Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο
Cyprus Movements Archive
Kıbrıs Sosyal Hareket Arşivi

Απ’ αυτό το μήνα η γειτονιά του ταχτακαλά αποχτά το δικό της δημοτικό σχολείο. Πρόκειται στην ουσία για το δημοτικό σχολείο Αγ. Κασσιανού που από τον καιρό του πολέμου στεγάζεται στο γυμνάσιο Παλλουριώτισσας. Το αρχικό κτίριο του σχολείου χάσκει μισογκρεμισμένο στη νεκρή ζώνη. Στο γυμνάσιο υπάρχει τα τελευταία χρόνια στενότητα χώρου που επέβαλλε τη μετακίνηση του δημοτικού. Από τις διάφορες προτεινόμενες λύσεις μια των οποίων άλλωστε ήταν και η μεταφορά του στο Καϊμακλί προτιμήθηκε η λύση του ταχτακαλά και για να δοθεί ζωή στην απονεκρωμένη γειτονιά και για να διατηρηθεί το σχολείο στη παραδοσιακή του περιοχή.

Με αφορμή τη διατήρηση ενός σπιτιού του Παγκύπριου Γυμνασίου στη Θησέως, ανταλλάχτηκαν αρκετές απόψεις στον καθημερινό τύπο. Τους τελευταίους μήνες ο Σύνδεσμος Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων έστειλε στον τύπο δυο επιστολές με τις οποίες ζητούσε από τη σχολική εφορεία να συντηρήσει επιτέλους το κτίριο. Η σχολική εφορεία απάντησε και στις δυο. Δημοσιεύουμε την τελευταία η οποία είναι αρκετά ενδειχτική και πιο κάτω θα πούμε μερικά δικά μας σχόλια.

Με αφορμή ανακοίνωση του Συνδέσμου Πολιτικών Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων, όσον αφορά την τύχη του, ακίνητου της οδού Θησέως, π Σχολική Εφορεία Λευκωσίας επαναλαμβάνει:

«1. Αν το ακίνητο κηρυχθεί από την Αρμόδια Αρχή διατηρητέο θα αξιοποιηθεί σύμφωνα με αρχιτεκτονικά σχέδια τα οποίο υπάρχουν ήδη εδώ και δυο χρόνια.

2. Αν δεν κηρυχθεί από την Αρμόδια Αρχή διατηρητέο, θα κατεδαφισθεί, όπως θα κατεδαφιστούν και άλλα, και αρκετά έχουν ήδη κατεδαφιστεί, για τη δημιουργία αυλής και αθλητικών χώρων για το Παγκύπριο Γυμνάσιο σύμφωνα με το διάταγμα απαλλοτριώσεως.

Διαπιστώνουμε ότι δυο χρόνια που πέρασαν κανένας από όσους κόπτονται για τη λαϊκή κληρονομιά δεν έκαμε παραστάσεις προς τους Αρμοδίους για να κηρυχθεί το σπίτι αυτό διατηρητέο. Αυτό είναι το απαράδεκτο και προς τα εκεί θα πρέπει να στρέψει τα πυρά του ο Σύνδεσμος, αλλά πολύ φοβούμαστε η αδράνεια των ενδιαφερομένων πρέπει να βαρύνει και το Σύνδεσμο σαν ένα από τα ενδιαφερόμενο μέρη στην προσπάθεια να κηρυχθεί το σπίτι της οδού Θησέως διατηρητέο.

Προτρέπουμε όλους να βιαστούν να πείσουν την Αρμόδια Αρχή, ότι, το κατά την άποψη τους αξιόλογο αυτό σπίτι, πρέπει να κηρυχθεί διατηρητέο, γιατί η Σχολική Εφορεία δεν μπορεί να περιμένει επ' άπειρον για εφαρμογή των προγραμμάτων της».

Το πρώτο σημείο που θα θέλαμε να σημειώσουμε είναι η ελαφρότητα με την οποία αναφέρεται το γεγονός της κατεδάφισης σειράς σπιτιών «για τη δημιουργία αυλής και αθλητικών χώρων». Απλά οι άνθρωποι δεν θεωρούν ότι τα σπίτια αυτά είχαν κάποια ιδιαίτερη αξία, απλά οι άνθρωποι δεν νοιώθουν ότι υπάρχει κάποια ανορθογραφία όταν η μια πλευρά ενός παραδοσιακού δρομάκου είναι καλυμμένη με συνεχόμενα σπίτια και η άλλη μ’ ένα «μαντρότοιχο». Στην αντίθετη περίπτωση θα εύρισκαν άλλο τρόπο να λύσουν το πρόβλημα τους.

Το δεύτερο σημείο είναι ότι η σχολική εφορεία, ακριβώς διότι είναι σχολική, θα έπρεπε να έχει μια ιδιαίτερη ευαισθησία σ' ότι αφορά το ζήτημα της συντήρησης της παραδοσιακής πόλης και θα έπρεπε η ίδια να συντηρήσει το κτίριο με δική της πρωτοβουλία. Υποθέτουμε ότι θα μπορούσε η σχολική εφορεία να διατηρήσει το σπίτι και για λόγους παραδειγματισμού των υπολοίπων ιδιωτών κατόχων σπιτιών στην παλιά πόλη.

Εμφαίνεται επίσης μέσα απ’ αυτή την επιστολή «…θα κατεδαψισθεί, όπως θα κατεδαφιστούν και άλλα και αρκετά έχουν ήδη κατεδαψισθεί…» η ανεπάρκεια της πολιτικής της τμηματικής προστασίας της παλιός πόλης και η ανάγκη για άμεση και συνολική διατήρηση της παλιάς πόλης.

Από του Ιούλη λειτουργεί στην παλιά Λευκωσία σύνδεσμος για την υποστήριξη του αγώνα της Νικαράουα. Η επιτροπή στοχεύει στη διαφώτιση των Κυπρίων για όσα γίνονται στη χώρα αυτή κι στη συλλογή ηθικής και υλικής βοήθειας, κύρια ιατροφαρμακευτικού υλικού. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αποτείνονται στην Πλάτωνος 5, τρίτος όροφος στον Ντίνο Κονή.

Ένας από τους λόγους που εμποδίζει την οικιστική χρήση πολλών γειτονιών της παλιάς πόλης είναι, όπως είναι γνωστό, η συγκέντρωση πολλών βιοτεχνιών, που προκαλούν πολύ θόρυβο και σκόνη.

Ξυλουργείο, εργαστήρια μετάλλου κλπ. Η λύση του προβλήματος χωρίς μάλιστα να ζημιωθούν οι βιοτεχνίες, που στη πλειοψηφώ τους δουλεύουν μόνοι τους ή έχουν δυο - τρεις εργάτες δε μπορεί παρά ν αποτελεί μέρος ενός ευρυτέρου διακανονισμού. Ωστόσο και μέχρι τότε είναι, οπωσδήποτε εφικτό να γίνεται σεβαστή η μεσημβρινή αργία και η αργία του Σαβατοκυριάκου.

Είναι δυστυχώς πραγματικότητα ότι το καλοκαίρι που πέρασε πολύ λίγοι βιοτέχνες σεβάστηκαν τις ώρες της αργίας η την ώρα που κανονικού τερματισμού της εργασίας. Αντίθετα όσοι δουλεύουν πιο πολύ είναι περήφανοι για την πραγματικότητα τους.

Το καλοκαίρι που μας πέρασε είχαμε και μερικές πυρκαϊές στη παλιά πόλη. Οι φωτιές ευτυχώς δεν πρόλαβαν να ξαπλωθούν στα συνεχόμενα σπίτια λόγω της έγκαιρης επέμβασης της πυροσβεστικής υπηρεσίας Όμως είναι καιρός να σκεφτούμε από τώρα ότι η παλιά πόλη και λόγω των δομικών υλικών, και λόγο του συνεχόμενου των χτισμάτων, είναι συνολικά πολύ ΕΥΦΛΕΧΤΗ περιοχή. Γι αυτό και πρέπει οι αρμόδιες αρχές να αναλάβουν μια ειδική διαφωτιστή ή εκστρατεία προς τους κατοίκους και εργαζόμενους της παλιάς πόλης με σκοπό την επισήμανση αυτού του κινδύνου και τη λήψη προφυλαχτικών μέτρων. Φυσικά οι βιοτεχνίες με εύφλεχτα υλικά πρέπει ν απομακρυνθούν όσο το δυνατό γρηγορότερα.