Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

--- el:magazines:traino:no_10:twoheads [2020/08/28 12:01]
no_name12
+++ el:magazines:traino:no_10:twoheads [2020/08/28 12:36] (current)
no_name12
@@ Line 13: / Line 13: @@
 </WRAP>
+Η κάθοδος των Άγγλων στην Κύπρο το 1878
+σηματοδότησε σε ένα μεγάλο βαθμό, την
+αρχή του εκμοντερνισμού της Κυπριακής κοινωνίας. Αποτέλεσε ταυτόχρονα και την αρχή
+του διαχωρισμού των κυπριών σε εθνικές
+ομάδες. Αυτό το «μικρό μυστικό», ότι δηλαδή
+είναι οι Άγγλοι που διαχώρησαν τους Κυπρίους σε «Έλληνες» και «Τούρκους», το
+κρύβουν τόσο καλά οι ιστορικοί μας που παρασύρουν ακόμα και τους νεοεθνικόφρονες
+διανοούμενους μας, σε αστείες δηλώσεις ότι
+οι Άγγλοι ήθελαν λέει, να αφελληνίσουν τους
+Έλληνες. Μερικοί μάλιστα έφτασαν σε σημείο
+να γράφουν και δημόσια ότι οι Άγγλοι ήθελαν
+να επιβάλουν τον διαχωρισμό «Οθωμανοί-Ρωμιοί». Και όμως θα αρκούσε μια απλή ανά-
+γνωση των εκκλησιαστικών μυνημάτων για να
+τους πείσει ότι ο όρος Έλληνας ήταν ανύπαρκτος πριν το 1878. Φυσικά κανένας δεν
+τολμά να τους πει δημόσια ότι είναι άσχετοι.
+Δεν είναι μόνο η ελεύθερη έκφραση και η
+ακαδημαϊκή ελευθερία που ενοχλούν τους
+«νεοέλληνες» - η ίδια η κυπριακή ιστορία
+είναι παράνομη σ’ αυτόν τον τόπο
+στο όνομα της εθνικής τους συνείδησης.
+Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν χωρισμένη σε 4 μιλλέτ. Το Ορθόδοξο-Ρωμάίκό, το Αρμενικό, το Εβραϊκό
+και το Σουνιτικό (Μουσουλμάνοι). Αυτά [τα] millet δεν είχαν καμιά σχέση με
+τα σύγχρονα έθνη. Σαν παραδοσιακές κοινότητες βασίζονταν στην θρησκεία και όχι
+στην γλώσσα η στην μυθολογία μιας κοινής
+ιστορίας. Κάτω απ’ τους Οθωμανούς η θρησκευτική συμμετοχή καθόριζε τη νομική θέση
+του ατόμου. Ένας Ελληνόφωνος λ.χ. ονομαζόταν «Τούρκος» απλά επειδή ήταν μουσουλμάνος. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν
+πλουραλιστική και όχι εθνική. Η Αγγλική Αποικιοκρατία αντίθετα διαχώρησε 2 «εθνικές» κοινότητες με βάση τη σύνδεση θρησκείας-γλώσσας και ενθάρρυνε την ανάπτυξη της Ελληνικής συνείδησης. Οι λόγοι ήταν πολλοί και
+σύνθετοι, αλλά μπορεί κανείς να διαχωρίσει 2
+βασικούς παράγοντες: Σαν Ευρωπαίοι οι Άγγλοι ευνοούσαν τον Ελληνικό εθνικισμό για
+πολιτιστικούς λόγους. Όπως έχει αναλύσει
+εκτενέστατα ο M. Bernal στο βιβλίο του
+«Μαύρη Αθηνά», ο 19ος αιώνας ήταν η εποχή
+που οι Ευρωπαίοι μετακίνησαν την υποτιθέμενη αρχή του πολιτισμού τους από την Αίγυπτο στην Αρχαία Ελλάδα. Η Ελλάδα σαν Ευρωπαϊκή, χριστιανική, λευκή κουλτούρα ήταν
+φυσικά πιο αποδεχτή, απ' την Μουσουλμανική,
+αφρικανική Αίγυπτο σαν η «πηγή» του Ευρωπαϊκού πνεύματος. Κατά συνέπεια, ιδιαίτερα οι φιλελεύθεροι κύκλοι της Βρεττανικής
+κοινής γνώμης, ένοιωθαν μια συμπάθεια για
+την Ελλάδα και για τις φαντασιώσεις της «Μεγάλης Ιδέας».
+Σ’ ένα πολιτικό επίπεδο το γεγονός ότι η Κύπρος είχε παραχωρηθεί στην Μ. Βρεττανία
+προσωρινά απ' την Οθωμανική Αυτοκρατορία,
+οδηγούσε την τελευταία σε μια προσπάθεια
+να αποκτήσει ερείσματα στον ντόπιο πληθυσμό. Η ανάπτυξη μιας Ελληνικής συνείδησης από την Ορθόδοξη πλειοψηφία
+ήταν μια απαραίτητη άμυνα απέναντι σε μελλοντικές απαιτήσεις των Οθωμανών για επιστροφή της Κύπρου. Έτσι από το 1880 μέχρι
+το 1930 οι Άγγλοι ενθάρρυναν τον Ελληνικό
+εθνικισμό. Μετά το 1930, όταν είχαν πλέον
+αποκτήσει και νομική κυριαρχία στην Κύπρο
+(το νησί είχε κηρυχθεί Αποικία του στέμματος
+το 1925), άρχισαν να ενθαρρύνουν τον άλλο
+εθνικισμό - τον Τούρκικο - ελπίζοντας να ισοζυγίσουν και πάλι τις διεκδικήσεις και να μείνουν κυρίαρχοι στο νησί. Ας δούμε όμως τα ιστορικά ντοκουμέντα.
+<WRAP center round box 40%>
+**Οι Άγγλοι χρηματοδοτούσαν όχι απλά την εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας αλλά και της εθνικιστικής προπαγάνδας που ερχόταν μέσω των εισαγόμενων βιβλίων από την Αθήνα.**
+</WRAP>
+Το 1880 οι Άγγλοι έκαναν μια έρευνα για την
+εκπαίδευση στην Κύπρο και αποφάσισαν να
+χορηγήσουν οικονομική βοήθεια για την ανάπτυξη των σχολείων. Ο απώτερος στόχος
+βέβαια (όπως και σε άλλες αποικίες), ήταν να
+δημιουργηθεί μια φιλοαγγλική ελίτ και ένας
+πληθυσμός που θα αποδεχόταν την νομιμότητα (και τη λογική) της αγγλικής
+«ορθολογικής (rational) διακυβέρνησης.
+Ο Τζιωρτζ Σπένσερ που έκανε την έκθεση εισηγήθηκε τη χρήση της αγγλικής γλώσσας
+στα δημοτικά (όπως γινόταν και σ’ άλλες
+αποικίες. Αυτή η εισήγηση απορρίφθηκε
+ωστόσο μετά από αντιδράσεις της εκκλησίας
+και τον προϋρχόντων. Οι Άγγλοι όχι απλά
+υποχώρησαν αλλά και δικαιολόγησαν την
+χρήση της Ελληνικής με τρόπο που σίγουρα
+δεν έκαναν για άλλους αποικιοκρατούμενους
+πληθυσμούς. Ο λόρδος Κίμπερλεϋ, υπουργός
+Αποικιών, έγραψε στον διοικητή της Κύπρου:
+«έχοντας υπ' όψιν την πλούσια και ποικιλώτατη φιλολογία της Αρχαίας Ελλάδος και
+τη μεγάλη επίδοση που πήρε η καθομιλούμενη ελληνική από το 1821, πιστεύω
+ότι η γλώσσα η Ελληνική, που ομιλείται από τους περισσότερους κατοίκους της νήσου, αν
+ληφθή σαν μέσο εκπαίδευσης, θα παρέχη
+μέσα κοινωνικής αγωγής και ύψιστης πνευματικής αναπτύξεως».
+Κανένας αποικιοκράτης δεν θα «υποχωρούσε»
+τόσο εύκολα μπροστά στους ιθαγενείς αν δεν
+έβλεπε την στρατηγική σημασία της συμμαχίας
+Ελληνισμού-Βρεττανικής Αποικιοκρατίας.
+Οι Άγγλοι έβλεπαν στους Ορθόδοξους που
+θα μεταμορφώνονταν σε Έλληνες με την ταύτιση θρησκείας-γλώσσας και την διαπαιδαγώγηση στην μυθολογία της Ελληνικής
+ιστορίας, τους τοπικούς τους σύμμαχους που δεν ήθελαν να αποξενώσουν.
+Αυτή η θέση των Άγγλων εφαρμόστηκε χωρίς
+αλλαγές κατά τις επόμενες δεκαετίες. Η ίδια
+η εξάρτηση του κράτους των Αθηνών από τη
+Μεγάλη Βρεττανία έκανε τους Κύπριους ενωτικούς να είναι ιδιαίτερα διπλοπρεπείς επαναλαμβάνοντας μόνιμα ότι η «μεγάλη, ευγενής, φιλελεύθερη κ.λ.π.» Μεγάλη Βρεττανία θα μπορούσε να παραχωρήσει την Κύπρο στην Ελλάδα.
+Οι Βρετανοί από την άλλη χρησιμοποιούσαν τις μεταρρυθμίσεις για
+να κερδίσουν μέρος των μεσαίων
+στρωμάτων προς μια φιλελεύθερη,
+διαλλακτική στάση απέναντι τους και
+το νομικό επιχείρημα ότι η Κύπρος
+ανήκε επίσημα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για να αποφεύγουν πιέσεις από
+τους Ενωτικούς. Έτσι όταν το 1907 ο Γουίντσιν Τσέρτσιλ επισκέφθηκε την Κύπρο σαν
+υπουργός αποικιών, επιβεβαίωσε την Ελληνική προπαγάνδα με τρόπο θριαμβευτικό:
+«Θεωρώ πολύ φυσικό να επιζητεί η πλειονότης των κατοίκων η οποία έχει Ελληνική καταγωγή, θρησκεία και γλώσσα, την πολιτική
+της ένωσης, με θάρρος και επιμονή, μετά των
+ομόφυλων αδελφών τους. Τέτοια αισθήματα
+αποτελούν παράδειγμα πατριωτισμού που χαρακτηρίζει πάντοτε το Ελληνικό Έθνος και η
+κυβέρνηση θα αποβλέπει με σεβασμό προς το αίσθημα αυτό».
+Θα δυσκολευτεί κανείς να βρει τέτοιες δηλώσεις υποστήριξης ενός υποτιθεμένου «αντιαποικιακού» κινήματος σ’ άλλες χώρες. Ο Τσιώρτσιλ δεν είχε ενδοιασμούς να πει στους ενωτικούς «τους εθνικούς σας πόθους ευρίσκω πολύ φυσικούς και τους αναγνωρίζω ως δίκαιους» απλούστατα γιατί η Μεγάλη Βρεττανία θα είχε την Κύπρο στην σφαίρα
+επιρροής της είτε σαν Αποικία είτε με την
+ένωση με μια εξαρτωμένη Ελλάδα στο βαθμό
+που απότρεπε την επιστροφή της στους
+Οθωμανούς. Και βλέποντας την επερχόμενη
+άνοδο του κινήματος των νεοτούρκων (οι
+οποίοι ανέβηκαν στην εξουσία το 1908) που
+ήθελαν να εκμοντερνίσουν και να δια-
+τηρήσουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία - και
+την αυξανόμενη γερμανική επιρροή σ’ αυτή,
+ήταν φυσικό να βλέπουν στην Ελληνοποίηση
+της Κύπρου ένα παράγοντα σταθερότητας
+για την διατήρηση της παρουσίας τους. Το
+μάλιστα εισηγήθηκαν ξεκάθαρα στην Ελλάδα την παραχώρηση της Κύπρου με αντάλλαγμα μια ναυτική βάση στην Αργολίδα. Το
+Ελληνικό κράτος απέρριψε την εισήγηση
+όπως έκανε και το 1915 με τη νέα προσφορά
+των Άγγλων για ένωση. Αυτές οι προσφορές
+της Κύπρου από την Αγγλία προς την Ελλάδα φυλάττοντας βέβαια σαν κρατικά μυστικά απ' τους νεοέλληνες εθνικιστές, όχι
+απλά γιατί η Ελλάδα απέρριψε την Ένωση
+αλλά γιατί δείχνουν ξεκάθαρα την ουσία της
+μέχρι τότε Βρεττανικής Πολιτικής. Η Μ.
+Βρεττανία ενίσχυε τον Ελληνικό εθνικισμό
+για να αποσπάσει την Κύπρο απ' την Οθωμανική Αυτοκρατορία και για να την χρησιμοποιήσει σαν διαπραγματευτικό ατού για
+την επιρροή της στην Ελλάδα.
+Αυτή η πολιτική δεν άλλαξε ριζικά ούτε στην
+αρχή της δεκαετίας του '20. Η Μεγάλη Βρεττανία πίστευε ακόμα ότι το δημιούργημα της
+στην Κύπρο (ο Ελληνικός Εθνικισμός) θα την
+στήριζε με ευγενικές παρακλήσεις για
+Ένωση. Ή σχεδόν άμεση διασύνδεση της ανάπτυξης του Ελληνο-ενωτικού εθνικισμού και
+της Βρεττανικής Αποικιοκρατίας φαίνεται καθαρά και στην προσωπική πορεία ένας από
+τους κορυφαίους εθνικιστές της περιόδου -
+του Νεοπτόλεμου Πασχάλη. Το 1921 ο Πασχάλης ήταν ο εμπνευστής μιας πιο δυναμικής αντιπαράθεσης με την Μ. Βρεττανία
+ώστε να πραγματοποιήσει τις «υποσχέσεις»
+της για την ένωση. Εισηγήθηκε την πολιτική
+της αποχής απ' τις εκλογές η οποία υιοθετήθηκε απ' το εθναρχικό συμβούλιο αλλά
+απέτυχε στην πράξη. Όταν απέτυχε και ο
+ίδιος να εκλέγει βουλευτής το 1925 δέχθηκε
+την θέση του «Γενικού Δημόσιου Κατήγορου» στην Βρεττανική διοίκηση. Και το '31 προάχθηκε σε Σύμβουλο του Στέμματος!
+Όταν το 1925 η Κύπρος κηρύχθηκε επίσημα
+αποικία του στέμματος η Αγγλική πολιτική άρχισε να μεταβάλλεται. Ανέλαβε το 1926 σαν
+κυβερνήτης ο Storrs ο οποίος βρέθηκε στην
+ειρωνική θέση να είναι ο συνεχιστής της
+μέχρι τότε φιλελληνικής πολιτικής των Βρεττανών (μια και ο ίδιος δήλωνε φιλέλληνας)
+και ταυτόχρονα ο αποδέχτης μιας αυξανόμενης πίεσης από το υπουργείο Αποικιών να ελεχθεί ο Ελληνο-ενωτικός εθνικισμός. Αυτό ήταν σίγουρα κάτι το νέο. Όπως παρατηρεί ο κ. Γιωργαλλίδης στο
+ογκώδες έργο «Cyprus and the governorship of sir Ronald Storrs».
+«Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά
+της συζήτησης για το κυπριακό σύνταγμα
+ήταν η έμφαση του υπουργείου Αποικιών
+στον κίνδυνο από το ενωτικό κίνημα. Αυτό
+ήταν **ένα εκπληκτικό νέο στοιχείο** στη θέση
+του υπουργείου προς την Κύπρο δεδομένου
+ότι μέχρι τότε έκρινε τις εκδηλώσεις υπέρ
+της Ένωσης χωρίς σημασία».
+Έτσι παρά το γεγονός ότι τις εκλογές του
+τις είχαν κερδίσει οι μετριοπαθείς που
+υποστήριζαν ενίσχυση της Αυτοκυβέρνησης
+και μεταρρυθμίσεις, οι Βρεττανοί άρχισαν να
+ανησυχούν για ένα κίνημα που ξεκίνησε με την
+κάθοδο τους στην Κύπρο και το οποίο ενίχυαν
+μέχρι τότε με δηλώσεις και σχόλια για την Ελληνικότητα του νησιού. Δικαιολογημένα ο κυβερνήτης Στορς παρατήρησε ότι οποιαδήποτε μέτρα ενάντια στον εθνικισμό θα
+φαίνονται παράξενα δεδομένων.. «των δημοσίων διακηρύξεων τριών Βρεττανών πρωθυπουργών, ενός υπουργού
+εξωτερικών και ενός υπουργού αποικιών
+καθώς και άλλων επιφανών προσώπων και διαφόρων βρεττανικών εντύπων ποικίλων πολιτικών αποχρώσεων, οι οποίοι εκφράζουν
+ανοικτή συμπάθεια για την ένωση με την Ελλάδα».
+Μόλις έφθασε ο Στορς φρόντισε να δείξει
+έντονα τα φιλελληνικά του αισθήματα σε βαθμό
+που ένας απ' τους ηγέτες των εθνικιστών ο Ν. Κ. Λανίτης αρχικά τον θεώρησε φίλο του και τον
+συνόδευε σε επισκέψεις σχολείων. Οι σχέσεις
+τους ωστόσο οξύνθηκαν καθώς η Βρεττανική
+διοίκηση και ιδιαίτερα το υπουργείο Αποικιών
+συνέχιζε να πιέζει τον Στορς να πάρει μέτρα
+ενάντια στην ανάπτυξη του Ελληνο-ενωτικού
+εθνικισμού ιδιαίτερα στην εκπαίδευση. Ουσιαστικά όπως παρατηρεί ο Γιωργαλλίδης οι
+Βρετττανοί έχασαν εκείνη την εποχή μια μοναδική ευκαιρία να προωθήσουν ένα συμβιβασμό Αυτοκυβέρνησης και Αποικιοκρατίας.
+Ο λόγος τον οποίον ο Γιωργαλλίδης αποφεύγει ουσιαστικά να κατονομάσει (και αναφέρεται γενικά σε «εκπληκτική αλλαγή») είναι
+ότι η Βρεττανία δεν χρειαζόταν πλέον τον Ελληνικό εθνικισμό (όπως τα προηγούμενα 50 χρόνια) για να κρατήσει την Κύπρο. Η Κύπρος ανήκε πλέον και νομικά στην Βρεττανική Αποικιοκρατία. Ο ίδιος ο Στορς σαν ο τελευταίος εκπρόσωπος μιας πολιτικής που δεν ήταν πλέον χρήσιμη επέμενε με έντονο φιλελληνικό πάθος να δικαιολογεί (με την υποβάθμιση της σημασίας του) τον Ελληνικό εθνικισμό - τον οποίο θεωρούσε απόλυτα φυσιολογικό. Σε μια αναφορά του λ.χ. για την
+κατάσταση στα σχολεία αναφέρει ότι αυτά τα
+ιδρύματα ήταν ουσιαστικά και πρακτικά προέκταση του Ελληνικού κράτους στην Κύπρο:
+Αλλά ξεκινά την αναφορά του με την διαβεβαίωση, ότι δεν υπάρχει πρόβλημα.
+«Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι υπάρχει οτιδήποτε
+καθαρά αντι-αγγλικό στο πρόγραμμα των σχολείων, αλλά όλα προσπαθούν ενεργητικά να
+Ελληνοποιήσουν τον πληθυσμό. Όλα τα Ελληνικά δημοτικά σχολεία χρησιμοποιούν το
+«Αναλυτικό πρόγραμμα» που δημοσιεύτηκε
+στην Ελλάδα [..]. Σ’ αυτά τα σχολεία δεν επιτρέπονται βιβλία που δεν έχουν εγκριθεί από
+την «Κριτική Επιτροπή» στην Αθήνα. Τα γυμνάσια κάθε πόλης και το Παιδαγωγικό Κολλέγιο αναγνωρίζονται από το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας και εργάζονται κάτω απ' τους
+δικούς του κανονισμούς. Στους τοίχους των
+τάξεων υπάρχουν πορτραίτα του βασιλιά Κωνσταντίνου, της βασίλισσας Σοφίας του Βενιζέλου και άλλων διάσημων Ελλήνων, μαζί με
+λεπτομερείς χάρτες της Σύγχρονης Ελλάδας,
+ενώ αυτός της Κύπρου, εάν βρίσκεται καθόλου, είναι μικρός, απηρχαιωμένος, ξεφτισμένος και συνήθως πεταγμένος πίσω απ'
+τον πίνακα». (Γιωργαλλίδης, σ. 71).
+Σίγουρα η Βρεττανική Αποικιοκρατία που χρηματοδοτούσε εν μέρει αυτό το εκπαιδευτικό
+σύστημα δεν ένοιωθε την Ελλάδα και τον Ελληνικό εθνικισμό σαν εχθρό ακόμα. Έτσι παρά
+τους ενδοιασμούς του Υπουργείου Αποικιών
+μετά το 1925 το υπουργείο εξωτερικών του
+συνηγόρησε με τον Στορς ότι οι Ελληνικές σημαίες στην Κύπρο δεν ήταν πρόβλημα για την Βρεττανική Αποικιοκρατία -
+όπως πρόβλημα δεν έπρεπε να θεωρείται και
+η συλλογή χρημάτων στα σχολεία για την Ελληνική Αεροπορία (η συλλογή χρημάτων, δηλαδή, από τα σχολεία μιας Αυτοκρατορίας για
+κάποιο άλλο κράτος!). Έλεγε χαρακτηριστικά το μήνυμα του Υπουργείου Εξωτερικών:
+«[Η ανοχή] είναι η πιο επιθυμητή πορεία σε
+σχέση με τις εισφορές για την Ελληνική Αεροπορία δεδομένου των φιλικών σχέσεων
+ανάμεσα στη Μεγάλη Βρεττανία και την Ελλάδα οι οποίες συνιστούν μια εξαιρετική συμ-
+βολή στον χαρακτήρα της πολιτικής που ακολουθείται στην Κύπρο».
+Τρία χρόνια αργότερα βέβαια, στα πλαίσια
+της οικονομικής κρίσης οι εθνικιστές θα αναλάμβαναν την ηγεσία της εξέγερσης των
+Οκτωβριανών του 1931, απαιτώντας Ένωση
+δυναμικά. Η Αγγλική διοίκηση σκλήρυνε τότε
+τη στάση της αλλά ήταν πια αργά. Η σκλήρυνση της στάσης των Άγγλων οδήγησε σε
+μια ταύτιση του Ελληνικού εθνικισμού με το
+αντιαποικιακό κίνημα παρά το ότι οι ηγέτες
+των εθνικιστών εξακολουθούσαν να εργάζονται στην Αγγλική κυβέρνηση του νησιού. (Οι «διορισμένοι» όπως αποκαλούνταν
+τότε). Η Ελληνική κυβέρνηση, όμως, συνέχισε την στάση ανοχής της Βρεττανικής
+διοίκησης και της ταυτόχρονης ενίσχυσης
+των εθνικιστών ελπίζοντας ότι κάποτε η
+«προστάτιδα» της θα της έδινε την Κύπρο
+σαν δώρο. Έτσι ο Βενιζέλος αποκάλεσε τους
+εξεγερμένους Κύπριους του 1931
+«εγκληματικά στοιχεία» και η κυβέρνηση των
+Αθηνών, το 1945, αποκαλούσε
+«εαμοβουλγάρους» όσους ζητούσαν να εγερθεί το θέμα της Κύπρου στην διάσκεψη των
+νικητών του β' παγκόσμιου. Μετά τη Μι-
+κρασιατική καταστροφή του 1922 η Ελλάδα
+είχε ουσιαστικά συμπληρώσει την «εθνική της
+ολοκλήρωση». Η Κύπρος έμεινε ντε φάκτο
+εκτός νύμφωνος ιδιαίτερα σε μια εποχή που
+οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί ήταν τα μόνα δεκανίκια της εξουσίας στην Αθήνα. Το Ελληνικό κράτος βεβαίως δεν είχε εγκαταλείψει τα όνειρα του για «δωρεά της
+Κύπρου» αλλά τόνιζε στους Κυπρίους ενωτικούς ότι ήταν αδύνατο να ανακινήσει το
+ζήτημα με την Αγγλία λόγω εξάρτησης. Το
+ενωτικό κίνημα στην Κύπρο ωστόσο είχε
+αποκτήσει πια μια δίκιά του αυτόνομη δυναμική λόγω των εσωτερικών συγκρούσεων
+της Κυπριακής κοινωνίας. Είναι αυτή η δυναμική που οδήγησε στην ένοπλη αναμέτρηση της δεκαετίας του 50, την οποία το
+Ελληνικό κράτος προσπάθησε μετά να σταματήσει όπως-όπως.
+<WRAP center round box 40%>
+**Ο ίδιος ο υπουργός Αποικιών, Amery, που εισηγήτο να
+παρθούν μέτρα, είχε προηγουμένως (όπως γράφει στην
+Αυτοβιογραφία του) σκεφθεί την πιθανότητα συγκυριαρχίας Ελλάδας-Βρεττανίας στην Κύπρο.**
+</WRAP>
+Οι Άγγλοι είχαν αρχίσει από τη δεκαετία του
+να ενιχύσουν τον Τουρκικό εθνικισμό τον
+οποίον αντιπαράβαλαν στον ενωτισμό μετά.
+Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι μέχρι και την
+«ύστατη στιγμή» οι κυρίαρχες ομάδες της
+κυπριακής κοινωνίας έβλεπαν τον Ελληνοχριστιανισμό σαν την ιδεολογία που
+αναπτύχθηκε και θα προστατευόταν απ' την Βρεττανική διοίκηση. Έτσι ο ακροδεξιός Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Β' δήλωνε απερίφραστα την περίοδο της ταξικής αντιπαράθεσης 1947-48:
+**«ο αγών κατά του κουμμουνισμού είναι πλέον
+επείγον, παρά ο αγών για την ένωση... ή**
+**«ουδέποτε θα αγωνισθούμε εναντίον των
+Άγγλων διά την ένωση της Κύπρου μετά της
+Ελλάδος».**
+Και τα αισθήματα από την άλλη πλευρά συνέχισαν μέχρι, σχεδόν, το τέλος να είναι πατερναλιστικά. Στην δεκαετία του 1930 παρά
+τα μέτρα ενάντια στον ενωτισμό, ο κυβερνήτης έγραφε στον υπουργό αποικιών
+«Προς το παρόν η εκκλησία μ’ όλη της την
+διαφθορά είναι αντικομμουνιστική και αυτό
+είναι ένας μεγάλος θησαυρός. Και στις 23
+Νοεμβρίου 1936 ο υπουργός Αποικιών έκφραζε ως εξής τη νέα χρησιμότητα του ενωτισμού - σαν ιδεολογίας ενάντια σε ένα αυτοχθόν αντιαποικιακό κίνημα. «Θα ήταν
+σημαντικό για την πολιτική μας άνεση στην
+Κύπρο να θέσουμε τη διοίκηση της πάνω σε
+επαρχιακή βάση (excepts excipiendis) ώστε η
+πιθανότητα ενίσχυσης του κυπριακού εθνικισμού, που όπως είναι σίγουρο θα υποκαταστήσει
+την ένωση όταν αυτή θα
+έχει χάσει την αξία της,
+να απωθηθεί όσο το δυνατό περισσότερο στο μέλλον».
+Ακόμα και την επαύριο
+του ενωτικού δημοψηφίσματος του 1950
+(στις 17 του Γενάρη) ο Φιλέλληνας Άγγλος
+βουλευτής Francis Noel Baker με ομιλία
+του στο BBC προειδοποίησε πατρικά την
+εθναρχία και τους «υγιείς» Έλληνες
+(αναγνωρίζοντας βέβαια το δίκαιο του
+αιτήματος για την Ένωση) ότι η σύμπλευση
+τους με τους κουμμουνιστές στο
+δημοψήφισμα ήταν επικίνδυνη για όλους για
+τη Δυτική συμμαχία δηλαδή. Η ιδεολογία
+του κυπριακού ελληνισμού και ο εθνικιστές
+εθεωρούνταν η απ' την Αποικιοκρατία
+σύμμαχοι ενάντια στον κουμμουνισμό. Αυτές οι δηλώσεις-εξελίξεις (όπως η
+συμμαχία Εθναρχίας-εθνικιστών-Αποικιοκρατίας
+ενάντια στους απεργούς το 1948) δεν θα
+έπρεπε να φαίνονται παράξενες. Ο
+Ελληνοχριστιανισμός στην Κύπρο ήταν η
+ιδεολογία της Άρχουσας τάξης που
+επιβλήθηκε σαν ηγεμονική κουλτούρα στην
+κοινωνία. Οι Βρεττανοί εκμοντέρνισαν την
+κοινωνία και ενθάρρυναν αυτήν την
+ιδεολογία σαν ιδεολογία αναδόμησης της
+εξουσίας - μια αναδόμηση που την
+χρειάζονταν και οι ίδιοι και οι αρχικές
+τάξεις για να κρατούν την κοινωνία υπό
+τον έλεγχο τους.
+Άλλωστε οι Άγγλοι ήταν αρκετά σαφείς το
+όταν κήρυξαν την Αριστερά εκτός
+νόμου. Θεωρούσαν ότι η Αριστερά και το
+ταξικό κίνημα που εκπροσωπούσε ήταν ο
+κύριος υπεύθυνος για τη διάβρωση της
+κοινωνικής σταθερότητας. Κατηγορούσαν
+ουσιαστικά το ΑΚΕΛ ότι με τη δράση του
+παρέσυρε και τη νόμιμη εθνικοφροσύνη
+στην παράνομη δράση. Η ΕΟΚΑ που
+οδήγησε σε ρήξη τις «οικογενειακές»
+σχέσεις ανάμεσα στην Αποικιοκρατία και την
+κυπριακή εθνικοφροσύνη, ήταν ως ένα
+σημείο και η εξέγερση του γιου ενάντια
+στον πατέρα. Για να δούμε πόσο καιρό θα
+πάρει η αυτονόμηση απ' την μητέρα και το
+ξεπέρασμα του οιδοιπόδειου.
+**Βιβλιογραφία: G.S. Georgallides, Cyprus and the governorship of sir Ronald Storrs. sir Ronald Storrs, Orientations.
+Αχιλλέα Λυμπουρίδη, Μελέτες για την Αγγλοκρατία στην Κύπρο.**
+<WRAP center round box 90%>
+**ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ ΗΤΑΝ ΕΥΓΕΝΕΙΣ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΘΝΙΚΙΣΤΩΝ**
+Οι νεοεθνικόφρονες του Ελληνισμού στην
+Κύπρο αρέσκονται για φολκλορικούς λόγους να λένε ότι οι Άγγλοι ήθελαν να αφελληνίσουν τους Έλληνες Κύπριους. Πέρα
+από την Ιστορική άγνοια του γεγονότος ότι
+οι Κύπριοι του 19ου αιώνα δεν θεωρούσαν
+τους εαυτούς τους Έλληνες, ο μύθος του
+αγγλικού ανθελληνισμού είναι από τα πιο
+μεγάλα ψέματα της σύγχρονης κυπριακής
+ιστορίας. Οι Άγγλοι όχι απλά βάφτισαν τους
+χριστιανούς Κύπριους, Έλληνες, αλλά
+έπλεκαν διθύρομβους στον Ελληνισμό σαν
+κάτι το ανώτερο με το οποίο οι Κύπριοι ιθαγενείς θα έπρεπε να ταυτιστούν. Οι Άγγλοι
+μέχρι το 1920 (και παρά τις περιστασιακές
+ανησυχίες) ενθάρρυναν τον Ελληνισμό
+στην Κύπρο γιατί τον θεωρούσαν ακίνδυνο
+ή τον «λιγότερο επικίνδυνο» εθνικισμό και
+περίμεναν τη στιγμή να δώσουν την Κύπρο
+στην Ελλάδα. Θαυμάστε τον «ανθελληνισμό» της Βρεττανικής πολιτικής ηγεσίας.
+//**1878: «Η Κύπρος είναι Ελληνική»
+- Οι Άγγλοι το αποφάσισαν πριν
+τους Κύπριους.**//
+Ο Άγγλος Πρωθυπουργός Γλάδστων δεν
+εδίστασε να επικρίνει την αδικίαν που έγινε
+εις βάρος της Ελλάδος και εδήλωσεν ότι η
+συνθήκη είναι μια «χονδροειδής πράξις παρανομίας και ασυγχώρητος παράβασις του
+Διεθνούς νόμου»
+//«Διεθνείς πολιτικές Συνθήκες...», Εκδόσεις ΓΕΣ, Αθήνα.//
+//**1893: Για την επιμόρφωση των
+ιθαγενών στο ανώτερο ελληνικό
+έθνος**//
+«Οι Ελληνόφωνοι έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα **πάνω από όλα τα άλλα έθνη** της
+μεταγενέστερης Ευρώπης και τούτο συνίσταται στο ότι κληρονομούν **σχεδόν αμετάβλητη γλώσσα** που αποτέλεσε το ευγενέστερο όργανο της έκφρασης των ανθρωπίνων διανοημάτων που δημιούργησε ποτέ ο κόσμος».
+//Κυβερνήτης Σένταλ στα Εγκαίνεια του Παγκυπρίου Γυμνασίου //
+Οπωσδήποτε δεν είναι δήλωση Αποικιοκράτη προς Αποικιοκρατούμενους. Οι
+Έλληνες λέει ο κυβερνήτης είναι «ανώτεροι». Κάτι τέτοιο φυσικά δεν θα διανοήτο να το πει στους Ινδούς, τους Άραβες
+κλπ. - ούτε βέβαια στους Τούρκους. Και φυσικά ούτε στους Κύπριους ιθαγενείς οι
+οποίοι μιλούσαν την δικιά τους διάλεκτο
+που σίγουρα δεν ήταν η ίδια «αμετάβλητη
+γλώσσα» των αρχαίων. Η Αγγλική Αποικιοκρατία ουσιαστικά ευλογούσε την εκστρατεία Ελληνοποίησης των Κυπρίων ιθαγενών που θα τους έκανε μέλη της «ανώτερης φυλής» των Ελλήνων.
+**//1897//** - Η πρωθυπουργία Γλάδστωνος
+(αυτός είχε συνδέσει το όνομα του με την
+ένωση των Ιόνιων νήσων με την Ελλάδα),
+περνά άκαρπος και αυτός ένα χρόνο πριν
+πεθάνει (1897) έκαμε την ακόλουθη εξομολόγηση: «Αναλογίζομαι - έγραφε - τι ικανοποίηση θα αισθανόμουν αν είχα την τύχη
+πριν από το τέρμα της μικρός μου ζωής να
+ιδώ τον πληθυσμόν αυτής της Ελληνικής
+Νήσου (της Κύπρου) να ενσωματωθεί, ύστερα από φιλικόν διακανονισμόν, με τους
+αδελφούς του του βασιλείου της Ελλάδος».
+//«Διεθνείς Πολιτικές Συνθήκες...»//
+//**1900: Οι πρώτες ανησυχίες... αλλά
+ο Ελληνικός Εθνικισμός είναι
+λιγότερο επικίνδυνος. **//
+Δεν είμαι καθόλου σίγουρος αν μερικά
+μέτρα δεν θα πρέπει να σταματήσουν την
+Παν-ελληνική προπαγάνδα, όμως είναι δύσκολο να βρούμε πως πρέπει να γίνει αυτό.
+Αν τα παιδιά μορφώνονται μέσα σ’ αυτήν σε
+λίγα χρόνια θα γίνει μια πολύ αξιόλογη και
+ενοχλητική δύναμη, έστω λιγότερο επικίνδυνη σε σχέση με τους Έλληνες παρά με
+οποιαδήποτε άλλη εθνότητα».
+//Τσιάμπερλαϊν - πρωθυπουργός//
+//**1907: «Είσαστε Έλληνες , σας συγχαίρω που θέλετε ένωση»**//
+«Είναι νομίζω καθ' ολοκληρίαν φυσικόν, το
+ότι ο λαός της Κύπρου, όστις έχει Ελληνικήν καταγωγήν, θεωρεί την συγχώνευσιν μετά της δυνάμενης να θωρηθή
+μητρός του ως ιδεώδες, οπέρ δέον να περιθαλπήται περιλήψως, ευσεβώς και ενθέρμως. Τοιούτον αίσθημα είναι παράδειγμα πατριωτικής αφοσιώσεως της τόσον ευγενώς χαρακτηρίζουσης το Ελληνικόν έθνος».
+//Γ. Τσιώρτσιλ τότε υφυπουργός Αποικιών//
+Αυτές οι δηλώσεις είχαν σαν υπόβαθρο τις
+στενές σχέσεις Γερμανίας-Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την πρόθεση της Βρεττανίας να ενισχύσει την διεκδίκηση της Κύπρου - και μετά (όπως έκανε το 1912-15) να
+την προσφέρει στην Ελλάδα για ανταλλάγματα. Αλλά η μήτηρ ήτο αμετάπειστη.
+//**1906-1919: Γιατί η Βρεττανική ηγεσία αγαπούσε τους Έλληνες**//
+**1906-1916-1919.** - «Διαφωνώντας τελείως
+με τον κ. Λουντ Τζιωρτζ πάνω στα ελληνοτουρκικά ζητήματα, του ζήτησα επανειλημμένους κατά τη διάρκεια αυτών των
+ετών να μου εξηγήσει τους λόγους, πάνω
+στους οποίους θεμελίωσε την πολιτική του.
+Μου τους απεκάλυψε με τη συνηθισμένη
+του καλή διάθεση και το σεβασμό προς τη
+γνώμη ενός συναδέλφου, χρησιμοποιώντας
+τις εξής περίπου εκφράσεις και λέξεις:
+Οι Έλληνες είναι ο λαός του μέλλοντος
+στην ανατολική Μεσόγειο. Είναι γόνιμοι και
+γεμάτοι από ενεργητικότητα. Αντιπροσωπεύουν τον χριστιανικό πολιτισμό
+απέναντι στην τουρκική βαρβαρότητα. Η πολεμική τους αξία υποτιμάται χονδροειδώς
+από τους στρατηγούς μας. Μια μεγαλύτερη
+Ελλάς θ' αποτελέσει ανεκτίμητο πλεονέκτημα για τη βρετανική αυτοκρατορία. Οι
+Έλληνες εκ παραδόσεως, από συμπάθεια
+και από συμφέρον, διάκεινται φιλικώς προς
+εμάς. Είναι σήμερα ένας λαός πέντε ή έξι
+εκατομμυρίων και σε πενήντα χρόνια, αν
+μπορέσουν να κρατήσουν τα εδάφη που
+τους έχουν επιδικασθεί, θα είναι ένα έθνος
+είκοσι εκατομμυρίων. Είναι καλοί ναυτικοί.
+Θα αναπτύξουν ναυτική δύναμη. Θα κατέχουν τα σημαντικότερα νησιά της ανατολικής Μεσογείου. Τα νησιά αυτά μπορούν
+να γίνουν οι βάσεις των υποβρυχίων του
+μέλλοντος. Καλύπτουν τα πλευρά των συγκοινωνιών μας διά της διώρυγος του Σουέζ
+με τις Ινδίες, την Απω Ανατολή και την Αυστραλιανή ήπειρο. Οι Έλληνες έχουν έντονο το αίσθημα της ευγνωμοσύνης και αν
+εμείς είμαστε οι σταθεροί φίλοι της Ελλάδος κατά την περίοδο της εθνικής της
+επέκτασης η Ελλάς θα αποτελέσει μια από
+τις διασφαλίσεις για να διατηρηθούν οι βασικές εσωτερικές γραμμές συγκοινωνίας
+της βρετανικής αυτοκρατορίας. Μια μέρα το
+ποντικάκι μπορεί να ροκανίσει τα σχοινιά
+που δένουν το λιοντάρι», (βλ. **Wintston Churchil «The Aftermath»**, 1929, σελ. 391).
+</WRAP>
+{{tag> Κατάσταση:"Χρειάζεται Μετάφραση":"Χρειάζεται Τούρκικη Μετάφραση" Κατάσταση:"Χρειάζεται Μετάφραση":"Χρειάζεται Αγγλική Μετάφραση"
+"Περιοδικά":"Τραίνο στην πόλη (Περιοδικό)":"Τραίνο στην πόλη - Τεύχος 10"
+"Δεκαετία":"Δεκαετία 1990-1999"
+Χρονιά:"1993"
+Τοποθεσίες:Λεμεσός
+"Θέμα":"Εθνικισμός/Ακροδεξιά"}}

Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο Cyprus Movements Archive Kıbrıs Sosyal Hareket Arşivi

User Tools

Site Tools

Differences

Page Tools

Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο
Cyprus Movements Archive
Kıbrıs Sosyal Hareket Arşivi