκτελέσεις προδοτών» ήταν «λάθος». | ||
+ | Που την άλλη όμως, μπορεί να εκέρδισες | ||
+ | την Ιστορική δόξα, αλλά εκέρδισες και την | ||
+ | αντιπάθεια πολλών σε πολλές θέσεις εξουσίας... Εσύ ίνταλως είδες τούτες τις υποθέσεις; | ||
+ | ένα που τα ευαίσθητα σημεία του κυπριακού συγκροτήματος εξουσίας; | ||
+ | |||
+ | Τ: Δεν το είδα ούτε ιδεολογικά, | ||
+ | εμελέτησα την υπόθεσιν και αισθάνθηκα | ||
+ | ότι είχαμεν να κάμωμεν με ένα | ||
+ | παλληκάρι... και ταυτόχρονα αισθάνθηκα | ||
+ | μια μεγάλη λύπη για τα όσα ετράβησεν | ||
+ | και ο ίδιος και η οικογένεια του. Αν θέλεις | ||
+ | αυτό το οποίο με εσυγκίνησε ήταν ο | ||
+ | ηρωισμός, | ||
+ | οικογένειας, | ||
+ | ιστορίας που μοιάζει με αρχαία Ελληνική | ||
+ | τραγωδία. Είδα αυτό το μεγαλείο του | ||
+ | κυπριακού λαού και ήθελα να το βάλω | ||
+ | μπρος του, να του το επιστρέφω. | ||
+ | |||
+ | Α: Δηλαδή; | ||
+ | |||
+ | Τ: Ξέρεις η σκηνή... είναι συγκεκριμένες | ||
+ | σκηνές. Η σκηνή της γυναίκας του που | ||
+ | τον κρατά νεκρόν κάτω από μιαν συκιάν | ||
+ | μες το χωρκό της... Αυτόν, ένα αγωνιστή | ||
+ | της ΕΟΚΑ και περνούν οι χωρκανοί και | ||
+ | τον βλέπουν. Το δράμα αυτής της | ||
+ | γυναίκας με άγγιξε. Η σκηνή της | ||
+ | περιγραφής μέσα από την γραπτήν | ||
+ | επιστολήν στην ΕΟΚΑ, των | ||
+ | βασανιστηρίων που επέρασε και αναγκάστηκε να προδώσει, | ||
+ | του, του ιδίου να εκτελεστεί... Η σκηνή | ||
+ | όπου επιστρέφει, | ||
+ | επιλογή και τον συλλαμβάνουν οι | ||
+ | μασκοφόροι... τον χάνουμε για κάποιες | ||
+ | βδομάδες και μετά εμφανίζεται... νεκρός. Η σκηνή της γυναίκας του που ξυπνά τη | ||
+ | νύκτα αναίτια και λέει «εσκότωσαν τον | ||
+ | Ηλία»... και η σκηνή που τον παίρνουν... | ||
+ | νύχτα, να τον θάψουν. Τζιημάται ούλον το | ||
+ | χωρκό, δηλαδή πιθανό να τζιημάται | ||
+ | ολόκληρο το σύμπαν, | ||
+ | ο ίδιος ο πεθαμένος... ακούεται το τρίξιμο | ||
+ | της βοϊδάμαξας που τον παίρνει και ο | ||
+ | παπάς του χωρκού ξύπνιος μες' | ||
+ | του ακούεται ως μόνη φωνή να λέει | ||
+ | «συγχωρεμένος νάσαι Ηλία». Οταν είδα | ||
+ | αυτές τις σκηνές, | ||
+ | πρόγραμμα. | ||
+ | |||
+ | Α: Μοιάζει με σενάριο ταινίας. | ||
+ | |||
+ | Τ: Ναι, και είναι κρίμαν για τούτον τον τόπο | ||
+ | που δεν εβρέθηκεν ο σκηνοθέτης να | ||
+ | σκηνοθετήσει έτοιμον έργον... Μα τι ήταν | ||
+ | ο ματωμένος γάμος του Λόρκα, σιόρ | ||
+ | κοντά σ’ αυτό το πράμα; Εν κρίμα που τα | ||
+ | παίρνουμε σαν δεδομένα αυτά που συμβαίνουν σ’ αυτό τον τόπο. | ||
+ | |||
+ | Α: Μοιάζει σαν την εξιλέωση του Ιούδα - η | ||
+ | περιγραφή σου εννοώ. Ο Ηλίας Σαμάρας, | ||
+ | ο αγνός αγωνιστής που λυγίζει στα | ||
+ | βασανιστήρια ελπίζοντας ότι οι σύντροφοι | ||
+ | του έχουν φύει, τελικά δεν τα έχουν | ||
+ | καταφέρει, | ||
+ | άλλοι πεθανίσκουν στη μάχη, ήρωες | ||
+ | δηλαδή ανάμεσα τους και ο αρφός του. Ο | ||
+ | Ηλίας όταν συνέρχεται διαπιστώνει την | ||
+ | τραγωδία και παρά το ότι οι Άγγλοι τον | ||
+ | παίρνουν στην Αγγλία, | ||
+ | έρκεται για να τιμωρηθεί που την ΕΟΚΑ. Οι μασκοφόροι της ΕΟΚΑ τον σκοτώνουν | ||
+ | χωρίς οίκτο, σαν Ιούδα, πετούν το πτώμα | ||
+ | κάτω που μια συτζιά και απαγορεύουν την | ||
+ | ταφή... Η εκπομπή φαίνεται σαν η | ||
+ | εξιλέωση του Ιούδα η επιστροφή στην | ||
+ | αγνότητα. Σαν να υπήρχε μια ύβρις, για να | ||
+ | χρησιμοποιήσω την έννοια της αρχαίας | ||
+ | τραγωδίας... Μια ύβρις που μπορεί να | ||
+ | ήταν η προδοσία του Ηλία αλλά και η | ||
+ | εκτέλεση του. Η κάθαρση για την πρώτη | ||
+ | ύβρη, την προδοσία, | ||
+ | δεύτερη, | ||
+ | ανθρώπου που υπέφερε, | ||
+ | εσύ τελικά να αποκαταστήσεις... Μια νέα | ||
+ | οριστική κάθαρση για να επέλθει η | ||
+ | γαλήνη... η πρωταρχική αγνότητα... | ||
+ | |||
+ | Τ: Ναι, ναι, σίγουρα. Ο Ηλίας Σαμαράς | ||
+ | υπερέβην την έννοια του Ήρωα. Δεν | ||
+ | ξέρω, δεν μπορώ να κρίνω πως ή γιατί | ||
+ | έπεσεν σ’ αυτόν ο κλήρος αυτού του | ||
+ | δράματος... αλλά μπορώ, και έκανα ότι | ||
+ | μπορούσα, | ||
+ | αθωότητα που είσιε σιόρ, να του δώσω να | ||
+ | καταλάβει, | ||
+ | εκαταλάβαμεν το τι επέρασεν. Ως | ||
+ | άνθρωποι πια, πέραν της κυπριακής | ||
+ | κοινωνίας, | ||
+ | πέραν του κυπριακού προβλήματος. Μια | ||
+ | ιστορία ενός ανθρώπου. Ναι αυτόν ήταν | ||
+ | το μήνυμα της εκπομπής: | ||
+ | εκαταλάβαμεν». | ||
+ | |||
+ | Α: Εκείνη η εκπομπή εσυντάραξε τον κόσμο. | ||
+ | Ο Ηλίας Σαμαράς αποκαταστήθηκε. Έγινε, | ||
+ | μάλιστα, | ||
+ | μνημόσυνο με τον αρχιεπίσκοπο κλπ. Οι | ||
+ | σύνδεσμοι αγωνιστών πάντως δεν | ||
+ | ενθουσιάστηκαν. | ||
+ | |||
+ | Τ: Ναι έφκαλαν μια ανακοίνωση η οποία ήταν | ||
+ | κακή μεν αλλά ήταν μόνο μια ανακοίνωση | ||
+ | τζιαι εσιώπησαν. Δηλαδή έλεαν ότι «από | ||
+ | χθες όλη η Κύπρος γνωρίζει ποιος ήταν ο | ||
+ | προδότης» αλλά δεν εζήτησαν να | ||
+ | σταματήσει η εκπομπή, | ||
+ | του κόσμου ήταν πέρα από θετική. Αλλά | ||
+ | εβάλαν το στην τζέπη τους. | ||
+ | |||
+ | Α: Μετά υπήρχαν βέβαια και οι συνεχείς | ||
+ | τριβές με την εκκλησία. | ||
+ | |||
+ | Τ: Με την ιεραρχία της Εκκλησίας... όϊ με | ||
+ | την εκκλησία... | ||
+ | Α: Ναι, η διευκρίνηση είναι σαφής νομίζω. Ας | ||
+ | πάμε στην περίπτωση του Στεφανίδη που | ||
+ | ήταν νομίζω και η αρχή της επίθεσης | ||
+ | λογοκρισίας... Εν εκαταλάβαινες ότι με | ||
+ | τις προηγούμενες τριβές εστενεύκαν τα | ||
+ | όρια; Η περίπτωση του Στεφανίδη ήταν | ||
+ | πιο προκλητική αν θέλεις από την | ||
+ | περίπτωση του Σαμαρά. Ο Στεφανίδης | ||
+ | ήταν ηγετικό στέλεχος της ΕΟΚΑ που | ||
+ | εκτελέστηκε από συναγωνιστές του | ||
+ | χωρίς σαφή κατηγορία ή οτιδήποτε... Και | ||
+ | μάλιστα στο τέλος του αγώνα. Έμπαινες | ||
+ | δηλαδή σε βαθκειά νερά. | ||
- | + | Τ: Είδα ότι πραγματικά θα εδημιουργείτο | |
+ | τεράστιο πρόβλημα με τους συνδέσμους | ||
+ | αγωνιστών και με την Εκκλησία αφού | ||
+ | είχαμεν τα προηγούμενα. Είδα πως θα | ||
+ | εμεταφραζόταν το πρόγραμμα σαν | ||
+ | προσπάθεια σπίλωσης του αγώνα της | ||
+ | ΕΟΚΑ αλλά και πάλιν εκείνο το οποίο | ||
+ | έπεισε να κάμω την εκπομπή ήταν ότι δεν | ||
+ | μπορούσεν η συνείδηση μου να ανεκτεί το | ||
+ | ότι κάποιοι άνθρωποι που ήταν | ||
+ | συναγωνιστές με κάποιον, | ||
+ | ήταν της ΕΟΚΑ τούτοι οι άνθρωποι, | ||
+ | μπορεί να ήταν από κάπου αλλού, κάποια | ||
+ | άλλη οργάνωση σιόρ, κάποιον άλλο | ||
+ | κράτος, | ||
+ | μπορούσε η συνείδηση μου να ανεκτεί ότι | ||
+ | κάποιοι άνθρωποι έτρωαν μ’ ένα | ||
+ | άνθρωπο, | ||
+ | χρονών πλάσματα και αποφάσισαν κάποια | ||
+ | στιγμή να τον σκοτώσουν. Και τον | ||
+ | εσκότωσαν με αυτόν τον απαίσιο τρόπο. | ||
+ | Δηλαδή επροσπάθησαν στην αρκή να του | ||
+ | βάλουν δηλητήριο μες την κόκα κόλα, | ||
+ | άφρισεν η κόκα κόλα... εκατάστρεψε | ||
+ | μάλιστα το τραπεζομάντηλο. Ύστερα | ||
+ | έβαλαν δηλητήριο μες τον τραχανά, | ||
+ | επήεν να δοκιμάσει, | ||
+ | και είπεν «δεν θέλω». Είπασιν μετά να | ||
+ | τον σκοτώσουν και να τον ρίξουν μέσα σ’ | ||
+ | έναν λάκκον αποχωρητηρίου. Αυτά τα | ||
+ | πράγματα, | ||
+ | που την ΕΟΚΑ, δείχνουν τόση κακία, τόση | ||
+ | δυνατότητα κακίας από κάποιους από | ||
+ | αυτούς τους ανθρώπους... Για μένα αυτά | ||
+ | τα πράγματα είναι έξω από τα δεδομένα | ||
+ | των ανθρώπων και ως γεγονότα που ήταν | ||
+ | έξω απ' αυτά τα πλαίσια, | ||
+ | άξιζαν για παρουσίαση στην εκπομπή. | ||
+ | Υπερέβαινε το πλαίσιο σιόρ, εν γίνεται... | ||
+ | ο φίλος σου, ο συναγωνιστής σου... | ||
+ | Α: Μήπως είναι πάλι κάθαρση μετά από | ||
+ | ύβρη; | ||
+ | Τ: Νομίζω εν πιο απλά τα πράματα δαμαί. | ||
+ | Αυτή η ιστορία όταν την έμαθα, με | ||
+ | ενόχλησε πολύ. Εν η ενόχληση που με | ||
+ | έπεισε να το κάμω. Παρά το ότι είχα | ||
+ | επίγνωση του τι περίπου θα προκαλέσει | ||
+ | και το τι περίπου θα δημιουργήσει. | ||
+ | Α: Ας πάρω μια απίθανη θέση για μένα. Αυτήν των υποστηρικτών της ΕΟΚΑ, οι | ||
+ | οποίοι υποστηρίζουν ότι υπάρχουν | ||
+ | ορισμένα όρια του ιερού τα οποία δεν | ||
+ | πρέπει να παραβιάζονται. Αναγνωρίζεις | ||
+ | ότι υπάρχουν τέτοια όρια; | ||
+ | Τ: Να σου απαντήσω με τον Ιερό Αυγουστίνο | ||
+ | αφού αναφέρεις τη λέξη ιερό. **Είπεν, | ||
+ | λοιπόν ο Αυγουστίνος, | ||
+ | αποκαλύψεις μιαν αλήθεια θα | ||
+ | δημιουργηθεί μέγα σκάνδαλο, | ||
+ | πρέπει να αποκαλύψεις την αλήθεια | ||
+ | ανεξάρτητα από το σκάνδαλο.** | ||
+ | //**Ο Μακάριος σαν ποιητής και οι μικροί απογόνοι**// | ||
+ | Α: Αφού είμαστε στα ιερά θάθελα να σε | ||
+ | ρωτήσω για το Μακάριο. Εχω την | ||
+ | εντύπωση ότι τον εκτιμάς βαθύτατα. Αν | ||
+ | ανακάλυπτες ένα σκάνδαλο του Μακαρίου | ||
+ | θα το έβκαλες στην επιφάνεια; | ||
+ | Τ: Ναι, βέβαια. | ||
+ | Α: Και ο Μακάριος ο ίδιος... τι σημαίνει ο | ||
+ | Μακάριος σήμερα; | ||
+ | Τ: Πολλά κακά σ’ αυτόν τον τόπο | ||
+ | επροήλθαν και θα προέλθουν από τα | ||
+ | μικρά παιδιά του μεγάλου Μακαρίου. Μας | ||
+ | έχει κληρονομήσει δυστυχώς ένα σωρό | ||
+ | μικρά παιδιά που εκατάντησεν να | ||
+ | θεωρούνται μεγάλοι ένεκα ακριβώς της | ||
+ | θέσης τους κάποτε κοντά σ’ αυτόν το | ||
+ | μεγάλο. Και καταστρέφουν σιγά σιγά τον | ||
+ | τόπο η και ότι έχει δημιουργήσει ο ίδιος. | ||
+ | Α: Καλά τι έχει δημιουργήσει ο Μακάριος; | ||
+ | είναι ο Μακάριος; | ||
+ | ιστορικά. | ||
+ | Τ: Όταν παρέλθει πολλύς καιρός χωρίς | ||
+ | επαφή με το Μακάριο, | ||
+ | ένα κείμενο του, χωρίς να τον δεις εις την | ||
+ | τηλεόραση, | ||
+ | κυρίως, | ||
+ | στην τάση της έντονης κριτικής... αλλά | ||
+ | αρκεί νομίζω, | ||
+ | άνθρωπο, | ||
+ | δευτερόλεπτα για να αισθανθεί το | ||
+ | μεγαλείο του... Μπορεί να έκαμε λάθη | ||
+ | αλλά ήταν όμως ένας ποιητής... ένας | ||
+ | μεγάλος ποιητής... Οι λόγοι που | ||
+ | εκφωνούσεν ήταν μια ποίηση χωρίς | ||
+ | ομοιοκαταληξία. Οι λόγοι του, το βάδισμα | ||
+ | του, η κίνηση του, η αντίληψη του περί | ||
+ | ομορφιάς, | ||
+ | τελειότητας εις τον λόγον του, το | ||
+ | κοίταγμα του, εις το να ερεθίζει το | ||
+ | πλήθος... Ήταν ποιητικός. Αυτό νομίζω | ||
+ | είναι που του αφαιρεί, | ||
+ | τα λάθη του... Κάποτε σκέφτομαι ότι ο | ||
+ | Μακάριος ήταν η συμπύκνωση σε ένα | ||
+ | άνθρωπο όλων των Κυπρίων... | ||
+ | //**Η [[https:// | ||
+ | Α: Μια από τις κληρονομιές του Μακαρίου, | ||
+ | του έργου του όπως λες, είναι και η | ||
+ | Ανεξαρτησία. Απότοκο της οποίας, | ||
+ | κατανάγκη η και μόνο του Μακαρίου, | ||
+ | και η κυπριακή συνείδηση. Πίσω στο Χωρίς | ||
+ | Πλαίσια λοιπόν. Μου τηλεφωνάς να έρθω | ||
+ | να κάνουμε μια εκπομπή για την κυπριακή | ||
+ | ταυτότητα. Αρχίζουν οι αναβολές και οι | ||
+ | παρεμβάσεις της διεύθυνσης και θυμούμαι | ||
+ | μάλιστα που σου είπα ότι αφού το | ||
+ | μπλοκάρουν, | ||
+ | να κάθεσαι να σπάζεις. Θυμούμαι το | ||
+ | πάθος το πείσμα σου: «Όϊ εν το κάμωμε». | ||
+ | Εκαμεν μου εντύπωση, | ||
+ | επέμενες; | ||
+ | κτυπήσεις κέντρο. Αφού ξέρεις το ότι η | ||
+ | κυπριακή ταυτότητα είναι ο | ||
+ | μεγαλύτερος τους φόβος και η αλήθεια | ||
+ | που φοούνται... το κέντρο του | ||
+ | προβλήματος τους... πάεις... | ||
+ | Τ: ... πας το μασιέριν. | ||
+ | Α: Σε μιαν εποχή όντως ριψοκίνδυνη. | ||
+ | Θυμάσαι οι εθνικιστές εξεκίνησαν την | ||
+ | άνοιξη του 92 με συλλαλητήρια για τη | ||
+ | Μακεδονία και μια έπαρσιν, | ||
+ | του νεοελληνισμού. Ίσως φολκλορική | ||
+ | αλλά ήταν έντονη... | ||
+ | Τ: Αν θυμάσαι, | ||
+ | της εκπομπής... «Σε μιαν εποχή άνθισης | ||
+ | του εθνικισμού, | ||
+ | άνθρωπο ο οποίος...». Η αλήθκεια είναι | ||
+ | ότι δεν επρόβλεψα τέτοιαν τεράστιον | ||
+ | έκρηξη αντίδρασης... Συνήθως | ||
+ | υπολογίζω σωστά τις αντιδράσεις. Δαμαί | ||
+ | έκαμα λάθος στην πρόβλεψη για τις | ||
+ | αντιδράσεις των εξουσιών. Επειδή | ||
+ | ακριβώς δεν ήμουν ποτέ σ’ αυτούς τους | ||
+ | κύκλους. Τώρα γιατί έκαμα την εκπομπή ; | ||
+ | Εν η ίδια ιστορία όπως πριν. . . Ακόμα και | ||
+ | τη στιγμή που μου είπες εσύ να μεν | ||
+ | κάμωμεν αν δέχομαι πιέσεις, | ||
+ | πάθος, κατά που λες, εμένα με | ||
+ | επρόσβαλε αυτό το πράμα, δηλαδή | ||
+ | πρέπει να εσκέφτηκα, | ||
+ | ακριβώς τη σκηνή, «τούτος ο άνθρωπος | ||
+ | θεωρεί ότι εγώ, επειδή εν να μου πουν να | ||
+ | μεν το κάμω, εν θα το κάμω;» Δεν | ||
+ | δέχομαι να μου πει ο άλλος ίντα που εν | ||
+ | να κάμω. Αλλά ιδιαίτερα όταν ξέρω ότι | ||
+ | αυτό που κάμνω είναι σωστό. Εγώ | ||
+ | επίστευκα πως ήταν πολλά σωστό να | ||
+ | έχω μια συζήτηση μαζί σου για πολλούς | ||
+ | λόγους. Πρώτα από όλα διότι εξεφράζεις | ||
+ | κάποιες θέσεις που τες εκφράζεις σαν | ||
+ | άτομο αλλά εγώ τις άκουσα πάρα πολλές | ||
+ | φορές. Πιστεύκω ότι τουλάχιστον 3% | ||
+ | του κόσμου έχουν απόλυτα τες δικές σου | ||
+ | θέσεις και τουλάχιστον 35-40% είναι | ||
+ | στην περιφέρεια αυτών των θέσεων. Αρα | ||
+ | εκάμναμεν κάτι που ήταν απόλυτα | ||
+ | δημοκρατικό. Από τη στιγμή που ήταν | ||
+ | έτσι δεν ετίθετο θέμα αν ήταν σωστό να | ||
+ | το κάμνωμεν ή λάθος. Εάν είχες θέσεις | ||
+ | στις οποίες έκφραζες μόνο τον εαυτό | ||
+ | σου ή άλλους 1 00 θα εσκεφτόμουν την | ||
+ | πιθανότητα αν αξίζει τον κόπο. Αλλά από | ||
+ | τη στιγμή που έβλεπα την έκταση του | ||
+ | θέματος, | ||
+ | την δημοκρατικότητα του πράγματος; | ||
+ | αντιδράσεις βέβαια έδειξαν τούτον που | ||
+ | σου είπα προηγουμένως. Ότι ο κόσμος | ||
+ | μας εν πολλά πιο μπροστά από τες | ||
+ | εξουσίες μας και το γεγονός ότι | ||
+ | εσιώπησαν κάποια στιγμή απότομα να | ||
+ | φωνάζουν, | ||
+ | κάποιες εφημερίδες και κάποιες | ||
+ | οργανωμένες εξουσίες, | ||
+ | αντελήφθησαν ότι εν τους ακόλουθά ο | ||
+ | κόσμος. Όχι μόνο δεν τους ακολουθούσε | ||
+ | αλλά κάποιαν στιγμή άρχισεν η | ||
+ | αντίστροφη πορεία και τους επίεζεν... | ||
{{tag> Κατάσταση:" | {{tag> Κατάσταση:" |