Αυτό το ηλεκτρονικό άρθρο δημοσιεύτηκε από το αφοα στις 11/09/25.

Το Καλώδιο του Παραλογισμού

του Σύντροφου Χ

Η διασύνδεση Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ: Όταν ο καταναλωτής πληρώνει για να… ελπίζει

Σε μια εποχή που η ενεργειακή κρίση έχει αναδείξει την ανάγκη για ουσιαστικό σχεδιασμό και διαφάνεια, το πολυσυζητημένο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ μοιάζει περισσότερο με επεισόδιο σουρεαλιστικής σάτιρας παρά με σοβαρό ευρωπαϊκό project.

Ο “Great Sea Interconnector”, όπως βαφτίστηκε μεγαλόπρεπα, υποτίθεται πως θα φέρει ενεργειακή ασφάλεια και ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Αυτό που φέρνει μέχρι στιγμής, όμως, είναι διεθνείς έρευνες, γεωπολιτικές εντάσεις, αδιαφανείς απαιτήσεις και έναν λογαριασμό που φτάνει στον απλό καταναλωτή πριν πέσει καν ο πρώτος βράχος στον βυθό της Μεσογείου.

Το μόνο που καταφέρνει μέχρι στιγμής «το μεγαλύτερο ενεργειακό έργο της ανατολικής Μεσογείου» πάντως, είναι η κινητοποίηση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO). Η υπόνοια κακοδιαχείρισης και ενδεχόμενων εγκληματικών πράξεων γύρω από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (σχεδόν €657 εκατ.) δημιουργεί εύλογες ανησυχίες: πόσο διαφανές είναι τελικά αυτό το έργο; Ποιος ελέγχει τι, και για λογαριασμό ποιου;

Ο ελληνικός ΑΔΜΗΕ ζητά από την Κύπρο 125 εκατομμύρια ευρώ προκαταβολή για ένα έργο που δεν έχει ακόμα ξεκινήσει. Η απαίτηση συνοδεύεται από ασάφειες ως προς το χρονοδιάγραμμα και τη δομή του έργου. Με άλλα λόγια: ζητούν από τους Κύπριους πολίτες να πληρώσουν εκ των προτέρων, για κάτι που μπορεί να μη γίνει ποτέ ή να ολοκληρωθεί σε δέκα χρόνια. Πότε ξανά είδαμε καταναλωτές να χρηματοδοτούν υποδομές ιδιωτικού ή ημικρατικού χαρακτήρα προκαταβολικά, χωρίς καν ρήτρα υλοποίησης;

Η Ελλάδα, με το ακριβότερο ρεύμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (σύμφωνα με επίσημα στοιχεία Eurostat), καλείται να λειτουργήσει ως “ενεργειακή γέφυρα” προς την Κύπρο. Είναι απορίας άξιο πώς ένα κράτος, που δεν μπορεί να προσφέρει φθηνή ενέργεια στους ίδιους του τους πολίτες, θα αποτελέσει πηγή σταθερότητας και μείωσης τιμών για άλλες χώρες. Θα τροφοδοτεί την Κύπρο με ρεύμα χρυσού;

Την ίδια στιγμή που το Ισραήλ βρίσκεται διεθνώς κατηγορούμενο για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στη Γάζα, με δεκάδες χιλιάδες θύματα αμάχων, η κυπριακή κυβέρνηση επιλέγει να εμβαθύνει στρατηγική συνεργασία μαζί του. Η επιλογή αυτή εγείρει σοβαρά ηθικά ερωτήματα: είναι η γεωστρατηγική σκοπιμότητα υπεράνω των αρχών; Μπορεί η Κυπριακή Δημοκρατία να δηλώνει “ουδέτερη”, ενώ την ίδια στιγμή υπογράφει ενεργειακές συμφωνίες με ένα κράτος που βρίσκεται υπό διεθνή νομικό και ηθικό έλεγχο;

Η Τουρκία, προβλέψιμα, αντέδρασε έντονα, απειλώντας ακόμα και με παρεμπόδιση του έργου μέσω στρατιωτικών μέσων, ισχυριζόμενη ότι παραβιάζει τη θαλάσσια δικαιοδοσία της. Το αποτέλεσμα; Ακόμα μεγαλύτερη αστάθεια σε μια ήδη εύφλεκτη περιοχή, όπου κάθε τεχνικό έργο μετατρέπεται αυτόματα σε πεδίο αντιπαράθεσης — και όχι απλώς μεταξύ κρατών, αλλά μεταξύ στρατιωτικών συνασπισμών.

Αν όλα τα παραπάνω σας φαίνονται αρκετά, προσθέστε και το εξής: η ίδια η κυβέρνηση εμφανίζεται διχασμένη. Ο Υπουργός Οικονομικών δηλώνει ότι το έργο δεν είναι βιώσιμο, ενώ ο Υπουργός Ενέργειας το υπερασπίζεται με πάθος. Η πολιτική ηγεσία ενός κράτους που καλείται να επενδύσει εκατομμύρια σε υποδομές δεν έχει κοινή γραμμή για το αν αξίζει καν να τις κάνει.

Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης ίσως ήταν, στα χαρτιά, μια εξαιρετική ιδέα: ενεργειακή ανεξαρτησία, ευρωπαϊκή σύγκλιση, πράσινη μετάβαση. Όμως στην πράξη, εξελίσσεται σε ένα μείγμα γεωπολιτικού ρίσκου, ηθικών διλημμάτων, αδιαφάνειας και καταχρηστικής οικονομικής επιβάρυνσης του πολίτη.

Η μεγάλη ειρωνεία; Το έργο αυτό υποτίθεται πως γίνεται “για το καλό μας”. Αλλά μέχρι στιγμής, οι μόνοι που φαίνεται να πληρώνουν, χωρίς να κερδίζουν τίποτα, είναι οι ίδιοι οι πολίτες.

Ίσως, τελικά, δεν είναι θέμα καλωδίου. Είναι θέμα μυαλού.