Κυπριακό Κινηματικό Αρχείο
Cyprus Movements Archive
Kıbrıs Sosyal Hareket Arşivi

23/11/2009

Όσοι βρέθηκαν το προηγούμενο Σάββατο βράδυ (21/11/2009) στην παλιά Λευκωσία και συγκεκριμένα στην πλατεία Φανερωμένης πήραν μια έντονη γεύση των τηλεοπτικών–θεαματικών Χριστουγέννων που έρχονται. Από νωρίς το απόγευμα και μέχρι πολύ αργά τη νύχτα η πλατεία τελούσε υπό νόμιμη κατάληψη από ένα τεράστιο κινηματογραφικό συνεργείο το οποίο, απ’ ότι ακούστηκε, γύριζε την χριστουγεννιάτικη διαφήμιση της Τράπεζας Κύπρου.

Η πλατεία είχε πραγματικά μεταμορφωθεί σε ένα χριστουγεννιάτικο σκηνικό που ακτινοβολούσε τηλεοπτικό «πνεύμα των Χριστουγέννων». Αυτό όμως μόνο στο χώρο μπροστά στις κάμερες όπου οι τοίχοι και οι άλλες επιφάνειες του κτιρίου απέναντι από την εκκλησία, το οποίο μεταμορφώθηκε σε ένα γαλλικού στυλ café, είχαν επιμελώς καθαριστεί από τις ενδείξεις της καθημερινής χρήσης της ζωντανής αυτής πλατείας. Όσο για τους υπόλοιπους χώρους, ήταν απλά επιθετικά κατειλημμένοι από τραπεζάκια και καρέκλες, τέντες με γκαρταρόμπες και make up studios, τραπέζια με καφέδες, τεράστιες γεννήτριες, ράμπες για τις κάμερες, έντονα και ενοχλητικά φώτα, σκηνικά, άπειρα καλώδια και δεκάδες ηθοποιούς και τεχνικούς που τρέχανε φορώντας καρτελάκια και συμπεριφέρονταν σαν να είχαν «νοικιάσει» τον χώρο, που όλα μαζί δημιουργούσαν ένα αισθητικό και κυκλοφοριακό χάος.

Οχήματα και προσωπικό του δήμου και της πυροσβεστικής υπηρεσίας μαζί με προσωπικό της αστυνομίας, είχαν επίσης επιστρατευτεί σε διάφορα πόστα για τη διευκόλυνση του διαφημιστικού συνεργείου προς το «κοινωφελές του έργο». Τέτοια ήταν η ανύψωση της κάμερας που χρειαζότανε για τα αφ’ υψηλού πλάνα από τον δήμο, ο αποκλεισμός και η απαγόρευση διέλευσης των πεζών από την πλατεία κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων από αστυνόμους και security και το «απαραίτητο» κατάβρεγμα της πλατείας από τους πυροσβέστες που με τη βρεγμένη και χειμωνιάτικη αίσθηση που προσέφερε, συμπλήρωνε το πλασματικό και κινηματογραφικό χριστουγεννιάτικο σκηνικό που είχε στηθεί σε ένα χώρο που επί καθημερινής βάσης χρησιμοποιείται από διάφορες κοινωνικές ομάδες, τόσο ως χώρος συνεύρεσης, όσο και ως σημαντικό κομμάτι της βόλτας στην παλιά πόλη.

Oι ερωτήσεις που σαν θαμώνες και χρήστες της πλατείας θέλουμε να απευθύνουμε προς τους υπεύθυνους της χορήγησης της απαραίτητης άδειας (βλέπε Δήμος Λευκωσίας) είναι:

. Γιατί στερείται από τους κάτοικους και τους επισκέπτες της μοναδικής ίσως πλατείας –αν εξαιρέσουμε την «πλατεία» Ελευθερίας– που διαθέτει η ευρύτερη (νότια) Λευκωσία, το δικαίωμα στη χρήση του δημόσιου αυτού χώρου για πάνω από δέκα ώρες και την ημέρα και ώρα μάλιστα (Σάββατο απόγευμα-βράδυ) που συγκεντρώνει τους περισσότερους χρήστες και περαστικούς; Δε θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει κάποια άλλη μέρα και ώρα που η πόλη παρουσιάζει λιγότερη κίνηση; Αυτό σημαίνει για εσάς η ενθάρρυνση της χρήσης της παλιάς πόλης και των εκδηλώσεων σε αυτήν;

Μάλλον η κατάσταση που επικρατούσε χτες βράδυ στην πλατεία Φανερωμένης εκφράζει με πολύ πετυχημένο και συμβολικό τρόπο τη λογική και τα σχέδια του Δήμου και των άλλων κυρίαρχων ομάδων που «αποφασίζουν» για την παλιά πόλη. Το στήσιμο αυτό της πλατείας εκφράζει συμβολικά την πρόθεσή να μετατραπεί η πιο ζωντανή κοινωνικά και πολιτισμικά περιοχή της Λευκωσίας σε ένα θεαματικό σκηνικό το οποίο οι επισκέπτες θα «απολαμβάνουν» κατά τη διάρκεια του shopping και καθώς θα πηγαίνουν για φαγητό στα διάφορα restaurants και το βράδυ clubbing. Ένα χώρο «καθαρό» από τις «ανεπιθύμητες» ενδείξεις της καθημερινής του χρήσης από άτομα και ομάδες που δεν ταιριάζουν στην «επιθυμητή» εικόνα της παλιάς πόλης που προωθείται. Μια εικόνα καθαρή και σχεδόν τηλεοπτικά αποστειρωμένη. Την εικόνα που τραβούσαν η κάμερες από μια πλατεία σκηνικό – μια πλατεία ψεύτικη.

Η παλιά πόλη όμως είναι ένας δημόσιος χώρος και η χρήση του είναι ελεύθερη στους πολίτες και φιλοξενούμενους. Η παλιά πόλη και ιδιαίτερα η πλατεία Φανερωμένης είναι χώρος στον οποίο συγκεντρώνονται άνθρωποι και ομάδες που διαφωνούν με αυτή τη μετατροπή του χώρου και αντιδρούν. Η ειρωνεία είναι πως τυχαία την ίδια ώρα στην άλλη πλευρά της εκκλησίας, λάμβανε χώρα η προγραμματισμένη από πρωτοβουλία πολιτών προβολή του ενημερωτικού ντοκιμαντέρ «Money as Dept» (στο You Tube με ελληνικούς υπότιτλους) με κύριο θέμα του την επεξήγηση του ρόλου των τραπεζών στην παραγωγή και κυκλοφορία του χρήματος στο σύγχρονο οικονομικό σύστημα. Ένα ντοκιμαντέρ που μιλάει για το πως άτομα και κυβερνήσεις είναι εξαρτημένοι και υποχρεωμένοι σε ένα δανεισμό χωρίς τέλος από τις ιδιωτικές τράπεζες. Όπως υποχρεωμένοι ήμασταν χτες να περιμένουμε τις διαταγές του σκηνοθέτη για να περάσουμε από την πλατεία…