Αυτό το ηλεκτρονικό άρθρο δημοσιεύτηκε από το αφοα στις 23/11/23.

Cyprus Confidential και καπιταλισμός

Γράφει: Άφοος του Θεού

Η έρευνα Cyprus Confidential του International Consortium of Investigative Journalists αναμενόταν εδώ και καιρό, καθώς, για να καταλήξουν σε αυτό το αποτέλεσμα, τα μέλη της δημοσιογραφικής ομάδας έπρεπε να μιλήσουν με αρκετά άτομα της αγοράς, των αρχών, της κυβέρνησης και όχι μόνο.

Ακόμα κι αν οι μετασεισμοί της έρευνας δεν ήταν (ως τώρα) τόσο μεγάλοι όσο όταν ΗΠΑ και Βρετανία επέβαλαν κυρώσεις σε άτομα και εταιρείες που εμπλέκονταν σε παράκαμψη κυρώσεων από Ρώσους ολιγάρχες, η σημασία της δεν μπορεί να υποτιμηθεί, για μια σειρά από λόγους. Και εξηγούμε:

1. Η Price Waterhouse Coopers (PwC) Κύπρου αποτελούσε (και αποτελεί;) την τελευταία δεκαετία σύμβουλο του κράτους σε μια σειρά από «μεταρρυθμίσεις», ώστε να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών που προσφέρει η Κυπριακή Δημοκρατία. Εύλογα μπορεί ο καθείς και η καθεμία να διερωτηθεί με ποια κριτήρια επιλεγόταν η PwC ως ο προτιμητέος σύμβουλος για αυτές τις μεταρρυθμίσεις, και αν για αυτές τις αποφάσεις, που λήφθηκαν κυρίως επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη, υπήρξαν οποιαδήποτε ανταλλάγματα.
2. Αν η PwC, ο μεγαλύτερος «παίκτης» στον τομέα των ελεγκτικών/λογιστικών υπηρεσιών, βοηθούσε τόσο εύκολα και διαδεδομένα την πελατεία της να παρακάμπτει κυρώσεις, τι συμβαίνει με τους υπόλοιπους ελεγκτικούς οίκους που, όπως φαίνεται, δεν ανησυχούν και τόσο πολύ για την όποια φήμη τους;
3. Κάτι το οποίο μας οδηγεί εκ νέου στη φάρσα της αυτορρύθμισης στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών. Γιατί μόνο ως φάρσα μπορεί να εκληφθεί η αυτορρύθμιση, όταν στις εκάστοτε λίστες διαρροών η αναζήτηση παραθύρων στις νομοθεσίες γίνεται κανόνας και η ατιμωρησία νόμος.
4. Ελλοχεύει επίσης ο κίνδυνος να συνηθίσουμε (αν δεν έχουμε συνηθίσει ήδη) τις παράτυπες, παράνομες συναλλαγές ως κοινή πρακτική για την οποία ουδείς/ουδεμία χρειάζεται να λογοδοτήσει. Είναι ενδεικτικό ότι ο Δημήτρης Συλλούρης απολαμβάνει ακόμα τα δικαιώματά του ως πρώην πρόεδρος της Βουλής, ενώ η εταιρεία του Χριστάκη Τζιοβάννη συνεχίζει να τσιμεντώνει την νοτιοανατολική ακτή της Κύπρου, ωσάν να μην είχαν προηγηθεί τα Cyprus Papers.

Πέραν των κακών και στρεβλών πρακτικών όμως, το αποτέλεσμα της έρευνας οφείλει να ιδωθεί και ως μία ακόμα αποτυχία του καπιταλιστικού συστήματος. Δεν έχει να κάνει (μόνο) με την απληστία των Κύπριων παρόχων. Σε ένα παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα είναι αστείο να θεωρούμε ότι οι «κακοί» είναι (μόνο) ο Χριστόδουλος Βασιλειάδης ή ο Δημήτρης Ιωαννίδης. Ξέπλυμα χρήματος γίνεται ακόμα και «στα καλύτερα σπίτια». Ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς, πελάτης του Ιωαννίδη, είχε στήσει τη βιτρίνα του στο ίδιο το Λονδίνο, αγοράζοντας την Chelsea FC.

Για να λειτουργήσουν όπως λειτούργησαν ο Βασιλειάδης, ο Ιωαννίδης, η PwC κ.λπ., χρειάστηκε κάποιοι ολιγάρχες από τρίτες χώρες να επιδιώξουν να κρύψουν τον πλούτο τους. Και χρειάστηκε κάποιες άλλες οντότητες στις ΗΠΑ, στη Βρετανία (που μπορεί ορθά να επέβαλαν κυρώσεις, αλλά διακατέχονται από επιλεκτικές ευαισθησίες) και σε άλλες χώρες που υπάρχουν μόνο ως φορολογικοί παράδεισοι (Βρετανικές Παρθένες Νήσοι κ.λπ.) να δεχτούν να κρύψουν αυτό τον πλούτο (μέχρι και ο Ιωαννίδης βρέθηκε να έχει στην κατοχή του ακίνητο στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης).

Η κριτική μας, συνεπώς, δεν πρέπει να περιορίζεται στην απληστία των ολιγαρχών και των καλοθελητών τους, αλλά στον ίδιο τον καπιταλισμό. Ένα σύστημα που γεννά και βασίζεται στην απληστία, ένα σύστημα που επιτρέπει σε κάποιους/ες λίγους/ες να διαθέτουν δισεκατομμύρια και καταδικάζει πολλούς/ές να στερούνται ακόμα και τα πιο βασικά.