Differences

This shows you the differences between two versions of the page.

--- el:magazines:traino:no_11:sxolia [2020/09/01 11:12]
no_name12 created
+++ el:magazines:traino:no_11:sxolia [2020/09/01 11:52] (current)
no_name12
@@ Line 2: / Line 2: @@
 **Μια απόπειρα διαλόγου**
-**Α.Π.**
 Τ ο βιβλίο “Η Κύπρος πέραν του έθνους” του
@@ Line 35: / Line 33: @@
 της νέας Αριστεράς για τη διαφορετικότητα, τον
 Άλλο και την κοινωνία των πολιτών. Η δημιουργία
-(ουσιαστικά η αναδημιουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ομοσπονδιακό πλαίσιο) μιας μη εθνικής πολιτείας στην οποία διασφαλίζεται η συμμετοχή όλων (ανεξαρτήτως θρησκείας, γλώσσας,
+(ουσιαστικά η αναδημιουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ομοσπονδιακό πλαίσιο) μιας μη εθνικής πολιτείας στην οποία διασφαλίζεται η **συμμετοχή** όλων (ανεξαρτήτως θρησκείας, γλώσσας,
 εθνιστικής (ethnic) ταυτότητας κλπ) σαν ισοτίμων
-πολιτών μέσω του συντάγματος και η αυτονομία
+πολιτών μέσω του συντάγματος και η **αυτονομία**
 μέσα από τις ομόσπονδες περιοχές είναι μια
 εφαρμογή της ιδέας της ολικής Κύπρου σαν σύνθεση των 2 εθνικών κινημάτων.
+Ενώ ο Niazi αναγνωρίζει την ιστορική συνεισφορά των 2 εθνικών κινημάτων και σε ορισμένες στιγμές του κειμένου μπορείς εύκολα να διαγνώσεις ένα σεβασμό για τους “γέρους Επαναστάτες” εντούτοις προχωρεί χωρίς ιδιαίτερο ενδοιασμό και σε μια άλλη καινοτομία: Στην παρουσίαση της ιστορικής σχετικότητας της έννοιας του έθνους όπως φαίνεται καθαρά από την πρόσφατη κοινωνική - ιστορική έρευνα και βιβλιογραφία. **Το έθνος παρουσιάζεται σαν μια συγκεκριμένη πολιτιστική ταυτότητα που δημιουργήθηκε τους 2 τελευταίους αιώνες και η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την άνοδο του συγκεντρωτικού κράτους και του νεοαποικιακού συστήματος εξουσίας.** Σ’ αυτό τον τομέα, ωστόσο, ο Niazi παραμένει στο γενικό θεωρητικό επίπεδο και δεν συνεχίζει τη συζήτηση που ξεκίνησε στο προηγούμενο βιβλίο του για τις διαδικασίες “οικοδόμησης της εθνικής συνείδησης” στην Κύπρο.
+Μέρος του προβλήματος είναι ότι ο Niazi υπερτονίζει το κοινωνιολογικό αναλυτικό μοντέλο της θεωρίας των ελίτ, παραγνωρίζοντας εν μέρει τις συγκρούσεις ανάμεσα στις ελίτ και τις “μάζες”
+όπως και τους μηχανισμούς διάχυσης της ηγεμονικής ιδεολογίας (όπως ο εθνικισμός) ανάμεσα
+στα διάφορα στρώματα του πληθυσμού.
+Το πιο ενδιαφέρον σημείο του βιβλίου κοινωνιολογικά, είναι η έννοια της **διπλής αντεπανάστασης** των 2 ελίτ ενάντια στην αλληλοεξάρτηση που τους επέβαλε το συνταγματικό
+πλαίσιο της Ζυρίχης (η Ε/Κ ελίτ έκανε τη δικιά της
+αντεπανάσταση το 1963 με τα 13 σημεία και η Τ/Κ
+μετά την εισβολή του 74). Αυτή η αντίληψη - εισήγηση είναι όντως ενδιαφέρουσα και αξίζει να
+συζητηθεί γιατί προσδίδει ένα σαφές ιστορικό
+πλαίσιο στην πρόσφατη κυπριακή εμπειρία. Και
+αξίζει να ελπίζει κανείς ότι αυτή η συζήτηση θα
+γίνει. Σαν αρχή για ένα τέτοιο διάλογο θα ήθελα
+να θέσω 2 παρατηρήσεις - κριτικά σχόλια.
+**α)** Η έννοια της αντεπανάστασης προϋποθέτει την
+έννοια της επανάστασης. Ο Niazi φαίνεται να υπονοεί, χωρίς όμως να το αναλύει ότι η ανεξαρτησία
+και η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν η Επανάσταση -
+η εν δυνάμει σύνθεση της “ολικής Κύπρου” που
+ανέπτυξε στο πρώτο του βιβλίο.
+<WRAP center round box 60%>
+**Το ξεπέρασμα του παρελθόντος
+προϋποθέτει ότι θα το βιώσουμε
+σαν ιστορικό γεγονός και όχι σαν
+νεκρόφιλη εμπειρία του παρόντος.
+Πρέπει να ολοκληρώσουμε την
+Επανάσταση της Ανεξαρτησίας με
+τη δημιουργία μιας νέας
+καθημερινότητας.**
+**Α.Π.**
+</WRAP>
+Η έννοια της Επανάστασης σ’ αυτό το δεύτερο βιβλίο όμως είναι μετέωρη γιατί η Ζυρίχη με τα δικαιώματα επέμβασης και τις κυρίαρχες βάσεις κάθε άλλο παρά επανάσταση φαίνεται να ήταν. Πιστεύω ωστόσο ότι ο Niazi άγγιξε πάνω σε κάτι
+εξαιρετικά σημαντικό - **η Ανεξαρτησία και η Κυπριακή Δημοκρατία ήταν Επανάσταση αν ερμηνευτούν κατ’ αρχήν σαν συμβιβασμός των εθνικών εχθρών αλλά και πιο ουσιωδώς σαν η πρώτη
+φορά που οι Κύπριοι αποκτούσαν το δικαίωμα να αυτοκυβερνηθούν.** Με αυτήν την έννοια η αλληλοεξάρτηση που προνοούσε το σύνταγμα ήταν συμβιβασμός αλλά και η επίσημη κατοχύρωση της
+Ιστορικής συμβίωσης (και αλληλεξάρτησης) Ε/Κ
+και Τ/Κ για αιώνες. Νομίζω ότι ο Niazi επικεντρώνοντας την ανάλυση του στην ελίτ παραγνωρίζει το επίπεδο της καθημερινότητας, της κοινής Ιστορικής εμπειρίας Ε/Κ και Τ/Κ το οποίο,
+σε τελική ανάλυση, αποτελούσε τον κοινωνικό
+ιστό της αλληλεξάρτησης από τον οποίο ήθελαν
+να αποσπαστούν τόσο εναγώνια οι 2 ελίτ. Χρειάζεται σ’ αυτά τα πλαίσια μια σειρά ερευνών στον
+τομέα της συλλογικής λαϊκής μνήμης (πέρα από
+τις επίσημες εθνικές εκδοχές) και στις Ιστορικές
+ρίζες τόσο της συνείδησης της Ανεξαρτησίας
+(από τη δεκαετία του 1920) όσο και της διαδικασίας εμπέδωσης των εθνικών μύθων και την
+μεταλλαγή τους σε διαχωριστικές ιδεολογίες (αξίζει να θυμηθούμε λ.χ. ότι τα Οκτωβριανά του '31
+ξέσπασαν γιατί ο μόνος Τ/Κ εθνικιστής (κεμαλικός) βουλευτής ψήφισε με τους Ε/Κ).
+**β)** Παρά την προσπάθεια του ο Niazi αγωνίζεται
+νομίζω να κρατήσει τις ισορροπίες και τις ίσες
+αποστάσεις από τους 2 εθνικισμούς.
+Δεν ξέρω τι έγινε στην Τ/Κ κοινότητα στην περίοδο
+-74 αλλά στην Ε/Κ υπήρχε μια πολυσύνθετη
+πραγματικότητα που είναι νομίζω δύσκολο να ερμηνευτεί με την ορθή μεν αλλά ελειπτική θέση ότι
+ο βασικός στόχος της Ε/Κ ελίτ ήταν η ηγεμονία της
+στο νησί. Κατ’ αρχήν νομίζω ότι δεν πρέπει να μιλούμε για 1 ελίτ η κοινωνική ομάδα όταν αναφερόμαστε στους Ε/Κ αλλά για 3. Η ηγετική ομάδα ήταν σαφέστατα το Μακαριακό κέντρο που κτίστηκε γύρω από χαρισματική φυσιογνωμία του Μακαρίου αλλά και τον παραγοντισμό και την πελατειακή σχέση των τέως καπετάνιων της ΕΟΚΑ με
+ένα μέρος του πληθυσμού. Το κράτος ουσιαστικά
+ήταν στα χέρια αυτής της ελίτ με κύριο άξονα το
+“κράτος εν κράτει” του τότε υπουργού Εσωτερικών
+Π. Γ ιωρκάτζη. Μια δεύτερη ομάδα - ουσιαστικά μια
+ολόκληρη μερίδα της κοινωνίας ανήκε στην Αριστερά (με τη δικιά της ελίτ και κομματική συντεχνιακή γραφειοκρατία).
+Αυτή η ομάδα ήταν ουσιαστικά πολίτες β' κατηγορίας στο καθεστώς των φακέλλων και του
+ρουσφετιού που έφτιαξε ο Γιωρκάτζης. Και μια
+τρίτη ομάδα που στήριξε τελικά την ΕΟΚΑ Β λειτούργησε σαν έκφραση αυτών που είδαν τα δικαιώματα, όνειρα ή την κοινωνική τους θέση / status να απειλούνται με τον εκμοντερνισμό που
+έφερε η Ανεξαρτησία.
+Αυτές οι περίπλοκες ισορροπίες στην Ε/Κ κοινότητα οδήγησαν προοδευτικά σε μια όχι απλή
+αποδοχή της Ανεξαρτησίας αλλά και σε ένα αγώνα
+εξίσου ηρωικό όπως τον αντιαποικιακό (για την Ε/Κ κοινότητα) - για την υπεράσπιση της Κυπριακής
+Δημοκρατίας από τις παρεμβάσεις των Αθηνών,
+του ΝΑΤΟ και της Κυπριακής ακροδεξιάς. Η τραγωδία που διαπιστώνει κανείς διαβάζοντας το
+έργο του Niazi ήταν ότι αυτός ο αγώνας δεν έφτασε ποτέ στους Τ/Κ. **Ο ηγεμονισμός της πλειοψηφίας παρέμεινε αμείωτος παρά την εσωτερικό αγώνα της Ε/Κ κοινότητας να ολοκληρώσει την
+ανεξαρτησία και να υπερασπιστεί τη δημοκρατία.** Σ’ αυτά τα πλαίσια η φυσιογνωμία του Μακαρίου
+θα παραμείνει σίγουρα αμφιλεγόμενη - όχι μόνο
+για ένα μέρος της Ε/Κ δεξιάς αλλά και για την
+πλειοψηφία της Τ/Κ κοινότητας. Ίσως όμως να
+είναι καιρός να αρχίσουμε μια συζήτηση για το
+Μακάριο σαν ιστορική φυσιογνωμία παρά σαν ένα
+πρόσωπο ή σαν πολιτικό. Ο Μακάριος ήταν σίγουρα ο χαρισματικός ηγέτης που έκφρασε με ένα
+σχεδόν μαγικό τρόπο (όπως όλοι οι χαρισματικοί
+ηγέτες άλλωστε) τη ματέλλαγη της Ε/Κ κοινότητας από την παραδοσιακή, αγροτική θρησκευτική κοινότητα στη μοντέρνα κοινωνία των
+πολιτών μιας κοσμικής Πολιτείας. Ταυτόχρονα ο
+Μακάριος σαν Κύπριος πρόεδρος υπήρξε ο θεμελιωτής όχι απλά της Ανεξαρτησίας αλλά και της
+υπόστασης της Κύπρου σαν διεθνούς υποκειμένου. Ότι και να νομίζει κανείς σήμερα για
+τους αδέσμευτους - στην μεταψυχροπολεμική
+εποχή - η ηγετική παρουσία του Μακαρίου σ’ αυτό
+το διεθνές κίνημα υπήρξε η πιο σημαντική απόπειρα ολοκλήρωσης της Ανεξαρτησίας και τοποθέτησης της Κύπρου στο διεθνή χάρτη. Αυτή η κίνηση του Μακαρίου ως γνωστόν έγινε παρά την
+αντίθεση της Τ/Κ ελίτ. Στα πλαίσια της ανάλυσης
+του Niazi ήταν μια ηγεμονική κίνηση απέναντι της
+Τ/Κ. Όμως ιστορικά ήταν και μια κίνηση ολοκλήρωσης της Ανεξαρτησίας.
+Ο Niazi κάνει ορισμένες ιδιαίτερα οξυδερκείς παρατηρήσεις για τις επιδράσεις του εθνικισμού
+πάνω στα άτομα (την ισοπέδωση των ατόμων-πολιτών) και στη ψυχολογική θωράκιση που δημιουργεί απέναντι στον πόνο του άλλου. Ταυτόχρονα στον πνευματικό τομέα ο εθνικισμός δημιουργεί πόλους αναφοράς (μυθικούς ή
+μυθολογικούς) τους οποίους οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε κριτικά. Δεν χρειάζεται όμως να
+γκρεμίσουμε τα μαυσωλεία (τα οποία για μερικούς
+- κολλημένους ή μη - είναι ιερά) για να γράψουμε
+τη συνολική ιστορία της χώρας μας. Πρέπει κάποτε να μπορέσουμε να γράψουμε μια Ιστορία που
+να χωρά το Μακάριο, το Γρίβα, τον Κουτσιούκ, το
+Ντεκτάς, το Σέρβα,
+τον Παπαϊωάννου,
+τον Αυξεντίου, τον
+Παπαφώτη, το Μένοικο, το Σαμψών, το
+Λυσσαρίδη, το Δώρο
+Λόίζου, την ΕΟΚΑ Β
+και τη Δημοκρατική
+αντίσταση, την ΕΟΚΑ
+και την ΤΜΤ... Αν
+αυτά ακούγονται βέβηλα τότε μάλλον
+δεν συνειδητοποιούμε ότι
+ζούμε στην Κύπρο.
+{{tag> Κατάσταση:"Χρειάζεται Μετάφραση":"Χρειάζεται Τούρκικη Μετάφραση" Κατάσταση:"Χρειάζεται Μετάφραση":"Χρειάζεται Αγγλική Μετάφραση"
+"Περιοδικά":"Τραίνο στην πόλη (Περιοδικό)":"Τραίνο στην πόλη - Τεύχος 11"
+"Δεκαετία":"Δεκαετία 1990-1999"
+Χρονιά:"1994"
+Τοποθεσίες:Λεμεσός
+}}

Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο Cyprus Movements Archive Kıbrıs Sosyal Hareket Arşivi

User Tools

Site Tools

Differences

Page Tools

Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο
Cyprus Movements Archive
Kıbrıs Sosyal Hareket Arşivi