el:magazines:traino:no_10:religion1

Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

Link to this comparison view

Next revision
Previous revision
el:magazines:traino:no_10:religion1 [2020/08/27 13:55]
no_name12 created
el:magazines:traino:no_10:religion1 [2020/08/29 12:15] (current)
no_name12
Line 2: Line 2:
  
 **Γιώργος Κυθρεώτης** **Γιώργος Κυθρεώτης**
- +<WRAP center round box 80%>
 Φαίνεται να υπάρχει μια αναβίωση του  Φαίνεται να υπάρχει μια αναβίωση του 
 θρησκευτικού αισθήματος παγκόσμια.  θρησκευτικού αισθήματος παγκόσμια. 
Line 46: Line 45:
 πούμε) ή είδε κάποιο «νέο φως»;  πούμε) ή είδε κάποιο «νέο φως»; 
 Απλά δεν γίνεται να είναι και τα δυο. Απλά δεν γίνεται να είναι και τα δυο.
 +</WRAP>
 +
 +1 . Στην ερώτηση περιέχονται πολλά 
 +επιμέρους ερωτήματα στα οποία θα 
 +προσπαθήσω να απαντήσω κατά σειρά: 
 +
 +**- Για την «αναβίωση του 
 +θρησκευτικού αισθήματος 
 +παγκόσμια»:**
 +
 +Όταν μιλούμε για «αναβίωση», 
 +αναφερόμαστε σε κάτι που είχε πεθάνει 
 +και τώρα ξαναζεί, ανα-βιώνει. Κάτι 
 +τέτοιο όμως, δεν συμβαίνει με αυτό που 
 +αποκαλείς «θρησκευτικό συναίσθημα». 
 +
 +Δεν υπήρξε θάνατος του «θρησκευτικού 
 +αισθήματος», ούτε και κάποια ιδιαίτερη 
 +αναζωπύρωση του στις μέρες μας η 
 +οποία να είναι διαφορετική από 
 +οποιαδήποτε άλλη εποχή. Η διαπίστωση 
 +για «αναβίωση» - και η έκπληξη που 
 +εκφράζουν τα αγγλοαμερικανικά 
 +περιοδικά όταν ασχολούνται μαζί της - 
 +προέρχεται μάλλον από μια πεποίθηση, 
 +την οποία η Δύση κατάφερε να 
 +εδραιώσει στους δυο τελευταίους 
 +αιώνες, ότι τάχα έχει παρέλθει η εποχή 
 +της μη ορθολογιστικής γνώσης. 
 +Πεποίθηση που κατάγεται, ως γνωστόν, 
 +από την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό 
 +και δείχνει καθαρά την εσωτερική κρίση 
 +της παπικής Ευρώπης. (Τα αίτια που 
 +οδήγησαν την Ευρώπη στην ανάπτυξη 
 +αυτής της πεποίθησης, είναι ένα άλλο 
 +τεράστιο θέμα, που πρέπει να συζητηθεί 
 +ξεχωριστά)! 
 +
 +Η Δύση προσπάθησε δια πυράς και 
 +σιδήρου να υποτάξει και να καταστρέψει 
 +όλους τους πολιτισμούς που δεν 
 +βασίζονταν στον ορθολογισμό. Παρ’ 
 +όλες τις γενοκτονίες απέτυχε 
 +παταγωδώς. Διότι οι αξίες του 
 +Διαφωτισμού κατέρρευσαν εκ τον 
 +ένδον. Οι πιο άγριες αμφισβητήσεις 
 +του Ευρωπαϊκού πνεύματος έγιναν από 
 +μέσα. Μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα 
 +της κατάρρευσης, η Δύση 
 +συνειδητοποιεί ξαφνικά πως παρ’ όλες 
 +τις προσπάθειες, δεν μπόρεσε να 
 +επιβάλει τις αξίες του Διαφωτισμού ως 
 +παγκόσμια κουλτούρα. Αντί λοιπόν να 
 +παραδεκτεί πως ο ευρωπαϊκός 19ος 
 +αιώνας δεν ήταν παρά ένα θλιβερό 
 +διάλειμμα μέσα στην παγκόσμια ιστορία, 
 +έρχεται να ξαναδεί αυτό που ήταν 
 +πάντα εκεί, και να μιλήσει για 
 +«αναβίωση». 
 +
 +**Δεν υπάρχει «αναβίωση», υπάρχει 
 +αποτυχία της Δύσης να σβήσει τη 
 +μεταφυσική διάσταση του πολιτισμού.**
 +
 +Πέρα απ' αυτά, προσωπικά πιστεύω ότι 
 +η ανάπτυξη του ριζοσπαστικού 
 +ισλαμισμού όπως και τα κινήματα που 
 +αναφέρεις των «κοινοτήτων βάσης», 
 +της «θεολογίας της απελευθέρωσης» 
 +κλπ, δεν αποτελούν φαινόμενα - 
 +θρησκευτικά, αλλά μάλλον πολιτικά. 
 +Οφείλονται μάλλον στο ό,τι η ιδεολογία 
 +του εθνοφυλετισμού - ιδεολογία 
 +ευρωπαϊκή - κατάφερε να ξεπεράσει τα 
 +όρια του δυτικού κόσμου και να εισδύσει 
 +σε κοινωνικούς σχηματισμούς πέραν 
 +της Ευρώπης. Η έξαρση του Ισλάμ είναι 
 +εθνικιστική, δεν είναι θρησκευτική. 
 +
 +Μετά το πέρας της αποικιοκρατίας, 
 +βλέπουμε σ’ όλο τον αραβικό κόσμο να 
 +πέφτουν οι παραδοσιακές μοναρχίες και 
 +τη θέση τους να παίρνουν στρατιωτικές 
 +δικτατορίες στελεχωμένες από δυτικοτραφείς δικτάτορες. Ο 
 +ριζοσπαστικός Ισλαμισμός του Καντάφι, 
 +των Χισπολάχ, του Ασσαντ, δεν είναι 
 +παρά ευρωπαϊκός εθνικισμός του 
 +μεσοπολέμου με ένδυμα αραβικό. Η 
 +περσική επανάσταση είναι περισσότερο 
 +γαλλική παρά ισλαμιστική (βλ. κινήματα 
 +γαλλικής επανάστασης). Εξάλλου, πάλι, 
 +εκείνοι που βλέπουν παντού 
 +«αναβίωση» του Ισλάμ, είναι τα δυτικά 
 +μέσα ενημέρωσης, προσπαθώντας να 
 +δώσουν μια «σκοταδιστική» χροιά σε 
 +πολιτικά κινήματα που έχουν βάσεις 
 +εκκοσμικευμένες και ιδιότυπα 
 +εθνικιστικές.
 +
 +Τέλος, πιστεύω ότι υπάρχει πράγματι μια 
 +έξαρση θρησκευτικότητας στις μέρες μας, 
 +την οποία όμως εντοπίζω περισσότερο στις 
 +δυτικές χώρες παρά στις ισλαμικές ή τη 
 +Λατινική Αμερική. Παρά τις πομπώδεις 
 +«αντιθρησκευτικές» διακηρύξεις του, ο 
 +δυτικός κόσμος είναι γαντζωμένος στις 
 +θρησκείες και στη θρησκευτικότητα 
 +περισσότερο από κάθε άλλον πολιτισμό. 
 +Θρησκεία της οικονομίας, θρησκεία του 
 +μαρξισμού, θρησκεία του ορθολογισμού, της 
 +επιστήμης, της ιατρικής. Τα φαινόμενα αυτά 
 +(ιδιαίτερα το φαινόμενο της δυτικής 
 +επιστήμης) αποτελούν καθαρώτατες 
 +θρησκευτικές επενδύσεις με όλα τα 
 +επακόλουθα. Θρησκευτικά φαινόμενα με την 
 +πιο πρωτόγονη έννοια, παράγωγα του 
 +παπισμού και της Μεταρρύθμισης. Αυτή την 
 +φανατική θρησκευτικότητα ο δυτικός 
 +άνθρωπος προσπαθεί να την αρνηθεί με κάθε 
 +τρόπο και να την διαχωρίσει από τη 
 +θρησκευτικότητα άλλων λαών. Στην ουσία 
 +πρόκειται για το ίδιο πράγμα, μόνο που η 
 +Δύση ονομάζει τις θρησκείες της 
 +«αντικειμενικές επιστήμες». 
 +
 +Ένας από τους κύριους λόγους που η Δύση 
 +δυσκολεύεται να δεχθεί το Χριστιανισμό είναι 
 +ακριβώς γιατί η συλλογική της συνείδηση είναι 
 +βαθειά θρησκευτική. Όμως θρησκεία και 
 +Χριστιανισμός είναι ασυμβίβαστα γιατί ο 
 +Χριστιανισμός, η Ορθοδοξία, θέτει τέρμα στην 
 +εποχή των θρησκειών.
 +
 +**- Για την τάση αναβίωσης στον Ορθόδοξο κόσμο:**
 +
 +Το πνεύμα του Χριστιανισμού παραμένει 
 +αναλλοίωτο μέσα από την παράδοση και τη 
 +μαρτυρία που δείνουν με τη ζωή τους οι Άγιοι. 
 +Τ ο κατά πόσον οι διάφορες εποχές 
 +καταφέρνουν να προεκτείνουν αυτό το 
 +πνεύμα μέσα στις κοινωνικές δομές και τα 
 +ιστορικά δρώμενα, εξαρτάται τελικά από την 
 +ίδια τη θέληση των ανθρώπων. Αν λοιπόν 
 +υπάρχει πράγματι σήμερα εντονότερο 
 +ενδιαφέρον σε διάφορες χώρες για την 
 +Εκκλησία, αυτό δείχνει μια συνειδητή στροφή 
 +κάποιων ανθρώπων προς την, έτσι κι αλλιώς, 
 +ζώσα παράδοση της Εκκλησίας. 
 +
 +Επομένως η ισορροπία την οποία ονομάζεις 
 +«μυστήρια» σε σχέση με αυτό που μερικοί 
 +ονομάζουν «νεορθόδοξο ρεύμα» δεν είναι και 
 +τόσο μυστήρια. Κάποιος που αναθερμαίνει 
 +τις σχέσεις του με την Ορθοδοξία δεν 
 +διαφέρει από κάποιον ο οποίος είχε 
 +ανέκαθεν στενή σχέση. Έτσι είναι φυσικό να 
 +αρνούνται κάποιοι τον τίτλο του 
 +«νεορθόδοξου». Δεν υπάρχουν «νέοι» και 
 +«παλιοί» Ορθόδοξοι - όπως νέοι και παλιοί 
 +μαρξιστές. Η Ορθοδοξία είναι μια. Τώρα, αν 
 +κάποιος φτάνει νωρίς ή την δωδεκάτην, είναι 
 +πάντα Ορθόδοξος από τη στιγμή που φτάνει. 
 +Τό ό,τι κάποιοι νέοι άνθρωποι με ουμανιστική 
 +παιδεία επαναβρίσκουν σήμερα την Εκκλησία 
 +δεν σημαίνει ότι υπήρξε αλλαγή στην 
 +Εκκλησία για να «χωρέσουν» κι αυτοί, αλλά 
 +ακριβώς το αντίθετο. Οι άνθρωποι αυτοί 
 +μπαίνουν στην εκκλησία για να αλλάξουν οι 
 +ίδιοι, όχι για να αλλάξουν την εκκλησία.  
 +
 +**- Για την «απόρριψη» και την «επιστροφή»:**
 +
 +Το πως κάποιος που απέρριψε αυτό που του 
 +σέρβιραν κάποιοι ως Χριστιανισμό και έγινε 
 +άθεος, αναρχικός, κουμμουνιστής, 
 +επιστρέφει ξανά στην Εκκλησία είναι βέβαια 
 +ένα βαθύ προσωπικό μυστήριο, αλλά δεν 
 +πρέπει να μας εκπλήττει. Ο «Χριστούλης» 
 +της κοινωνικής συμβατικότητας, ο 
 +παροπλισμένος και ακίνδυνος, δεν είναι παρά 
 +μια θρησκευτική ιδεολογία, την οποία μπορεί 
 +η κάθε εποχή να τροποποιεί κατά το δοκούν. 
 +Όμως η Εκκλησία βρίσκεται στον αντίποδα 
 +αυτού του παροπλισμού. 
 +
 +Ο Χριστός αποτελεί μια βόμβα στα θεμέλια 
 +του κόσμου, γιατί καλεί σε μια επανάσταση 
 +που είναι πολύ πιο δύσκολη και πιο αιματηρή 
 +από κάθε κοινωνική εξέγερση: την εσωτερική 
 +επανάσταση. Όταν λοιπόν κάποιος 
 +απορρίπτει αυτό το «Χριστούλη» των 
 +θρησκευτικών ιδεολογιών δεν σημαίνει κατ’ 
 +ανάγκην ότι κινείται μακρυά από το Χριστό 
 +αλλά ότι ίσως κάνει ένα βήμα πιο κοντά. Όταν 
 +ο Νίτσε έλεγε πως «πέθανε ο Θεός», είχε 
 +υπόψη του τον σαδιστή και τιμωρό Θεό της 
 +προτεσταντικής Γερμανίας, δηλαδή ένα 
 +είδωλο στο οποίο επενδύθηκε όλη η 
 +νοσηρότητα μιας εποχής. Αν τέτοιος ήταν ο 
 +Θεός λοιπόν, ένα ανθρωπόμορφο είδωλο, 
 +καλά έκανε και πέθανε. Πολλές φορές, η 
 +άρνηση του Θεού, ο αθεϊσμός, δεν είναι 
 +άρνηση του Θεού, αλλά ενός θρησκευτικού 
 +ειδώλου. Γι’ αυτό ένας τέτοιος «άθεος», που 
 +αναζητεί την βαθύτερη αλήθεια πέρα από τις 
 +κοινωνικές συμβατικότητες, είναι σίγουρα 
 +προτιμότερος από έναν αδιάφορο, ή ακόμα κι 
 +έναν εκ συνηθείας-ασυνείδητο-θρήσκο. 
 +Εξάλλου, η αναζήτηση της αλήθειας είναι μια 
 +συνεχής πορεία ανατροπών των 
 +πεποιθήσεων, των ψευδαισθήσεων και 
 +εντέλει του εαυτού μας - εφόσον είναι 
 +ειλικρινής, εννοείται.
 +
 +**- Για την «επιστροφή» από την ουμανιστική παιδεία στο Χριστιανισμό:**
 +
 +Έχεις δίκιο κατ’ αρχήν στο ό,τι δεν μπορεί 
 +κάποιος να είναι ουμανιστής και Χριστιανός 
 +ταυτόχρονα. Στον ουμανισμό - θεωρία 
 +περιορισμένης γεωγραφικής και χρονικής 
 +έκτασης που ο δυτικός ιμπεριαλισμός 
 +προσπαθεί να την επιβάλει παντού - το μέτρο 
 +των πάντων είναι ο άνθρωπος. Στα πλαίσια 
 +του ουμανισμού η ανθρώπινη συνείδηση 
 +αποτελεί απόλυτη - θρησκευτική δηλαδή - 
 +αξία. Ο αισθητός κόσμος υπάρχει εφόσον 
 +είναι κατανοητός από τη συνείδηση. Το 
 +μέρος εκείνο του κόσμου που δεν είναι 
 +κατανοητό θεωρείται ως δονητικά 
 +κατανοήσιμο, εφόσον η ανθρώπινη συνείδηση 
 +προχωρεί και διευρύνεται. Στον ουρανισμό 
 +λοιπόν, δεν είναι αποδεκτές 
 +πραγματικότητες που μας ξεπερνούν. 
 +
 +Στο Χριστιανισμό αντίθετα το μέτρο των 
 +πάντων είναι ο Θεάνθρωπος. Και όχι μόνο 
 +μέτρο, αλλά και στόχος των πάντων. Ο 
 +άνθρωπος καλείται να συμμετάσχει σ’ ένα 
 +επίπεδο ύπαρξης (όχι απλώς κατανόησης) 
 +που είναι Θεανθρώπινο. Ο Χριστιανός 
 +δέχεται ότι υπάρχουν πραγματικότητες που 
 +είναι πέραν των ορίων της συνείδησης του. 
 +Βρίσκεται όμως σε διαρκή προσωπικό 
 +διάλογο με το Θεό ο οποίος του παρέχει τη 
 +δυνατότητα μετοχής στις ενέργειες του, 
 +επομένως και υπέρβασης των ορίων της 
 +συνείδησης και άρα κατανόησης του 
 +μυστηρίου του κόσμου. Επομένως ο βαθμός 
 +κατανόησης εξαρτάται από το πόσο βαθειά 
 +είν’ η σχέση του ανθρώπου με το Θεό. 
 +
 +Έτσι λοιπόν το πέρασμα από τον ουμανισμό 
 +στο Χριστιανισμό είναι πέρασμα από μια 
 +θρησκεία σε μια Κοινωνία πιστευόντων. Αυτό 
 +που χωρίζει τον ουμανισμό από τον 
 +Χριστιανισμό είναι ότι ο πρώτος είναι θρησκεία (ανθρωποκεντρικός καθορισμός 
 +ενός καλού και ενός κακού), ενώ ο δεύτερος 
 +Κοινωνία (Εκκλησία-σύναξη, κοινωνία). Στην 
 +Εκκλησία δεν υπάρχει οντολογικά το κακό. 
 +Υπάρχει η ελεύθερη επιλογή του καθενός να 
 +θέλει ένωση ή χωρισμό από το Θεό. Δηλαδή 
 +ακόμη και ο σατανάς δεν υφίσταται 
 +οντολογικά ως κακός αλλά επέλεξε 
 +συνειδητά τον χωρισμό από το Θεό - 
 +απόφαση την οποία σέβεται ο Θεός. Αν 
 +αύριο η απόφαση αυτή μεταβληθεί ο «κακός» 
 +δεν είναι πια κακός. 
 +
 +Άρα αυτός που μεταβαίνει από την 
 +ανθρωπιστική στη Χριστιανική προσέγγιση 
 +είναι σίγουρα άνθρωπος που υφίσταται μια 
 +αλλοίωση, μια εσωτερική αλλαγή, φωτισμό αν 
 +θέλεις, και ανοίγεται από τα στενά όρια της 
 +ατομικής συνείδησης σ’ ένα έρωτα του 
 +παντός, πρόσωπο με πρόσωπο.
 +
 +<WRAP center round box 80%>
 +Ο ΑΔΥΝΑΤΟΣ ΕΡΩΤΑΣ ΣΑΝ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ 
 +ΧΑΜΕΝΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ 
 +
 +**ή** 
 +
 +Η «ΠΤΩΣΗ» ΣΑΝ ΑΥΤΟΕΞΟΡΙΑ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΗ 
 +ΣΤΗ ΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ 
 +
 +Γνωρίζουμε τον Έρωτα μόνο στην απόσταση 
 +της αποτυχίας. Πριν την αποτυχία δεν υπάρχει γνώση· η γνώση έρχεται πάντα μετά την 
 +βρώση του καρπού. Σε κάθε έρωτα ξαναζεί η 
 +εμπειρία της γεύσης του παραδείσου και της 
 +απώλειας του παραδείσου. Σπουδάζουμε 
 +τον έρωτα μόνο εξόριστοι από την πληρότητα της ζωής που αυτός χαρίζει. Στην 
 +εμπειρία του Έρωτα είμαστε όλοι πρωτόπλαστοι. Η πείρα των άλλων δεν μας μαθαίνει τίποτα για τον έρωτα. Είναι για μας το 
 +αρχέγονο και μέγιστο μάθημα της ζωής, η αρχέγονη και μέγιστη εξαπάτηση. Μέγιστο 
 +μάθημα γιατί σπουδάζουμε στον έρωτα τον 
 +τρόπο της ζωής. Και μέγιστη εξαπάτηση, 
 +αφού αυτός ο τρόπος αποδείχνεται ανέφικτος για την ανθρώπινη φύση μας. 
 +
 +Η ανθρώπινη φύση μας (αυτό το ακαθόριστο 
 +κράμα της ψυχής και του κορμιού μας) «ξέρει», με φοβερή οξυδέρκεια πέρα από 
 +νοήματα, πως η πληρότητα της ζωής κερδίζεται μόνο στην αμοιβαιότητα της σχέσης. 
 +Στην αμοιβαία ολοκληρωτική αυτοπροσφορά. Γι’ αυτό και επενδύει η φύση 
 +μας στον έρωτα όλη την απύθμενη δίψα της 
 +για ζωή. Δίψα του κορμιού και της ψυχής 
 +μας. 
 +
 +Μετά την αποτυχία ξέρουμε ότι ο έρωτας 
 +είναι ο τρόπος της ζωής, αλλά τρόπος ανέ- 
 +φικτος για την ανθρώπινη φύση μας... Η 
 +απώλεια του παραδείσου δεν είναι ποτέ 
 +ποινή, είναι μόνο αυτοεξορία. Τον τρόπο 
 +ζωής τον σπουδάζουμε πάντοτε σαν χαμένο 
 +παράδεισο». 
  
-----+Χρήστου Γιανναρά
  
 +«Σχόλιο στο Άσμα Ασμάτων» 
  
 +</WRAP>
  
  
 +{{tag> Κατάσταση:"Χρειάζεται Μετάφραση":"Χρειάζεται Αγγλική Μετάφραση"  Κατάσταση:"Χρειάζεται Μετάφραση":"Χρειάζεται Τούρκικη Μετάφραση" 
 +Περιοδικά:"Τραίνο στην πόλη (Τεύχος 10)" 
 +"Δεκαετία":"Δεκαετία 1990-1999" 
 +Τοποθεσίες:"Λεμεσός"
 +Χρονιά:1993
 +Θέμα:"Θρησκεία" Θέμα:"Χριστιανισμός"}}
el/magazines/traino/no_10/religion1.1598536519.txt.gz · Last modified: 2020/08/27 13:55 by no_name12