Αυτό το ηλεκτρονικό άρθρο δημοσιεύτηκε τον Μάρτη του 2021 στην ιστοσελίδα Νέα Σκέψη.

Το διεθνές σύστημα εκμετάλλευσης εργατών του Τρίτου Κόσμου – η υποκρισία αρκετών εδώ στη Κύπρο

ΑΝΤΡΗ ΛΟΥΚΑ 07/03/2021

Ας μιλήσουμε χωρίς πλαίσιο, χωρίς πολιτικές εξαρτήσεις και κυρίως χωρίς οικονομικές διασυνδέσεις όσοι ακόμα παραμένουμε άνθρωποι, όσοι ακόμα πολεμούμε για να σταματήσει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Οι κομμουνιστές, οι αριστεροί και όσοι πιστεύουμε βαθιά στον άνθρωπο, οφείλουμε να αντιστεκόμαστε σε κάθε μορφή εκμετάλλευσης από όπου και να προέρχεται. Πιστεύουμε στη διέξοδο από τα αδιέξοδα, στην ανατροπή της νέας τάξης πραγμάτων μέσα από τη σύγκρουση με κατεστημένα με ασπίδα την αλήθεια του δίκαιου.

Εμείς ξέρουμε ότι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο δεν μπορεί να είναι μόνιμο χαρακτηριστικό της κοινωνίας και δεν μπορεί να γίνεται ανεκτό από κανέναν. Χρειάζεται η σύγκρουση να είναι μετωπική με κάθε εκμεταλλευτή, με κάθε υποκριτή, με κάθε θεσμό που υποθάλπει και συντηρεί σκλάβους.

Εργάτες Κτηνοτροφίας – Γεωργίας- Ο ρόλος των Κοινωνικών Εταίρων και η νομιμοποίηση του σκλαβοπάζαρου

Υπάρχει κύκλωμα εισαγωγής εργατών; Χρόνια τώρα το ακούμε, αν και η λέξη «κύκλωμα» παραπέμπει σε κάτι παράνομο, σε αυτή τη περίπτωση το Κράτος με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων, εκτός φυσικά των ίδιων των εργαζομένων, φρόντισαν να νομιμοποιήσουν τη διακίνηση ξένων εργατών και τη μετατροπή τους σε σύγχρονους σκλάβους.

Υπάρχουν διαπλεκόμενα συμφέροντα; Φαντάζεται ο απλός πολίτης πως η διαπλοκή αφορά τους εργοδότες, τα ιδιωτικά κολλέγια που τους καλύπτουν, τους ατζέντηδες που τους εισαγάγουν, άντε και κάποιους δημόσιους υπάλληλους που εκδίδουν τις άδειες εργασίας. Λείπουν όμως από το οργανόγραμμα της διαπλοκής οι επίσημοι «Κοινωνικοί Εταίροι», οι συντεχνίες, οι αγροτικές οργανώσεις και το κράτος!

Χρονολογικά το 2007 πέρασε η νομοθεσία για ρύθμιση της εισαγωγής ξένων εργατών από τρίτες χώρες. Ταυτόχρονα καθορίστηκαν οι κλάδοι που θα δικαιούνται να εργαστούν οι εργάτες αυτοί, οι αιτητές ασύλου και οι φοιτητές από τρίτες χώρες.

Διαβάζοντας από τη σελίδα του Υπουργείου Εργασίας μπορεί ο κάθε ένας να αντιληφθεί το είδος της διαπλοκής που συντελείται. Μια διαπλοκή που όποιος γνωρίζει τα βασικά μπορεί να δει και το μέγεθος της. Το συγκλονιστικό είναι πως η απάνθρωπη μεταχείριση ανυπεράσπιστων ξένων εργατών περνάει απαρατήρητη έστω και αν συντελείται δίπλα μας.

Το Υπουργικό Συμβούλιο (Αποφ.65.886 ημερ. 25/7/07) υιοθέτησε τη «Στρατηγική για την Απασχόληση Ξένου Εργατικού Δυναμικού», αφού πέρασε από όλα τα στάδια διαβουλεύσεων με τα συναρμόδια Υπουργεία (Εσωτερικών, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης και Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού) και τους κοινωνικούς εταίρους (εργοδοτικές και εργατικές οργανώσεις), η οποία προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο διαχείρισης των ροών ξένου εργατικού δυναμικού και στοχεύει στην εξυπηρέτηση των αναπτυξιακών αναγκών της οικονομίας περιορίζοντας παράλληλα προβλήματα και παρενέργειες (η ρύθμιση αφορά μόνο εργάτες τρίτων χωρών και δεν συμπεριλαμβάνει ρυθμίσεις για την εισροή εργατικού δυναμικού από χώρες της ΕΕ).

Οι συντεχνίες έχουν πολιτικό χώρο, η κάθε αγροτική οργάνωση ανήκει επίσης σε κάποιο κομματικό χώρο. Οι συντεχνίες που εκπροσωπούν τους εργαζόμενους, ξένους και ντόπιους και οι αγροτικές οργανώσεις τον γεωργό και τον κτηνοτρόφο που είναι και ταυτόχρονα εργοδότης και μέλος κάποιου κόμματος.

Σε αυτή τη περίπτωση ο εργοδότης, το κεφάλαιο, είναι ο σύντροφος, ο συναγωνιστής, ο συμπατριώτης τους στον οποίο πρέπει να εξασφαλίσουν μέσα από μια εθνική ρύθμιση, φτηνά εργατικά χέρια που δεν μπορεί να τους προσφέρει η ντόπια αγορά εργασίας. Κάπως έτσι στήθηκε μια νόμιμη παραοικονομία με την εισαγωγή εργατών/εργατριών με την ενεργό εμπλοκή όλων.

Τολμώ να μιλώ για Διαπλοκή ναι!

Γιατί ποιος εργαζόμενος στην Κύπρο θα δεχόταν Συλλογική Σύμβαση που να καθορίζει μισθό 455 ολόκληρα ευρώ για 6ημερη εργασία με 80 ώρες εργασίας το 15μέρο;

Ποιος εργαζόμενος στην Κύπρο θα δεχόταν να γίνει μέλος σε συντεχνία χωρίς να ρωτηθεί ή χωρίς να τον έχει προσεγγίσει ποτέ η συντεχνία, να πληρώνει συνδρομές, αλλά να μην ξέρει καν σε πια συντεχνία είναι γραμμένος ή ακόμα να μην ξέρει καν πως είναι μέλος συντεχνίας και πως η συνδρομή του κατανέμετε μεταξύ όλων των συντεχνιών;

Ποιος εργαζόμενος στην Κύπρο, ο εργοδότης θα τον έκανε μέλος σε συντεχνία επειδή τον συμφέρει οικονομικά;

Ποιος εργαζόμενος στην Κύπρο δεσμεύεται από μια συλλογική σύμβαση που δεν την είδε ποτέ του, που δεν πέρασε που γενικές συνελεύσεις, που δεν συμμετείχε σε κανένα στάδιο διαμόρφωση της;

Για όσους δεν γνωρίζουν, μια συλλογική σύμβαση υπογράφεται από την εργοδοτική πλευρά, το κράτος, αν εμπλέκεται θεσμικά, και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις που εκπροσωπούν τους εργαζόμενους. Καθορίζει και διασφαλίζει εργασιακά δικαιώματα και αμοιβές έχοντας σαν αφετηρία τα μίνιμουμ εργασιακά δικαιώματα που κάθε εργοδότης οφείλει να παρέχει.

Δεν θα υπήρχε έννοια για συναρμολόγηση συλλογικής σύμβασης εργασίας σε ένα κλάδο ή χώρο εργασίας αν όσα καλύπτει δεν υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα από τον νόμο.

Επίσης η κάθε συλλογική σύμβαση για να εγκριθεί και να υπογραφεί από τις συντεχνίες οφείλουν να την παρουσιάσουν, αφού την διαπραγματευτούν, για έγκριση από τους εργαζόμενους μέσω γενικών συνελεύσεων.

Μετά την υπογραφή της κάθε συλλογικής σύμβασης, οι συντεχνίες έχουν υποχρέωση να επιθεωρούν την πιστή εφαρμογή της και να καταγγέλλουν τον εργοδότη αν την παραβιάσει.

Τυχόν παραβιάσεις από τον εργοδότη ή και άρνηση του να ανανεώσει την συλλογική σύμβαση μπορεί να οδηγήσει σε μέτρα με την κάθε συντεχνία να καλεί τα μέλη της να προασπιστούν τα δικαιώματα τους ή να διεκδικήσουν τα αιτήματα τους.

Έχοντας αυτές τις βασικές αρχές υπόψη, ας δούμε μια συγκεκριμένη συλλογική σύμβαση που καλύπτει την περίοδο 2014-2015 και που δεν έχει ανανεωθεί από τότε και που είναι η ντροπή του συνδικαλισμού.

Μια συλλογική σύμβαση που παραβιάζει κάθε έννοια ισονομίας, δικαιοσύνης, αλλά και της ίδιας της στρατηγικής που το κράτος σε συνεργασία με όλους τους κοινωνικούς εταίρους έχει συμφωνήσει.

H συλλογική σύμβαση αφορά τους όρους εργοδότησης στο τομέα της Γεωργίας και Κτηνοτροφίας για τους εργαζόμενους από τρίτες χώρες. Η συγκεκριμένη σύμβαση φέρει υπογραφές των συνδικαλιστών της ΣΕΚ, της ΠΕΟ και της ΔΕΟΚ. Οι υπογραφές των εργοδοτικών οργανώσεων απουσιάζουν που στην προκειμένη περίπτωση τους εργοδότες εκπροσωπούν οι αγροτικές οργανώσεις.

Διαβάστε προσεκτικά τους όρους, τις συνθήκες εργασίας, και τις πρόνοιες της.

Επίσης διαβάζοντας την να έχετε στο μυαλό σας πως δεν υπάρχει μηχανισμός εφαρμογής της. Ούτε αργίες, ούτε ωράρια, ούτε υπερωρίες που έτσι και αλλιώς δεν πληρώνονται, αλλά δίνονται τάχα σε χρόνο αδείας.

Το μόνο που εφαρμόζεται πιστά είναι ο εξευτελιστικός μισθός των 455 ευρώ. Αρκεί να επισκεφτείτε οποιαδήποτε κτηνοτροφικό ή γεωργικό υποστατικό για να το επιβεβαιώσετε.

Και ενώ ρητά η νομοθεσία καταγράφει σαν ποσοστό μείωσης για έξοδα διατροφής και διαμονής 15%, η πιο πάνω σύμβαση ρίχνει τον μισθό από τα 870 ή τα 924 ευρώ που είναι ο κατώτατος, στα 455 ευρώ. Η νομοθεσία προβλέπει τον κατώτατο μισθό εκτός αν υπάρχει συλλογική σύμβαση, τότε υπερέχει και η αναγκαστική οργάνωση των ξένων εργατών σε συντεχνίες ακυρώνει ουσιαστικά το δικαίωμα τους στον κατώτατο μισθό. Για αυτό και οι εργοδοτικές/αγροτικές οργανώσεις εγγράφουν μαζικά τους εργάτες τους σε συντεχνίες. Για να ισχύει η πιο πάνω συλλογική σύμβαση.

Αλλιώς ποιος εργαζόμενος θα αποδεχόταν να γίνεται 50% μείωση του μισθού του για έξοδα διατροφής και διαμονής; Πότε έχουν ερωτηθεί οι ξένοι εργάτες και πως ακριβώς έχουν επιλέξει να δουλεύουν για 455 θα πρέπει να απαντήσουν οι εργοδότες τους, αλλά οι συνδικαλιστές που τάχα τους εκπροσωπούν.

Και ενώ το Υπουργείο Εργασίας αναφέρει στην ιστοσελίδα του:

«Η κατοχύρωση των δικαιωμάτων των αλλοδαπών εργαζομένων στην Κύπρο διασφαλίζεται τόσο από το ίδιο το σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και μέσω διαφόρων διεθνών συμβάσεων (κυρίως του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας), που η Κυπριακή Δημοκρατία έχει επικυρώσει.

Συγκεκριμένα η Κυπριακή Δημοκρατία έχει επικυρώσει τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας βάσει των οποίων υποχρεούται να παρέχει ίσες ευκαιρίες και ίση μεταχείριση, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φύλου, θρησκείας κτλ., σ’όλους τους αλλοδαπούς εργαζομένους που βρίσκονται στο έδαφος της, σε βαθμό όχι μικρότερο απ’εκείνο που απολαμβάνουν οι Κύπριοι εργαζόμενοι..»

Η κατάφωρη παραβίαση της πιο πάνω πρόνοιας είναι διάσπαρτη στη Συλλογική Σύμβαση, η οποία φαίνεται να έχει συνταχθεί με περισσότερη έγνοια για τα συμφέροντα των εργοδοτών, παρά των εργαζομένων, έστω και αν υπάρχουν υπογραφές μόνο των εργατικών συνδικάτων.

Και ενώ η νομοθεσία προνοεί πως για να δοθεί άδεια εισαγωγής ξένων εργατών θα πρέπει να δημοσιευθεί η θέση και αν δεν υπάρχει Κύπριος εργαζόμενος να ενδιαφερθεί τότε μόνο θα επιτρέπεται η εισαγωγή ξένου εργατικού δυναμικού, οι όροι εργασίας έχουν διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να μην μπορούν να γίνουν αποδεκτοί από τους Κύπριους.

Ποιος Κύπριος εργαζόμενος ή έστω Ευρωπαίος θα εργαζόταν σε αυτές τις σκληρές και δύσκολες συνθήκες όπως περιγράφονται στην Σύμβαση Εργασίας για 455 ευρώ ή έστω για 870 ευρώ;

Εδώ να σημειώσουμε πως πανομοιότυπο με τη Συλλογική Σύμβαση είναι και το δείγμα Συμβολαίου Εργασίας που διαθέτει σαν πρότυπο το ίδιο το Υπουργείο Εργασίας.

Ποιος και πότε θα υποχρεώσει το Κράτος, αλλά και τους εργοδότες να τερματίσουν αυτό το σκλαβοπάζαρο;

Πως τολμούν να θεωρούν τα 455 ευρώ πως διασφαλίζουν την ίση μεταχείριση των αλλοδαπών εργατών;

Πόσες επιθεωρήσεις έχει κάνει το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας και πόσες καταγγελίες έχουν καταγραφεί; Έχουν οι Συντεχνίες στοιχεία; Ασκούν το δικαίωμα που έχουν να προβαίνουν σαν συντεχνίες σε καταγγελίες; Επιθεωρούν οι συνδικαλιστές τον χώρο εργασίας και διαμονής των μελών τους; Ξέρουν καν που είναι οι μάντρες και τα χωράφια που δουλεύει αυτός ο κόσμος;

Στην πραγματικότητα κανένας θεσμός δεν επιθεωρεί και δεν παρακολουθεί ή επισκέπτεται καν τα υποστατικά στα οποία διαμένουν και εργάζονται αυτοί οι εργάτες των 455 ευρώ, οι οποίοι έχουν επιπρόσθετες αποκοπές του 10% και 15% για τα «έξοδα διαμονής και διατροφής τους», ζουν σε συνθήκες εξαθλίωσης, δίπλα πολλές φορές από τα ζώα που φροντίζουν ή στοιβαγμένοι σε containers.

Έτσι ενώ θεωρητικά δεν θα παραχωρούνται άδειες εργοδότησης, ο κλάδος συνεχίζει ανενόχλητος να εκμεταλλεύεται και να μεταχειρίζεται τους εργαζόμενους σαν σκλάβους με την ανοχή ΟΛΩΝ.

Και η υποκρισία κορυφώνεται μετά από κάθε σκάνδαλο που θα ταράξει τα λιμνάζοντα νερά όπως έγινε πρόσφατα με τις αποκαλύψεις για τις συνθήκες εργασίας στο σφαγείο CYPRA ή πιο παλιά με την αγγελία που έγινε viral στα ΜΚΔ και με την Υπουργό να διατάζει έρευνα χωρίς να παραδέχεται πως η αγγελία ήταν ακριβώς βάση της Συλλογικής Σύμβασης που και το Υπουργείο της υιοθέτει.

Και ενώ οι συντεχνίες οργανώνουν αντιρατσιστικές φιέστες και μαζεύουν τρόφιμα για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, σε ένα άλλο παράλληλο σύμπαν, εργοδότες εξευτελίζουν και εκμεταλλεύονται τους ξένους εργάτες κυριολεκτικά για ένα κομμάτι ψωμί, με την υπογραφή τους.

Και ενώ το Κράτος οφείλει να σέβεται τους νόμους του, τους παραβιάζει τόσο κατάφωρα που η σκλαβιά έγινε κανονικότητα χιλιάδων εργατών. Των εργατών που στηρίζουν στις πλάτες τους όλο το βάρος της γεωργίας και της κτηνοτροφίας του τόπου ενώ εργάζονται μέχρι και 12 ώρες την ημέρα με εξευτελιστικούς μισθούς χωρίς μέτρα για την ασφάλεια και για την υγεία τους. Που εργάζονται 12 ώρα και βάλε χωρίς μέτρα προστασίας, χωρίς αξιοπρέπεια, χωρίς κανένας να μιλάει εκ μέρους τους.